Budynek przy ul. Farnej 1 w Szczecinie
.jpg) Wygląd budynku w 2018 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Szczecin |
| Adres |
ul. Farna 1 |
| Styl architektoniczny |
dawniej klasycyzm, obecnie postmodernizm |
| Kondygnacje |
5 |
| Ważniejsze przebudowy |
1994–1995 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie Szczecina  | |
 53°25′35,4″N 14°33′27,1″E/53,426500 14,557528
| |
Budynek przy ul. Farnej 1 – budynek biurowy zlokalizowany na narożniku ulicy Farnej i placu Mariackiego na obszarze szczecińskiego Starego Miasta, w dzielnicy Śródmieście. Znany jako miejsce narodzin i wczesnych lat Zofii Fryderyki Augusty von Anhalt-Zerbst, późniejszej carycy Katarzyny II[1]. Jest to jedyny zachowany przedwojenny budynek z dawnej zabudowy ulicy Farnej. Współcześnie mieści jeden z oddziałów Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń[2].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie budynek był obiektem pięciokondygnacyjnym z detalem architektonicznym w stylu klasycystycznym. Elewacja od strony ulicy Farnej była dłuższa, dziewięcioosiowa. Od strony placu Mariackiego fasada liczyła natomiast cztery osie. Poszczególne kondygnacje rozdzielały gzymsy. Parter budynku ozdobiony był boniowaniem. Okna pierwszego i drugiego piętra udekorowane były opaskami i naczółkami. Oprócz tego przestrzeń między gzymsem nad parterem i oknami na pierwszym piętrze wypełniały tonda. Do drugiej i trzeciej osi fasady zwróconej ku placowi Mariackiemu przylegał balkon. Narożnik budynku charakteryzował się zdobieniami w postaci płycin z tondami. Ostatnia kondygnacja budynku kryła strych doświetlony niewielkimi okienkami, a jej zwieńczenie stanowił gzyms koronujący. Po powojennej odbudowie budynek stracił wszystkie zdobienia elewacji. W latach 1994–1995 przeprowadzono generalny remont i modernizację budynku[1]. Zyskał on wówczas postmodernistyczną fasadę z detalami nawiązującymi do pierwotnego wyglądu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XVIII wieku właścicielem budynku przy ulicy Farnej 1 był przewodniczący Izby Handlowej[3]. W tym czasie wydzierżawił on budynek księciu Chrystianowi Augustowi von Anhalt-Zerbst, późniejszemu komendantowi szczecińskiej twierdzy[1]. W 1729 r. w budynku narodziła się córka księcia von Anhalt-Zerbst, Zofia Fryderyka Augusta (późniejsza cesarzowa Katarzyna II Wielka, władająca Imperium Rosyjskim w latach 1762–1796)[3]. Mieszkała ona w budynku przez kilka lat, a następnie wraz z rodziną przeniosła się do zachodniego skrzydła Zamku Książąt Pomorskich. W 1889 r. na pamiątkę narodzin carycy na budynku przy ulicy Farnej odsłonięto pamiątkową tablicę w językach rosyjskim i niemieckim[4]. W latach 20. XX wieku budynek mieścił Landratsamt des Kreis Randow, tj. landraturę powiatu Randow[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Tadeusz Białecki (red.), Encyklopedia Szczecina: wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 211, ISBN 978-83-942725-0-0 [dostęp 2020-11-08].
- ↑ Oddział PZU Szczecin-Farna [online], 8 listopada 2020.
- ↑ a b Robert Duchowski, W Szczecinie w XVIII wieku urodziły się dwie caryce [online], Szczecin Nasze Miasto, 16 czerwca 2007 [dostęp 2020-11-08] (pol.).
- ↑ Albert Kuźmiński, Szczecińskie sylwetki: Katarzyna II [online], wszczecinie.pl, 5 września 2009 [dostęp 2020-11-08] (pol.).
- ↑ Große Domstraße - Landratsamt des Kreis Randow, Große Domstraße 1; -1925 - sedina.pl [online], sedina.pl [dostęp 2020-11-08].
