Błonie (Sanok)

Błonie
	Dzielnica Sanoka
	; Widok na dzielnicę Błonie z placu św. Jana (2024)
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Miasto	Sanok
Data założenia	lata 80. XX wieku
W granicach Sanoka	XV wiek
Populacja (ok. 1980); • liczba ludności	; 6000
Strefa numeracyjna	(0 13)
Kod pocztowy	38-500
Tablice rejestracyjne	RSA
	Położenie na mapie Polski Błonie
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Błonie
	Położenie na mapie powiatu sanockiego Błonie
	Położenie na mapie Sanoka Błonie
	49°33′28″N 22°12′36″E/49,557778 22,210000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Błonie – dzielnica miasta Sanoka przy drodze krajowej nr 28, we wschodniej części miasta, pomiędzy ulicami Podgórze, Królowej Bony, Lwowska i Kolejowa. Graniczy z dzielnicami Olchowce, Wójtostwo i Śródmieściem. Od strony wschodniej graniczy z rzeką San.

Historia

Na początku kwietnia 1907 nastąpił wylew Sanoku na obszar ówcześnie określanego Podgórza^[1].

W lutym 1974 rozstrzygnięto konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku, zorganizowany przez Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w Warszawie i Zakład Projektowania i Usług Inwestycyjnych „Inwestprojekt” w Rzeszowie; w którym wygrał projekt biura projektowego z Poznania, któremu przewodził inż. arch. Marian Weigt - w zwycięskim projekcie nowe obiekty mieszkalne (trzy- i czteropiętrowe zostały wkomponowane w istniejące już na tym obszarze budynki, w tym domy jednorodzinne; osiedle zostało zaprojektowane na 8200 mieszkańców, w projekcie były zaplanowane także szkoła, przedszkole, żłobek, zaplecze usługowo-handlowe, zaś nieopodal nad Sanem władze miasta już w 1973 planowały powstanie ośrodka sportowo-rekreacyjnego; budowa nowego osiedla była planowana od 1975 przez pięć lat^[2]^[3]^[4].

Osiedle Błonie powstało w wyniku przemianowania osiedla im. Ludwika Waryńskiego^[5].

Ulica Ogrodowa

Przy ulicy Ogrodowej 17 w okresie II Rzeczypospolitej istniała fabryka octu, soków i przetworów owocowych „Eska” Salomona Kramera (ojca Szaloma)^[6]^[7]^[8]^[9]. W okresie II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej przemianowanej ulicy Gartenstrasse 17 działała fabryka konserw owocowych (Säfte und Obstkonservenfabrik), którą prowadził Essig Eska^[10]^[11]^[12].

W marcu 1939 zorganizowano placówkę wywiadowczą KOP nr 12 w Sanoku^[13], która działała w lokalu przy ulicy Ogrodowej, zaś z dniem 1 sierpnia 1939 została przeniesiona do Jasła, a jej miejsce w Sanoku przejęła Placówka wywiadowcza KOP nr 12 ze Stryja^[14].

Lotnisko

Od kwietnia do 9 października 1946 na terenie Błoni znajdowało się lotnisko polowe Grupy Operacyjnej „Rzeszów”, z którego startowała eskadra 9 samolotów bojowych (Po-2, Li-2) ochraniająca polskie oddziały walczące w rejonie Gór Słonnych, Cisnej i Wetliny z oddziałami UPA. Pole wzlotów-lądowisko usytuowane było przy sztabie 8 drezdeńskiej dywizji piechoty w zakolu lewego brzegu rzeki San. Z sanockiego lądowiska samoloty startowały i lądowały w kierunku na most w Olchowcach. Personel techniczny mieszkał w namiotach na lądowisku Sanok-Baza^[15]. W późniejszym okresie, do jesieni 1947, z tegoż lotniska polowego korzystały samoloty eskadry lotniczej Grupy Operacyjnej „Wisła”, wydzielonej z 2 Samodzielnego Mieszanego Pułku Lotniczego stacjonującego na warszawskim Polu Mokotowskim. 30 lipca 1947 rozwiązano GO „Wisła” oraz wspierającą ją lotniczą Eskadrę. Od wiosny 1947 było również zapasowym lądowiskiem lotnictwa czechosłowackiego operującego w ramach „Akcji B” skierowanej przeciwko UPA^[16]. Z lotniska tego zostało odtransportowane samolotem sanitarnym typu Dakota ciało zabitego pod Jabłonkami generała Karola Świerczewskiego.

Zabytki

Dom Harcerza w Sanoku przy ulicy Zielonej 39.

MOSiR Sanok

Na terenie sanockich Błoni znajdują się Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Sanoku.

Na terenach zielonych w tym miejscu przed 1939 istniał plac ćwiczeń przy ówczesnej ulicy Kąpielowej^[17].

Szkoły

Szkoła Podstawowa nr 1 im. gen. Bronisława Prugara-Ketlinga. Budowana od 1988^[18]. Pierwotnie, od 1991 do 2001 jako Szkoła Podstawowa nr 9, nazwana imieniem gen. Bronisława Prugara-Ketlinga i budowana od 1988 (w tym czasie w dzielnicy Błonie imieniem generała nazwano ulicę a inną mianowano Aleje Szwajcarii w związku z działalnością tego wojskowego)^[19]^[20].
Gimnazjum nr 1 im. Grzegorza z Sanoka. Wcześniej od 1961 do 2001 jako Szkoła Podstawowa nr 1^[21].
Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Wandy Kossakowej w Sanoku.

Przypisy

↑ Wielki wylew Sanu. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 13, 13 kwietnia 1907.
↑ Konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku – rozstrzygnięty. „Nowiny”, s. 3, Nr 45 z 15 lutego 1973.
↑ Elżbieta Kolano. Architekci nie chcą się wstydzić. „Nowiny”, s. 4, Nr 265 z 20-21 listopada 1976.
↑ Edmund Gajewski. Rozmowy. Regres architektury?. „Nowiny”, s. 5, Nr 243 z 27-28 października 1979.
↑ Wykaz ulic. Zmiany nazw ulic. W: Piotr Kamiński (red.): Sanok. Plan miasta. Warszawa: PiTR Kartografia, 1991.
↑ Wojciech Sołtys, Budownictwo, przemysł, rzemiosło, handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, s. 535, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995
↑ Maria Łapiszczak: Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. II. Sanok: 2001, s. 44. ISBN 83-915388-1-8.
↑ Edward Zając: VII. Między wojnami. 1. Organizacja terytorialna i polityczna oraz stosunki demograficzne powiatu sanockiego. W: Życie gospodarcze ziemi sanockiej od XVI do XX wieku. Sanok: Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości, 2004, s. 182. ISBN 83-914224-9-6.
↑ Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 89, 90. ISBN 978-83-935385-7-7.
↑ Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1940, s. 36.
↑ Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1941, s. 59.
↑ Amtliches Fernsprechbuch für das Generalgouvernement. Warszawa: 1941, s. 9.
↑ Prochwicz 2002 ↓, s. 31.
↑ Tadeusz Hołówkiewicz. Na granicy przed burzą. „Nowiny”, s. 4, Nr 237 z 1 września 1974.
↑ Andrzej Olejko: Lotnicze tradycje Bieszczadów. Krosno: ruthenus, 2011, s. 184–210.
↑ Andrzej Olejko: Działania lotnictwa polskiego i czechosłowackiego w operacjach przeciwko UPA podczas Akcji Wisła - fakty i relacje uczestników walk. Rzeszów: Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012, s. 34–40.
↑ Mapa Sanoka. W: Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 74.
↑ Stefan Stefański: Sanok i okolice. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Zarząd Oddziału PTTK w Sanoku, 1991, s. 43.
↑ Sanok wzbogaci się o nowoczesną szkołę im. gen. Br. Prugara-Ketlinga. „Nowiny”, s. 3, Nr 126 z 31 maja 1988.
↑ Jolanta Ziobro. „Dziewiątce” stuknęła dziesiątka!. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25 (502), s. 3, 22 czerwca 2001.
↑ Od Grzegorza do Władysława. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (504), s. 10, 6 lipca 2001.

[1] Wielki wylew Sanu. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 13, 13 kwietnia 1907.

[2] Konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku – rozstrzygnięty. „Nowiny”, s. 3, Nr 45 z 15 lutego 1973.

[3] Elżbieta Kolano. Architekci nie chcą się wstydzić. „Nowiny”, s. 4, Nr 265 z 20-21 listopada 1976.

[4] Edmund Gajewski. Rozmowy. Regres architektury?. „Nowiny”, s. 5, Nr 243 z 27-28 października 1979.

[5] Wykaz ulic. Zmiany nazw ulic. W: Piotr Kamiński (red.): Sanok. Plan miasta. Warszawa: PiTR Kartografia, 1991.

[6] Wojciech Sołtys, Budownictwo, przemysł, rzemiosło, handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, s. 535, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995

[7] Maria Łapiszczak: Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. II. Sanok: 2001, s. 44. ISBN 83-915388-1-8.

[8] Edward Zając: VII. Między wojnami. 1. Organizacja terytorialna i polityczna oraz stosunki demograficzne powiatu sanockiego. W: Życie gospodarcze ziemi sanockiej od XVI do XX wieku. Sanok: Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości, 2004, s. 182. ISBN 83-914224-9-6.

[9] Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 89, 90. ISBN 978-83-935385-7-7.

[10] Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1940, s. 36.

[11] Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1941, s. 59.

[12] Amtliches Fernsprechbuch für das Generalgouvernement. Warszawa: 1941, s. 9.

[CITEREFProchwicz200231-13] Prochwicz 2002 ↓, s. 31.

[14] Tadeusz Hołówkiewicz. Na granicy przed burzą. „Nowiny”, s. 4, Nr 237 z 1 września 1974.

[15] Andrzej Olejko: Lotnicze tradycje Bieszczadów. Krosno: ruthenus, 2011, s. 184–210.

[16] Andrzej Olejko: Działania lotnictwa polskiego i czechosłowackiego w operacjach przeciwko UPA podczas Akcji Wisła - fakty i relacje uczestników walk. Rzeszów: Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012, s. 34–40.

[17] Mapa Sanoka. W: Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 74.

[18] Stefan Stefański: Sanok i okolice. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Zarząd Oddziału PTTK w Sanoku, 1991, s. 43.

[19] Sanok wzbogaci się o nowoczesną szkołę im. gen. Br. Prugara-Ketlinga. „Nowiny”, s. 3, Nr 126 z 31 maja 1988.

[20] Jolanta Ziobro. „Dziewiątce” stuknęła dziesiątka!. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25 (502), s. 3, 22 czerwca 2001.

[21] Od Grzegorza do Władysława. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (504), s. 10, 6 lipca 2001.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

Dzielnice (jednostki pomocnicze gminy)	Śródmieście Błonie Zatorze Dąbrówka Wójtostwo Posada Olchowce
Osiedla mieszkaniowe	os. Okołowiczówka os. Kiczury os. Podgaje os. Biała Góra os. Szklana Górka os. Porcelana (Łany) os. Jerozolima os. Jana III Sobieskiego os. Robotnicza os. Jana Pawła II os. Sadowa os. Armii Krajowej os. Wyspiańskiego os. Kościuszki
Dawniej w granicach Sanoka	Dolina (1972–77) Wielopole (1972–77) Zahutyń (1972–77) Zagórz (1972–77) Zasław (1972–77)