Eqrem Vlora

Data i miejsce urodzenia	1 grudnia 1885 Wlora
Data i miejsce śmierci	19 marca 1964 Wiedeń
Minister spraw zagranicznych
Okres	od wrzesień 1944 do październik 1944
Poprzednik	Bahri Omari
Następca	Ibrahim Biçaku
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Eqrem Vlora, Eqrem bej Vlora (ur. 1 grudnia 1885 we Wlorze, zm. 19 marca 1964 w Wiedniu) – albański polityk, pisarz i działacz niepodległościowy, syn Syrji Vlory – deputowanego do parlamentu osmańskiego, bratanek Ismaila Qemala.

Pochodził z rodziny posiadaczy ziemskich z południa Albanii, był synem Syrji beja Vlory i Miry z d. Toptani^[1]. Po ukończeniu szkoły powszechnej we Wlorze kontynuował naukę w wiedeńskim gimnazjum Theresianum. W latach 1903–1906 studiował prawo na uniwersytecie stambulskim. Po ukończeniu studiów podjął pracę w osmańskim ministerstwie spraw zagranicznych. W 1907 przez trzy miesiące pracował w poselstwie osmańskim w Petersburgu, w tym czasie także podróżował po Europie.

W 1912 dołączył do grona działaczy niepodległościowych (jako delegat Wlory), którzy uchwalili deklarację niepodległości Albanii. Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Senatu powołanego we Wlorze, a w 1914 sekretarza generalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Jako przedstawiciel Tirany udał się wraz z delegacją Albańczyków do Neuwiedu by prosić Wilhelma zu Wieda o objęcie tronu albańskiego.

W okresie międzywojennym dwukrotnie zasiadał w albańskim parlamencie (1923–1926, 1937–1939). W styczniu 1924 w czasie obrad parlamentu sprzeciwił się propozycji Avni Rustemiego, aby uczcić pamięć zmarłego Lenina, twierdząc, że nie zasługuje na upamiętnienie, ktoś kto odpowiada za zbrodnie w czasie rewolucji październikowej^[2].

W 1927 objął stanowisko ministra pełnomocnego i nadzwyczajnego Republiki Albanii w Wielkiej Brytanii, dwa lata później objął kierownictwo albańskiego poselstwa w Atenach.

Agresję włoską na Albanię w 1939 przyjął z zadowoleniem jako rzecznik ścisłej współpracy włosko-albańskiej. Wszedł w skład prowłoskiej Rady Państwa (alb. Keshilli i Shtetit) i zajmował się organizowaniem nowej administracji. W 1942 mianowany ministrem d.s. ziem wyzwolonych. W 1944 pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych w proniemieckim rządzie albańskim. Odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Skanderbega. Po przejęciu władzy przez komunistów wyemigrował z kraju, początkowo do Włoch, a następnie do Wiednia. Po śmierci został pochowany na cmentarzu w Neustift am Walde.

W 1911 opublikował w Sarajewie wspomnienia w języku niemieckim Aus Berat und vom Tomor: Tagebuchblätter, będące interesującym obrazem albańskiego ruchu niepodległościowego w początkach XX wieku. W 1968 w Monachium wydano pośmiertnie uzupełnione wydanie pamiętników Vlory, w dwóch tomach jako Lebenserinnerungen (Pamiętniki). W rękopisie pozostało jego monumentalne dzieło Beiträge zur Geschichte der Türkenherrschaft in Albanien: eine historische Skizze, przedstawiające dzieje rodów albańskich w średniowieczu. Współpracował z bawarską tłumaczką Kanunu na język niemiecki – Marie Amelie Freiin von Godin.

W życiu prywatnym był żonaty (żona Hedije z d. Vrioni)^[1], miał dwie córki (Shehzade, Aishe)^[3]. W 2014, w 50 rocznicę śmierci Vlory jego doczesne szczątki zostały przewiezione do Albanii i spoczęły w Kaninie^[4]. Dom rodzinny Eqrema Vlory został przekształcony w muzeum. Imię Vlory nosi jedna z ulic w Orikum.

W 1942 został odznaczony Orderem Skanderbega^[3].

• 2003: Kujtime: 1885-1925
• 2003: Nga Berati në Tomorr dhe kthim: ditar
• 2004: Kalaja e Kaninës dhe shkrime të tjera

• Kastriot Dervishi, Historia e shtetit shqiptar 1912-2005, Tirana 2006. ISBN 99943-799-3-3.
• Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B. Tauris: 2013, s. 465–466. ISBN 978-1-78076-431-3.
• Biogram E. Vlory. albanianhistory.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-24)].