Spis treści
Gdy rozum śpi, budzą się demony
Autor | |
---|---|
Data powstania |
1797–1798 |
Medium | |
Wymiary |
21,5 × 15 cm |
Miejsce przechowywania | |
Lokalizacja |
Kiedy rozum śpi, budzą się potwory[1] lub Gdy rozum śpi, budzą się demony, Kiedy rozum śpi, budzą się upiory (hiszp. El sueño de la razón produce monstruos) – rycina hiszpańskiego malarza Francisca Goi wykonana techniką akwaforty między 1797 a 1798 rokiem. Jest najbardziej znaną grafiką z cyklu Kaprysy (hiszp. Los Caprichos).
Rycina przedstawia autoportret artysty. Jego głowa spoczywa na biurku, na którym leżą porzucona kartka i pióro. Jest on atakowany przez upiory (m.in. nietoperze i sowy). Na biurku widoczny jest napisany po hiszpańsku tytuł ryciny. Rycina odnosi się do wad ówczesnego społeczeństwa hiszpańskiego. Inną interpretacją jest przedstawienie nieprzewidywalnej wyobraźni samego artysty, którą można podziwiać w tematyce jego obrazów.
W 1803 roku podarował niesprzedane egzemplarze (240 odbitek) i matryce królowi Karolowi IV z obawy przed zarekwirowaniem i zniszczeniem ich przez Inkwizycję. W zamian otrzymał dożywotnią pensję w wysokości 12 000 reali rocznie dla swojego syna Javiera[2].
Szkice przygotowawcze (1797)
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Henryk Markiewicz, Andrzej Romanowski: Skrzydlate słowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 244. ISBN 83-06-01141-4.
- ↑ Rose Marie Hagen, Rainer Hagen: Francisco Goya. Warszawa: Taschen, 2003, s. 31-39. ISBN 83-89192-40-3.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Francisco José de Goya y Lucientes. Herbert F. Johnson Museum of Art Cornell University. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
- The Caprichos. Erik Weems - The Art of Francisco de Goya y Lucientes. [dostęp 2014-12-09]. (ang.).
- Ilaria Ciseri: Romantyzm: 1780–1860 narodziny nowej wrażliwości. Warszawa: Arkady, 2010, s. 246–247. ISBN 978-83-213-4599-4.