Holownik – statek zbudowany specjalnie do wykonywania operacji holowniczych[1]. Ma silnik o niewspółmiernie dużej mocy i uciągu (do kilkudziesięciu ton siły) w stosunku do wielkości jednostki.
Holowniki wyposaża się w haki holownicze lub windy holownicze z automatyczną regulacją siły naciągu liny holowniczej.
Ze względu na wielkość oraz dzielność morską dzielą się na:
- oceaniczne (nawet do kilku tysięcy ton wyporności i o uciągu kilkuset T)
- redowe
- portowe
- rzeczne.
Dodatkowo wyposażone mogą pełnić rolę jako holowniki:
- ratownicze (jednostki o wysokiej dzielności morskiej mogące ratować ludzi i jednostki pływające w trudnych warunkach pogodowych)
- przeciwpożarowe.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy holownik został opatentowany w 1736 przez Jonathana Hullsa (1699–1758), napędzany był przez wiosła, poruszane silnikiem parowym Newcomena. Obecnie powątpiewa się, że Hulls zdołał z sukcesem zaprezentować działający prototyp skonstruowanego przez siebie statku[2].
Określenia „holownik, holować” (the tug, to tug) według Oxford English Dictionary jako pierwszy użył w 1839 r. angielski malarz J.M.W. Turner w tytule swojego słynnego obrazu Ostatnia droga Temeraire’a; obraz przedstawiał sławny okręt, bohatera bitwy pod Trafalgarem, holowany (tugged) na miejsce rozbiórki[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Holowniki prowadzące lotniskowiec USS John F. Kennedy (CV-67)
-
Holownik pełnomorski AHTS „Bazalt” na Zatoce Gdańskiej
-
Mały holownik Marynarki Wojennej RP
-
Holowniki: portowy „Antoś” i pełnomorski „Wojtek” pracujące w stoczni „Remontowa” w Gdańsku
-
Holownik Virtus w porcie gdańskim
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1629 z dnia 14 września 2016 r. ustanawiająca wymagania techniczne dla statków żeglugi śródlądowej, zmieniająca dyrektywę 2009/100/WE i uchylająca dyrektywę 2006/87/WE (CELEX: 32016L1629).
- ↑ Hulls [Hull], Jonathan (bap. 1699, d. 1758), mechanical inventor, Oxford Dictionary of National Biography, DOI: 10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-14115;jsessionid=915296680aa1e4b87790989f66ae5584 [dostęp 2021-05-06] (ang.).
- ↑ Turner, Wojownik Temeraire (artykuł) [online], Khan Academy [dostęp 2021-09-04] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lesław Furmaga, Józef Wójcicki: Mały słownik morski. Gdynia: Mitel International Ltd., 1993. ISBN 83-85413-73-1.