Spis treści
Architektura wiktoriańska

Architektura wiktoriańska – mieszanka architektonicznych stylów renesansowych, która była obecna w drugiej połowie XIX wieku[1]. Człon „Wiktoriańska” odnosi się do rządów królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, Wiktorii (1837–1901), nazywanej epoką wiktoriańską, podczas której eklektyzm z zakresu stylów, znanych jako wiktoriańskie, był stosowany w budownictwie[2].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]
Architektura okresu wiktoriańskiego nie jest jednoznaczna. Niektóre budynki zostały zbudowane pod patronatem królowej Wiktorii lub księcia Alberta, m.in. rezydencja królewska Osborne House na wyspie Wight i londyński Pałac Kryształowy. Jednak najbardziej znaczące cechy architektury wiktoriańskiej nie pokrywają się czasowo z 64-letnim okresem panowania królowej Zjednoczonego Królestwa[3].
W tym, nieco szerszym niż wiktoriański, okresie powstały nowe rodzaje budynków, takie jak dworce kolejowe. Zastosowano też wówczas nowoczesne materiały, takie jak żelazo i szkło, ale również nowe technologie, takie jak prefabrykacja. Doszło wtedy też do namnożenia stylów architektonicznych[3].
Zmiany te nie nastąpiły wyłącznie w latach 1837–1901. Były one związane ze zmieniającą się gospodarką oraz nowymi rozwiązaniami technologicznymi i architektonicznymi, które nastąpiły w XVIII wieku[3].
Terminem „architektura wiktoriańska” powinny być określane wyłącznie prace powstałe w Wielkiej Brytanii lub w regionach, które były częścią imperium brytyjskiego, takich jak Indie. Natomiast często jest stosowany do opisania XIX-wiecznej architektury Ameryki Północnej[3].
Koniec epoki wiktoriańskiej nastąpił w 1901 roku, wraz ze śmiercią królowej Wiktorii i wstąpieniem na tron Edwarda VII. Wtedy rozpoczęła się epoka edwardiańska. Architektura tego okresu znacznie różniła się od tej z epoki wiktoriańskiej[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Wielka Brytania
-
Pałac Westminsterski (neogotyk, Londyn, ukończony w 1870 r., projekt: Charles Barry, Augustus Pugin)
-
Royal Albert Hall (Londyn)
-
Victorian School of Art and Science (Stroud)
-
Victoria Law Courts (Birmingham)
-
Walsall Victorian Arcade (Walsall)
- Australia
-
Hotel Windsor (Melbourne, 1885)
-
Rialto Building (Melbourne, 1888)
-
Chastleton Mansion (Toorak, styl Italianate)
-
Ruessdale (1868, High Victorian, Glebe Point, Nowa Południowa Walia)
-
1881 Heritage (hotel, centrum handlowe)
- Stany Zjednoczone
-
Terminal pasażerski (San Diego, 1887)
-
- Kanada
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Marta Kiełczewska-Konopka: Birmingham - fabryka kultury. wyborcza.pl, 2008-10-20. [dostęp 2020-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-30)].
- ↑ Nima J. Moinpour: Silicon Valley Signals: Technological Enthusiasm & the Times. OrientationSJ, 2017, s. 4.
- ↑ a b c d e Hazel Conway, Rowan Roenisch: Understanding Architecture: An Introduction to Architecture and Architectural History. Routledge, 2006, s. 191. ISBN 978-1-134-36054-3.