Spis treści
Bulwar Poleski w Krakowie
![]() | |
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
![]() |
Bulwar Poleski – zabytkowa budowla hydrotechniczna o funkcji przeciwpowodziowej w Krakowie, biegnąca wzdłuż Wisły, pierwotnie przewidywana również do funkcji pomocniczych nabrzeży portowych. Składa się głównie z murów oporowych (górnego, wysokiego, oraz dolnego, ujmującego koryto rzeki i tworzącego nabrzeże przeładunkowe). W linii górnych murów znajdują się murowane schody dla pieszych oraz brukowane pochylnie do komunikacji kołowej; bocznice kolejowe na poziomie dolnym nie zachowały się. Bulwar Poleski wraz z innymi bulwarami w mieście oraz wałami w granicach Krakowa tworzyły skuteczne zabezpieczenia przed powodzią, co wykazały doświadczenia wielkich powodzi, między innymi w 1970, 1997 i 2010 roku.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Bulwar Poleski rozciąga się nad zakolem Wisły, między mostami Dębnickim a Grunwaldzkim, na terenie Dębników w dzielnicy VIII. W pobliżu bulwaru znajduje się Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”[2].
Bulwar Poleski stanowi obiekt techniki urbanistycznej na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki utworzonego 6 kwietnia 2006. Prowadzi nim także rekreacyjna Wiślana Trasa Rowerowa – część europejskiego szlaku rowerowego EuroVelo 4[3].
W 2009 roku przy bulwarze otwarto przystanek wodnego tramwaju miejskiego „Most Grunwaldzki”[4]. Na terenie bulwarów znajdują się również Schody Czesława Miłosza[5].
Bulwar wraz z przyległymi fragmentami wałów Wisły, wtórnie uzyskały funkcję i status obszarów parkowych, stanowiąc obecnie popularne miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe dla mieszkańców i turystów. Prowadzą nim alejki spacerowe i drogi rowerowe[6].
Bulwar ten, poprzecinany licznymi alejkami spacerowymi, stanowi głównie obszar trawiasty, łagodnie schodzący ku Wiśle[6].
Odbywają się na nim imprezy cykliczne i okolicznościowe. Wraz z bulwarem Czerwińskim (znajdującym się po przeciwnej stronie Wisły) stanowi scenę lub, w zależności od roku, widownię Wianków, corocznego widowiska organizowanego przez Krakowskie Biuro Festiwalowe[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Bulwar Poleski powstał na początku XX wieku[8]. Przy tym bulwarze, pod wpływem procesu akumulacji rzecznej, tworzy się jedyna w Krakowie piaszczysta plaża, która jednak ze względu na zanieczyszczenie wody nie ma zastosowania rekreacyjnego. Piasek w tym miejscu jest regularnie usuwany z uregulowanego koryta rzeki przy pomocy pogłębiarek. W okolicy dzisiejszej ul. Zamkowej (położonej przy bulwarze) do lat czterdziestych XX wieku linia brzegowa silniej wcinała się w głąb rzeki. Na istniejącym wówczas cyplu, w latach 1891–1938, stała willa Rożnowskich (budynek o charakterystycznym zamkowym wyglądzie)[9].
13 czerwca 2011 roku wraz z innymi bulwarami wiślanymi, bulwar Poleski został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2024-04-19] .
- ↑ Praca zbiorowa: Kraków plan miasta. Kraków: 2023. ISBN 978-83-8190-859-7.
- ↑ Velo Małopolska w budowie. 400 km tras w 2017 roku [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-04-19] (pol.).
- ↑ Tramwaj wodny w Krakowie wznowił rejsy! Ile kosztują bilety? [online], www.eska.pl [dostęp 2034-04-19] (pol.).
- ↑ Uroczyście otwarto Schody Czesława Miłosza – Kraków Otwarty na Świat [online], www.krakow.pl [dostęp 2024-04-19] .
- ↑ a b Bulwary Wiślane [online], karnet.krakowculture.pl [dostęp 2024-04-19] (ang.).
- ↑ Wianki [online], krakow.travel [dostęp 2024-04-19] (pol.).
- ↑ Bulwar Poleski. zabytek.pl. [dostęp 2024-04-19]. (pol.).
- ↑ Willa Rożnowskich – Kraków, Bulwar Poleski. poranny.pl. [dostęp 2024-04-19]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2024-04-19] .