Bóstwo morskie (Tryton albo ichtiocentaur), relief, region Gandhara, Muzeum Wiktorii i Alberta, Londyn | |
Występowanie | |
---|---|
Rodzina | |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo |
Ichtiocentaury (także ichtiocentaurowie, centaurotrytony; lm gr. Ἰχθυοκένταυροι Ichthyokéntauroi, łac. Ichthyocentauri, pol. „centaury-ryby”, lp gr. Ichthyokéntauros, łac. Ichthyocentaur ‘ryba-centaur’, pol. „centaur-ryba”) – w mitologii greckiej pół ludzie, pół ryby, z parą końskich nóg.
Uchodziły za potomków tytana Kronosa i Okeanidy Filyry oraz za braci centaura Chirona[1]. Wraz z hippokampami, Trytonem, trytonami, Nereidami należały do orszaku Posejdona (Neptuna) i Amfitryty[2].
W sztuce przedstawiane są zwykle jako istoty o mieszanej budowie[1]. Górna część ich ciała (tułów, głowa, ręce) jest podobna do ciała człowieka (tak jak centaurów), natomiast dolna ma kształt ryby (tak jak Trytona; przeważnie mają rybi ogon skręcony spiralnie)[2]. Posiadają (w odróżnieniu od Trytona) parę końskich nóg lub łap podobnych do lwich[2]. Na głowie mają dwa rogi utworzone z odnóży (szczypce) homara.
Dwaj znani ichtiocentaurowie, Bytos i Afros, utożsamiani są z gwiazdozbiorem Ryb[3][4][5].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- onocentaury
- satyrowie (sylenowie)
- Trytony
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 60. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ a b c Pierre Grimal , Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 155, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612 .
- ↑ Bythos. Myth Index. [dostęp 2010-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-10)]. (ang.).
- ↑ Aphros. Myth Index. [dostęp 2010-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)]. (ang.).
- ↑ Aaron J. Atsma: Ikhthyes. theoi.com, 2000–2008. [dostęp 2010-10-10]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Aaron J. Atsma: Ikhthyokentauroi. theoi.com. [dostęp 2010-09-27]. (ang.).
- Ichthyocentaur. Myth Index. [dostęp 2010-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-21)]. (ang.).
- Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 334. ISBN 83-01-03529-3.
- William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Ichthyocentaurus. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).
- Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Ichthyocentauri. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-21]. (ang.).