Bulbokapnina

Bulbokapnina
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	(S)-11-metoksy-7-metylo-6,7,7a,8-tetrahydro-5H-[1,3]dioksolo[4',5':4,5]benzo[1,2,3-de]benzo[g]chinolin-12-ol
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C19H19NO4
Masa molowa	325,36 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	298-45-3
PubChem	12441
SMILES
	CN1CCC2=CC3=C(C4=C2[C@@H]1CC5=C4C(=C(C=C5)OC)O)OCO3
InChI
	InChI=1S/C19H19NO4/c1-20-6-5-11-8-14-19(24-9-23-14)17-15(11)12(20)7-10-3-4-13(22-2)18(21)16(10)17/h3-4,8,12,21H,5-7,9H2,1-2H3/t12-/m0/s1
	InChIKey
	LODGIKWNLDQZBM-LBPRGKRZSA-N
Właściwości
Temperatura topnienia	ok. 202 °C (czysty enancjomer d lub l); ok. 213 °C (mieszanina racemiczna)
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2014-04-25]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Zwroty H	H302
Zwroty P	brak zwrotów P
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
	Szkodliwy; (Xn)
Zwroty R	R22
Zwroty S	S36
Numer RTECS	CE1054000
Dawka śmiertelna	LD50 220 mg/kg (mysz, śródotrzewnowo)
	Podobne związki
Podobne związki	pozostałe dwa główne alkaloidy izochinolinowe kokoryczy: korydalina i korydyna
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bulbokapnina – organiczny związek chemiczny, alkaloid izochinolinowy typu aporfiny, występujący m.in. w bulwach kokoryczy i serduszki. Może powodować śmiertelne zatrucia u owiec i bydła. Jest inhibitorem acetylocholinoesterazy oraz butyrylocholinoesterazy^[3]. Hamuje też syntezę dopaminy na drodze inhibicji hydroksylazy tyrozynowej^[4]^[5]. Wykazano także, że bulbokapnina jest antagonistą receptorów dopaminergicznych D₁, D₂ i D₃^[6]^[7]^[8].

Otrzymywanie

Bulbokapnina została wyizolowana pod koniec XIX wieku z bulw kokoryczy pustej przez Martina Freunda i Waltera Josephy′ego, którzy wprowadzili jej nazwę i jako pierwsi badali jej właściwości^[9]. Synteza chemiczna została opisana w roku 1959 przez Ikuo Kikkawę, który w 5 etapach uzyskał ją z 4-metylenodioksyfenetylaminy i 2-nitro-3-benzyloksy-4-metoksy-ω-diazoacetofenonu^[1]:

Otrzymany produkt racemiczny o t.topn. ok. 213 °C rozdzielony został na poszczególne enancjomery (t.topn. ok. 202 °C) poprzez krystalizację z kwasem d- lub l-winowym^[1].

Zastosowania

Bulbokapnina była dawniej stosowana w lecznictwie, ze względu na krótkotrwały efekt łagodzenia drżenia w chorobach neurologicznych, w tym w chorobie Parkinsona^[10]. Podejmowano też próby zastosowania jej w anestezjologii^[11].

Własności biologiczne

Bulbokapnina jest modelowym kataleptogenem, w badaniach na ssakach podawanie tego alkaloidu wywoływało objawy odpowiadające zespołowi katatonicznemu u ludzi: giętkość woskową, stupor, negatywizm i katalepsję. W bardzo dużych dawkach powoduje napady drgawkowe, sztywność odmóżdżeniową i śmierć. Szczególnie wrażliwe na kataleptogenne działanie alkaloidu są koty (najmniejsza skuteczna dawka wynosi 5 mg/kg masy ciała s.c.)^[12].

DeJong wykazał, że bulbokapnina podawana niższym kręgowcom nie posiadającym kory nowej (rybom, płazom, gadom) w dużych dawkach wywoływała objawy hiperkinetyczne, natomiast nigdy nie powodowała katalepsji. U zwierząt chirurgicznie pozbawionych kory wywoływała porażenie bez katalepsji. Katalepsja wywołana bulbokapniną może być zniesiona podaniem leków przeciwparkinsonowskich (amantadyny, triheksyfenidylu), leków o działaniu przeciwhistaminowym (difenhydraminy, prometazyny) oraz leków o działaniu serotoninergicznym (imipramina). Podanie L-DOPY i 5-HTP nasilało objawy katalepsji^[12].

Odniesienia w literaturze

Bohater powieści Nagi lunch Williama S. Burroughsa, doktor Benway, używa bulbokapniny by uzyskać posłuszeństwo torturowanych przez siebie ofiar^[13].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Ikuo Kikkawa. Synthesis of Bulbocapnine. „Yakugaku Zasshi”. 79 (10), s. 1244-1248, 1959. (jap.).
↑ Bulbocapnine hydrochloride, from Corydalis (nr B6019) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2014-04-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ A. Adsersen, A. Kjølbye, O. Dall, A.K. Jäger. Acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase inhibitory compounds from Corydalis cava Schweigg. Kort.. „Journal of Ethnopharmacology”. 113 (1), s. 179–182, 2007. DOI: 10.1016/j.jep.2007.05.006. PMID: 17574358.
↑ Y.H. Zhang, J.S. Shin, S.S. Lee, S.H. Kim i inni. Inhibition of tyrosine hydroxylase by bulbocapnine. „Planta Medica”. 63 (4), s. 362–363, 1997. DOI: 10.1055/s-2006-957702. PMID: 9270381.
↑ J.S. Shin, K.T. Kim, M.K. Lee. Inhibitory effects of bulbocapnine on dopamine biosynthesis in PC12 cells. „Neuroscience Letters”. 244 (3), s. 161–164, 1998. DOI: 10.1016/S0304-3940(98)00148-7. PMID: 9593514.
↑ D.R. Burt, I. Creese, S.H. Snyder. Properties of [³H]haloperidol and [³H]dopamine binding associated with dopamine receptors in calf brain membranes. „Molecular Pharmacology”. 12 (5), s. 800–812, 1976. PMID: 995128.
↑ J.D. Kohli, D. Glock, L.I. Goldberg. Bulbocapnine is not a selective DA₁ receptor antagonist. „Journal of Pharmacy and Pharmacology”. 38 (5), s. 401-402, 1986. DOI: 10.1111/j.2042-7158.1986.tb04599.x. PMID: 2872323.
↑ S.B. Freedman, S. Patel, R. Marwood, F. Emms i inni. Expression and pharmacological characterization of the human D3 dopamine receptor. „Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”. 268 (1), s. 417–426, 1994. PMID: 8301582.
↑ Freund M., Josephy W.. Ueber die Alkaloïde, welche in der Wurzel von Corydalis cava (Schwgg.) enthalten sind. „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”. 25 (2), s. 2411–2415, 1892. DOI: 10.1002/cber.18920250237.
↑ H. Jong, G. Schaltenbrand. Die Wirkung des Bulbocapnins auf Paralysis Agitans- und Andere Tremorkranke. „Klinische Wochenschrift”. 3 (45), s. 2045–2049, 1924. DOI: 10.1007/bf01737497.
↑ H. Molitor. The Use of Bulbocapnine in Pre-Anesthetic Medication. „Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”. 56 (1), s. 85-96, 1936.
↑ ^a ^b A. Loizzo, A.S. De Carolis, V.G. Longo. Studies on the central effects of bulbocapnine. „Psychopharmacologia”. 22 (3), s. 234–249, 1971. DOI: 10.1007/BF00401786. PMID: 5316197.
↑ William S.W.S. Burroughs William S.W.S., Naked Lunch, JamesJ. Grauerholz, BarryB. Miles, David LD.L. Ulin, wyd. 50th anniversary ed, New York: Grove Press, 2009, s. 73, ISBN 978-0-8021-1926-1, OCLC 318422237 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[Kikkawa-1] Ikuo Kikkawa. Synthesis of Bulbocapnine. „Yakugaku Zasshi”. 79 (10), s. 1244-1248, 1959. (jap.).

[SA-2] Bulbocapnine hydrochloride, from Corydalis (nr B6019) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2014-04-25]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[Adsersen2007-3] A. Adsersen, A. Kjølbye, O. Dall, A.K. Jäger. Acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase inhibitory compounds from Corydalis cava Schweigg. Kort.. „Journal of Ethnopharmacology”. 113 (1), s. 179–182, 2007. DOI: 10.1016/j.jep.2007.05.006. PMID: 17574358.

[Zhang1997-4] Y.H. Zhang, J.S. Shin, S.S. Lee, S.H. Kim i inni. Inhibition of tyrosine hydroxylase by bulbocapnine. „Planta Medica”. 63 (4), s. 362–363, 1997. DOI: 10.1055/s-2006-957702. PMID: 9270381.

[Shin1998-5] J.S. Shin, K.T. Kim, M.K. Lee. Inhibitory effects of bulbocapnine on dopamine biosynthesis in PC12 cells. „Neuroscience Letters”. 244 (3), s. 161–164, 1998. DOI: 10.1016/S0304-3940(98)00148-7. PMID: 9593514.

[Burt1976-6] D.R. Burt, I. Creese, S.H. Snyder. Properties of [³H]haloperidol and [³H]dopamine binding associated with dopamine receptors in calf brain membranes. „Molecular Pharmacology”. 12 (5), s. 800–812, 1976. PMID: 995128.

[Kohli1986-7] J.D. Kohli, D. Glock, L.I. Goldberg. Bulbocapnine is not a selective DA₁ receptor antagonist. „Journal of Pharmacy and Pharmacology”. 38 (5), s. 401-402, 1986. DOI: 10.1111/j.2042-7158.1986.tb04599.x. PMID: 2872323.

[Freedman1994-8] S.B. Freedman, S. Patel, R. Marwood, F. Emms i inni. Expression and pharmacological characterization of the human D3 dopamine receptor. „Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”. 268 (1), s. 417–426, 1994. PMID: 8301582.

[Freund1892-9] Freund M., Josephy W.. Ueber die Alkaloïde, welche in der Wurzel von Corydalis cava (Schwgg.) enthalten sind. „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”. 25 (2), s. 2411–2415, 1892. DOI: 10.1002/cber.18920250237.

[Jong1924-10] H. Jong, G. Schaltenbrand. Die Wirkung des Bulbocapnins auf Paralysis Agitans- und Andere Tremorkranke. „Klinische Wochenschrift”. 3 (45), s. 2045–2049, 1924. DOI: 10.1007/bf01737497.

[Molitor1936-11] H. Molitor. The Use of Bulbocapnine in Pre-Anesthetic Medication. „Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”. 56 (1), s. 85-96, 1936.

[Loizzo1971-12] A. Loizzo, A.S. De Carolis, V.G. Longo. Studies on the central effects of bulbocapnine. „Psychopharmacologia”. 22 (3), s. 234–249, 1971. DOI: 10.1007/BF00401786. PMID: 5316197.

[Burroughs-13] William S.W.S. Burroughs William S.W.S., Naked Lunch, JamesJ. Grauerholz, BarryB. Miles, David LD.L. Ulin, wyd. 50th anniversary ed, New York: Grove Press, 2009, s. 73, ISBN 978-0-8021-1926-1, OCLC 318422237 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]