Aleksander Dzieduszycki (pułkownik)

Aleksander Dzieduszycki
	pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1874 ; Stary Gwoździec
Data i miejsce śmierci	6 października 1949 ; Kraków
	Przebieg służby
Lata służby	1896–1918
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie
Jednostki	Pułk Dragonów Nr 3; Pułk Ułanów Nr 8; 14 Pułk Ułanów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
	Odznaczenia

Aleksander Maria Paweł Mieczysław Dzieduszycki (ur. 18 stycznia 1874 w Starym Gwoźdźcu, zm. 6 października 1949 w Krakowie) – hrabia, pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, poseł RP w Danii.

Życiorys

Pochodził z rodziny ziemiańskiej, Stanisława i Karoliny z Weryha-Darowskich^[1]. Ukończył Theresianum w Wiedniu, a następnie Akademii Wojskowej w Wiener Neustadt. W 1896 rozpoczął pełnić zawodową służbę w c. i k. Armii. Został przydzielony do Dolnoaustriackiego Pułku Dragonów Nr 3 w Krakowie^[2]. W latach 1899–1901 był słuchaczem Szkoły Wojennej w Wiedniu^[3]^[4]. Po ukończeniu szkoły otrzymał tytuł „przydzielony do Sztabu Generalnego” i przydział do Komendy 11 Brygady Kawalerii w Tarnowie^[5]. W latach 1902–1904 pełnił służbę w Komendzie Dywizji Kawalerii Jarosław. Pełniąc służbę sztabową pozostawał oficerem nadetatowym Pułku Dragonów Nr 3^[6]^[7]. W 1904 został przeniesiony do Czeskiego Pułku Dragonów Nr 1 w Łańcucie^[8]. W 1907 otrzymał tytuł oficera Sztabu Generalnego i przydział do Komendy 10 Korpusu w Przemyślu^[9]. W 1910, jako oficer Sztabu Generalnego, został przydzielony do Galicyjskiego Pułku Ułanów Nr 8 w Czerniowcach^[10]^[11]. Od 1912 kontynuował służbę w pułku w Czerniowcach, ale został wykluczony z korpusu oficerów Sztabu Generalnego^[12]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach. W latach 1914–1918 pełnił służbę na stanowisku attaché wojskowego w c. i k. Ambasadzie w Madrycie, pozostając oficerem nadetatowym UR. 8. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów kawalerii: podporucznika (1 września 1896), porucznika (1 listopada 1900), rotmistrza (1 maja 1904), majora (1 listopada 1914) i podpułkownika (1 listopada 1916)^[13]^[14]^[15]^[16].

W 1918 w Madrycie zorganizował polską agencję prasową, a po upadku Austro-Węgier był delegatem Komitetu Narodowego Polskiego (KNP) przy rządzie Królestwa Hiszpanii i przeszedł do polskiej służby dyplomatycznej.

13 października 1919 mianowany posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym w Danii. 16 maja 1924 odwołany z tego stanowiska, a następnie 30 września 1924 pod naciskiem MSZ Francji zwolniony ze służby dyplomatycznej. Kontrwywiad francuski podejrzewał go o współpracę z Niemcami w czasie I wojny światowej i po jej zakończeniu.

Po zwolnieniu ze służby przez kilka lat przebywał w Peru, po powrocie do kraju został organizatorem i prezesem Towarzystwa Hodowli Konia Arabskiego w Warszawie, członkiem Zarządu Towarzystwa Zachęty do Hodowli Koni w Polsce, założycielem i członkiem zarządu Towarzystwa Międzynarodowych i Krajowych Zawodów Konnych w Polsce. Był autorem wielu publikacji z zakresu polityki i hodowli.

W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[17].

Pod koniec lat 30. był prezesem zarządu Towarzystwa Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie^[18].

Aleksander Dzieduszycki 4 lipca 1908 zawarł związek małżeński z Marią Różą Pauliną Ciechanowską^[1].

Ordery i odznaczenia

Złoty Krzyż Zasługi (4 marca 1937)^[19]
Złoty Medal Polskiego Czerwonego Krzyża I kl.^[1]
Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia)^[1]
Krzyż Wielki Orderu Danebroga (1923, Dania)^[1]^[20]
Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru (Peru)^[1]
Order Korony Żelaznej 3 klasy z dekoracją wojenną (Austro-Węgry)^[21]
Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy (Austro-Węgry)^[21]
Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (Austro-Węgry)^[21]
Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (Austro-Węgry)^[21]
Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 (Austro-Węgry)^[21]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Łoza 1938 ↓, s. 159.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1897 ↓, s. 628, 648.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900 ↓, s. 653, 679, 999.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1901 ↓, s. 660, 687, 1020.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1902 ↓, s. 211, 664, 693.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1903 ↓, s. 209, 659, 688.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1904 ↓, s. 210, 664, 692.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1905 ↓, s. 666, 695.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1908 ↓, s. 138, 218.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1911 ↓, s. 233, 826.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 240, 830.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1913 ↓, s. 763, 874.
↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 636, 740.
↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1916 ↓, s. 539, 625.
↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1917 ↓, s. 712, 811.
↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 905, 1019.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 269, 834.
↑ Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Sprawozdanie za XXI Rok Szkolny 1937–1938 oraz Program na Rok 1938–1939. Warszawa: 1938, s. 44.
↑ M.P. z 1937 r. nr 52, poz. 73 „za zasługi na polu podniesienia krajowej hodowli koni”.
↑ Kongelig Dansk Hof- og Statskalender. Kopenhaga: 1929, s. 20
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1019.

Bibliografia

Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1897. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1896.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1902. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1901.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1911. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1910.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912.
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916.
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917.
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 159. [dostęp 2021-08-31].
Dzieduszycki Aleksander [w:] Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M.Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 93–94.

[CITEREFŁoza1938159-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Łoza 1938 ↓, s. 159.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1897628,_648-2] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1897 ↓, s. 628, 648.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1900653,_679,_999-3] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1900 ↓, s. 653, 679, 999.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1901660,_687,_1020-4] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1901 ↓, s. 660, 687, 1020.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1902211,_664,_693-5] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1902 ↓, s. 211, 664, 693.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1903209,_659,_688-6] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1903 ↓, s. 209, 659, 688.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1904210,_664,_692-7] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1904 ↓, s. 210, 664, 692.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1905666,_695-8] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1905 ↓, s. 666, 695.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1908138,_218-9] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1908 ↓, s. 138, 218.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1911233,_826-10] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1911 ↓, s. 233, 826.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1912240,_830-11] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 240, 830.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1913763,_874-12] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1913 ↓, s. 763, 874.

[CITEREFRocznik_oficerski_c._i_k._Armii_i_Marynarki_Wojennej1914636,_740-13] Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 636, 740.

[CITEREFLista_starszeństwa_c._i_k._Armii1916539,_625-14] Lista starszeństwa c. i k. Armii 1916 ↓, s. 539, 625.

[CITEREFLista_starszeństwa_c._i_k._Armii1917712,_811-15] Lista starszeństwa c. i k. Armii 1917 ↓, s. 712, 811.

[CITEREFLista_starszeństwa_c._i_k._Armii1918905,_1019-16] Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 905, 1019.

[CITEREFRocznik_Oficerski_Rezerw1934269,_834-17] Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 269, 834.

[18] Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Sprawozdanie za XXI Rok Szkolny 1937–1938 oraz Program na Rok 1938–1939. Warszawa: 1938, s. 44.

[19] M.P. z 1937 r. nr 52, poz. 73 „za zasługi na polu podniesienia krajowej hodowli koni”.

[20] Kongelig Dansk Hof- og Statskalender. Kopenhaga: 1929, s. 20

[CITEREFLista_starszeństwa_c._i_k._Armii19181019-21] Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia	18 stycznia 1874 Stary Gwoździec
Data i miejsce śmierci	6 października 1949 Kraków
Przebieg służby
Lata służby	1896–1918
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	Pułk Dragonów Nr 3 Pułk Ułanów Nr 8 14 Pułk Ułanów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
Odznaczenia