Innoryżak zmyślny

Innoryżak zmyślny
	Euryoryzomys legatus
	(O. Thomas, 1925)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Oryzomyini
Rodzaj	innoryżak
Gatunek	innoryżak zmyślny
Synonimy
	Oryzomys legatus O. Thomas, 1925;
	Oryzomys legatus O. Thomas, 1925;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; innoryżak zmyślny
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Innoryżak zmyślny^[4] (Euryoryzomys legatus) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w Ameryce Południowej.

Zasięg występowania

Innoryżak zmyślny występuje w południowo-środkowej Boliwii (departamenty Chuquisaca, Santa Cruz i Tarija) oraz w północno-zachodniej Argentynie (prowincje Jujuy i Salta)^[5].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1925 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Oryzomys legatus^[2]. Holotyp pochodził z Carapari, na wysokości 1000 m n.p.m., w departamencie Tarija, w Boliwii^[6].

W 2006 roku dokonano rewizji podziału systematycznego, wyłączając z rodzaju Oryzomys niespokrewnione bliżej gryzonie i tworząc m.in. rodzaj Euryoryzomys^[3]^[4]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[5].

Etymologia

Euryoryzomys: gr. ευρυς eurus „szeroki”; rodzaj Oryzomys S.F. Baird, 1857 (ryżniak)^[7].
legatus: łac. legatus „gubernator”, od legare „mianować”, od lex, legis „prawo, zasada”^[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 123–155 mm, długość ogona 134–162 mm, długość tylnej stopy 31–35 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała^[9].

Biologia

Innoryżak zmyślny jest spotykany od 500 do 2100 m n.p.m. Żyje na wschodnich stokach Andów na obszarach pierwotnego subtropikalnego lasu deszczowego, nie wiadomo, czy występuje w przekształconym środowisku. Prowadzi naziemny tryb życia^[3].

Populacja

Jakkolwiek gatunek jako całość nie jest zagrożony wyginięciem, liczne populacje innoryżaka zmyślnego są zagrożone przez działalnością ludzką, szczególnie wylesianie na potrzeby rolnictwa, szczególnie w Argentynie. Liczebność gatunku maleje, ale jest on dosyć pospolity. Żyje w rezerwacie Tariquía w Boliwii i dwóch obszarach chronionych w Argentynie. Jest uznawany za gatunek najmniejszej troski^[3].

Przypisy

↑ Euryoryzomys legatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas. The Spedan Lewis South American exploration.—I. On mammals from southern Bolivia. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 15 (89), 1925. DOI: 10.1080/00222932508633250. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d J.J. Jayat J.J., Euryoryzomys legatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-12] (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 247. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 396. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Oryzomys legatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-12].
↑ M. Weksler, A.R. Percequillo & R.S. Voss. Ten New Genera of Oryzomyine Rodents (Cricetidae: Sigmodontinae). „American Museum Novitates”. 3537, s. 11, 2006. (ang.).
↑ legatus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-12] (ang.).
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 423–424. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[itis-1] Euryoryzomys legatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Thomas-2] O. Thomas. The Spedan Lewis South American exploration.—I. On mammals from southern Bolivia. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 15 (89), 1925. DOI: 10.1080/00222932508633250. (ang.).

[iucn-3] J.J. Jayat J.J., Euryoryzomys legatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-12] (ang.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 247. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 396. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Oryzomys legatus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-12].

[Weksler&inni-7] M. Weksler, A.R. Percequillo & R.S. Voss. Ten New Genera of Oryzomyine Rodents (Cricetidae: Sigmodontinae). „American Museum Novitates”. 3537, s. 11, 2006. (ang.).

[8] legatus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-12] (ang.).

[Pardiñas&inni-9] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 423–424. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]