Egzaptacja

Egzaptacja – w ewolucjonizmie cecha zaadaptowana do pełnienia nowej funkcji.

Adaptacja oznacza w biologii ewolucyjnej cechę zwiększającą dostosowanie organizmu^[1].

Już Charles Darwin zauważył, że rozdzielanie się linii ewolucyjnych ma związek z tworzeniem się innych adaptacji^[1]. Nowe cechy pojawiają się na skutek mutacji, muszą być odziedziczalne, by podlegać ewolucji^[2]. Okazuje się, że adaptacje mogą nie tworzyć się od zera, ale powstawać z innych adaptacji^[1].

Wszystko zaczyna się od posiadanej już przez organizm cechy, nazywanej preadaptacją, która zaczyna pełnić nową funkcję – zostaje do niej kooptowana. Ponieważ zwiększa dostosowanie, utrwala się. Taką preadaptację nazywa się właśnie egzaptacją^[1].

Termin ten wprowadzony został w publikacji Stephena Jaya Goulda i Elisabeth Vrby w pracy Exaptation—a missing term in the science of form pod tytułem opublikowanej w 1982 w czasopiśmie Paleobiology^[3].

• Douglas J. Futuyma: Ewolucja. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. ISBN 978-83-235-0577-8.