 Giełgud | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec |
Antoni Onufry Giełgud herbu własnego |
| Matka |
Karolina Eleonora z Oskierków herbu Murdelio |
| Odznaczenia | |
  
| |
Ignacy Giełgud herbu własnego (ur. ok. 1755, zm. 13 czerwca 1807 w Gniewie) – strażnik wielki litewski w latach 1789–1793, członek Sztabu Generalnego Wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1792 roku[1], generał dywizji armii Księstwa Warszawskiego[2], zasłużony działacz polityczny i wojskowy z Litwy.
Był synem Antoniego Onufrego Giełguda, kasztelana żmudzkiego, marszałka Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego i Karoliny Eleonory z Oskierków herbu Murdelio[3][4].
Był posłem Księstwa Żmudzkiego na Sejm Czteroletni w 1788 roku[5] i członkiem Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Gorący zwolennik reform. W l. 1789–1793 pełnił służbę w Kawalerii Narodowej, wpierw jako rotmistrz, a od 1793 jako pułkownik. Był członkiem sprzysiężenia, przygotowującego wybuch powstania kościuszkowskiego na Litwie[6]. 24 kwietnia 1794 wybrany do Rady Najwyższej Rządowej Litewskiej. W randze generała lejtnanta walczył w powstaniu kościuszkowskim 1794 roku mimo członkostwa w Radzie.
Po III rozbiorze Polski wyzwał na pojedynek przebywającego w Warszawie Platona Zubowa, byłego faworyta cesarzowej Katarzyny II.
3 grudnia 1806 marszałek Joachim Murat powierzył mu organizację wojsk w departamencie warszawskim, a następnie, po wyznaczeniu na to stanowisko księcia Józefa Poniatowskiego, w planowanym departamencie białostockim, który po pokoju w Tylży przypadł jednak Rosji. 20 marca 1807 objął dywizję po rannym Janie Henryku Dąbrowskim i przeprowadził oblężenie Gdańska. Była to decyzja kompromisowa, mająca pogodzić ubiegających się o dowództwo generałów Amilkara Kosińskiego, Jana Henryka Wołodkowicza i Michała Sokolnickiego, tym bardziej, że Giełgud słynął z wysokiej kultury osobistej, taktu i bezinteresowności, umiał jednać sobie ludzi, a ponadto odznaczał się skrupulatnością i inwencją. Zmarł z trudów wojennych i odniesionych ran.
Odznaczony w 1807 Krzyżem Legii Honorowej. W 1792 otrzymał Order Orła Białego i Order Świętego Stanisława.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1998
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ciąg dalszy Kalendarzyka narodowego i obcego na rok ... 1792 czyli II część, z konstytycyami od roku 1788 dnia 6 października do roku 1791 dnia 23 grudnia przez daty oznaczonemi, [1792], s. 546.
- ↑ Henryk P. Kosk, generalicja polska, t. I, Pruszków 1998, s. 151.
- ↑ Henryk Mościcki, Giełgud Ignacy (zm. 1807), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. VII, 1948–1958, s. 440.
- ↑ Marek Minakowski, Ignacy Giełgud h. wł. [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2024-10-01].
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 320.
- ↑ Bartłomiej Szyndler, Powstanie kościuszkowskie 1794, Warszawa 1994, s. 116.
