Federico Capasso

Federico Capasso (ur. 1949 w Rzymie) – włosko-amerykański fizyk, profesor fizyki stosowanej na Uniwersytecie Harvarda.

Ukończył doktorat na Uniwersytecie Rzymskim La Sapienza, a następnie, przed przeniesieniem się na Uniwersytet Harvarda, prowadził badania w Bell Labs^[1].

Prowadził badania m.in. z zakresu heterostruktur półprzewodnikowych, efektu Casimira, plazmoniki czy fotoniki. Wraz ze swoimi współpracownikami jako pierwszy opracował kwantowy laser kaskadowy (znalazł on zastosowanie m.in. w czujnikach chemicznych, diagnostyce medycznej, spektroskopii czy analizie gazów śladowych). Jako pierwszy wykorzystał efekt Casimira do sterowania ruchem mikroukładów elektromechanicznych^[1], był również autorem badań, które w eksperymentalny sposób potwierdziły teorię Jewgienija Lifszyca(inne języki) o tym, że w szczególnych przypadkach efekt Casimira może odpowiadać za odpychanie się ciał^[2]. Wniósł pionierski wkład w dziedzinę metamateriałów i optyki płaskiej. Uogólnił prawo Snella, co wpłynęło na rozwój tej dziedziny^[3]. Opracował pierwsze ultracienkie, płaskie soczewki z wykorzystaniem metamateriałów, w których wyeliminował wady soczewek o sferycznej powierzchni – efekt dystorsji, komę, aberrację sferyczną i astygmatyzm. Stało się to możliwe dzięki nałożeniu na szkło soczewki cieńszej od grubości ludzkiego włosa nanostruktury – nanoanterny optyczne na powierzchni soczewki wprowadziły niewielkie opóźnienie fazowe rozpraszanych na jej powierzchni promieni świetlnych^[4][5].

Laureat wielu nagród, w tym Medalu Edisona (za karierę o wysoce kreatywnym i wpływowym wkładzie w urządzenia i materiały heterostrukturalne), Nagrody Króla Fajsala i Nagrody Balzana (za pionierską pracę nad projektowaniem kwantowym nowych materiałów o specyficznych właściwościach elektronicznych i optycznych, która doprowadziła do powstania zupełnie nowej klasy laserów – kwantowych laserów kaskadowych; za znaczący wkład w rozwój plazmoniki i metamateriałów, będących na czele nauki i technologii fotoniki)^[6].