Spis treści
Carlos Fuentes
Carlos Fuentes (1987) | |
Imię i nazwisko |
Carlos Fuentes Macías |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
11 listopada 1928 |
Data i miejsce śmierci |
15 maja 2012 |
Narodowość |
meksykańska |
Język | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Odznaczenia | |
Nagrody | |
|
Carlos Fuentes Macías (ur. 11 listopada 1928 w Panamie[1], zm. 15 maja 2012 w Meksyku[2]) – meksykański pisarz, eseista, dramaturg i publicysta, niegdyś „żelazny” kandydat do literackiej Nagrody Nobla. Jeden z najwybitniejszych współczesnych autorów hiszpańskojęzycznych, współtwórca boomu na literaturę iberoamerykańską. Laureat Nagrody Cervantesa (1987).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ojciec był meksykańskim dyplomatą, więc dzieciństwo Carlosa przebiegało pod znakiem ciągłych przeprowadzek. Dorastał w różnych miastach obydwu Ameryk (Quito, Montevideo, Rio de Janeiro, Waszyngton, Santiago i Buenos Aires). Dorosły Carlos Fuentes także wybrał karierę dyplomatyczną, pełnił m.in. funkcję ambasadora Meksyku we Francji w latach 70.
Międzynarodową sławę przyniosła mu wydana w 1962 Śmierć Artemia Cruz, jednak już debiutancka powieść Fuentesa Kraina najczystszego powietrza ukazała pełnię talentu Meksykanina i zakres jego zainteresowań. W swoich utworach poruszał kwestię meksykańskiej historii i tożsamości, w wielu z nich pojawia się wątek rewolucji meksykańskiej i fascynacja miastem Meksyk.
Według Fuentesa współczesne mu państwo Meksyk to „dziecko” wielowiekowego przenikania wpływów hiszpańskich i azteckich, ale także presji wywieranej na ten kraj przez potężniejszego północnego sąsiada – Stany Zjednoczone. W swoich utworach pisarz wykorzystywał zdobycze techniki narracyjnej Dos Passosa, a także Joyce’a oraz wprowadzał śmiałe rozwiązania konstrukcyjne i lingwistyczne.
Zasiadał w jury konkursu głównego na 30. MFF w Cannes (1977).
Carlos Fuentes miał troje dzieci, z których przeżyło tylko jedno: Cecilia Fuentes (ur. w 1962), obecnie pracuje w telewizji. Jego syn – Carlos Fuentes Lemus zmarł z powodu komplikacji związanych z hemofilią w 1999 w wieku 25 lat. Jego najmłodsza córka – Natasha Fuentes Lemus (ur. 31 sierpnia 1974) zmarła z przedawkowania narkotyków w Meksyku 22 sierpnia 2005 w wieku 30 lat.
15 maja 2012 Consuelo Saizar, szef Narodowej Rady Kultury i Sztuki, publicznie ogłosił wiadomość o śmierci Fuentesa. Pisarz zmarł w Hospital Ángeles del Pedregal w Meksyku po doznanym w domu silnym krwotoku wewnętrznym[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Powieści, opowiadania
[edytuj | edytuj kod]- 1954 Los días enmascarados – opowiadania
- 1958 La región más transparente (Kraina najczystszego powietrza) – powieść, wyd. pols. 1972
- 1959 Las buenas conciencias (Spokojne sumienia) – powieść, wyd. pols. 1975
- 1961 La muerte de Artemio Cruz (Śmierć Artemia Cruz) – powieść, wyd. pols. 1968
- 1962 Aura – powieść, wyd. pols. 1974
- 1964 Cantar de ciegos (Pieśń ślepców) – opowiadania, wyd. pols. 1973
- 1966 Cambio de piel (Zmiana skóry) – powieść, wyd. pols. 1994
- 1967 Zona sagrada (Święta strefa) – powieść, wyd. pols. 1977
- 1969 Cumpleaños (Urodziny) – powieść, wyd. pols. 1982
- 1975 Terra Nostra – powieść, wyd. pols. 1981, wyd. 2 popr. 1993
- 1978 La cabeza de la hidra (Łeb hydry) – powieść, wyd. pols. 1994
- 1980 Una familia lejana (Historia rodzinna) – powieść, wyd. pols. 1983
- 1981 Agua quemada. Cuarteto narrativo (Spalona woda. Kwartet narracyjny) – opowiadania, wyd. pols. 1984
- 1985 Gringo viejo (Stary gringo) – powieść, wyd. pols. 1992
- 1987 Cristóbal Nonato – powieść
- 1990 La campaña – powieść
- 1990 Constancia y otras novelas para vírgenes – powieści
- 1993 El naranjo – opowiadania
- 1994 Diana o la cazadora solitaria (Diana albo samotne łowy) – powieść, wyd. pols. 1998
- 1995 La frontera de cristal (Kryształowa granica) – opowiadania, wyd. pols. 1999
- 1999 Los años con Laura Díaz (Lata z Laurą Diaz) – powieść, wyd. pols. 2001
- 2000 Instinto de Inez (Instynkt pięknej Inez) – powieść, wyd. pols. 2005
- 2002 La silla del Aguila (Fotel orła) – powieść, wyd. pols. 2004
- 2004 Inquieta compañía – opowiadania
- 2006 Todas las Familias Felices (Wszystkie szczęśliwe rodziny) – opowiadania, wyd. pols. 2007
- 2008 La Voluntad y la Fortuna (Wola i fortuna) – powieść, wyd. pols. 2011
- 2009 Adán en Edén (Adam w Edenie) – powieść, wyd. pols. 2012
- 2010 Carolina Grau – opowiadania
- 2010 Vlad – opowiadania
- 2012 Federico en su balcón (Nietzsche na balkonie) – powieść, wydanie pośmiertne, wyd. pols. 2016
- 2016 Aquiles o el Guerrillero y el asesino – powieść, wydanie pośmiertne
Eseje
[edytuj | edytuj kod]- 1968 París. La revolución de mayo – eseje
- 1969 La nueva novela hispanoamericana – eseje
- 1970 Casa con dos puertas – eseje
- 1971 Tiempo mexicano – eseje, wyd. 2 1995 Nuevo tiempo mexicano
- 1976 Cervantes o la crítica de la lectura (Cervantes czyli krytyka sztuki czytania) – eseje, wyd. pols. 1981
- 1990 Valiente mundo nuevo. Épica, utopía y mito en la novela hispanoamericana – eseje
- 1992 El espejo enterrado (Pogrzebane zwierciadło) – eseje, wyd. pols. 1994
- 1993 Geografía de la novela – eseje
- 1997 Por un progreso incluyente – eseje
- 1998 Retratos en el tiempo – eseje
- 2002 En esto creo (W to wierzę) – eseje, wyd. pols. 2003
- 2002 Machado de La Mancha – eseje
- 2003 Viendo visiones – eseje
- 2004 Contra Bush – eseje, wyd. pols. 2005
- 2005 Los 68 – eseje
- 2011 La gran novela latinoamericana – eseje
- 2012 Personas – eseje, wydanie pośmiertne
- 2014 Pantallas de plata – eseje, wydanie pośmiertne
- 2017 Luis Buñuel o la mirada de la Medusa (un ensayo inconcluso) – eseje, wydanie pośmiertne
Teatr
[edytuj | edytuj kod]- 1971 El tuerto es rey – sztuka teatralna
- 1982 Orquídeas a la luz de la luna. Comedia mexicana – sztuka teatralna
- 1991 Ceremonias del alba – sztuka teatralna
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Medal Honoru Belisario Domíngueza (Meksyk)
- Kawaler Legii Honorowej (Francja)
- Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Academy of Achievement – Carlos Fuentes Biography. achievement.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-26)]. (ang.) [dostęp 2011-12-10]
- ↑ Katarzyna Karaś: Nie żyje meksykański pisarz Carlos Fuentes. Polskie Radio, 2012-05-15. [dostęp 2012-05-15]. (pol.).
- ↑ Hemorragia masiva, causa de muerte de Fuentes. eluniversal.com.mx. [dostęp 2012-05-16]. (hiszp.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Academy of Achievement – Carlos Fuentes Biography. achievement.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-26)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000121301089
- VIAF: 43057803
- LCCN: n80022904
- GND: 118703420
- NDL: 00440308
- LIBRIS: zw9ccf0h4n9kd0c
- BnF: 119037146
- SUDOC: 026876531
- SBN: CFIV020032
- NLA: 35685259
- NKC: jn19990002483
- BNE: XX914029
- NTA: 068787294
- BIBSYS: 90070406
- CiNii: DA00048018
- Open Library: OL4333664A
- PLWABN: 9810655946705606
- NUKAT: n94005601
- J9U: 987007261305405171
- PTBNP: 29666
- CANTIC: a10584493
- LNB: 000106507
- NSK: 000012633
- BNA: 000023048
- CONOR: 5293155
- BNC: 000041665
- ΕΒΕ: 70474
- BLBNB: 000563654
- KRNLK: KAC199633915
- LIH: LNB:V*37047;=BH
- Absolwenci Narodowego Uniwersytetu Meksykańskiego
- Ambasadorowie Meksyku we Francji
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu w Cambridge
- Dramaturdzy XX wieku
- Eseiści XX wieku
- Eseiści XXI wieku
- Kawalerowie Legii Honorowej
- Laureaci Nagrody Cervantesa
- Laureaci Nagrody Premio Rómulo Gallegos
- Ludzie urodzeni w Panamie (mieście)
- Meksykańscy eseiści
- Meksykańscy dramaturdzy
- Meksykańscy prozaicy
- Meksykańscy scenarzyści
- Odznaczeni Orderem Izabeli Katolickiej
- Pisarze hiszpańskojęzyczni
- Prozaicy XX wieku
- Prozaicy XXI wieku
- Publicyści
- Scenarzyści XX wieku
- Wielcy Oficerowie Legii Honorowej
- Urodzeni w 1928
- Zmarli w 2012