Instalacja lub instalacja programu, instalacja oprogramowania – proces polegający na skopiowaniu plików aplikacji na dysk komputera użytkownika z jednoczesnym dostosowaniem parametrów instalowanego programu do potrzeb i warunków sprzętowych oraz środowiska systemu operacyjnego, a także zwykle odpowiednią modyfikację parametrów tego środowiska.
Proces taki przeprowadzany jest przez specjalny program komputerowy lub skrypt instalacyjny dostarczany na rozmaitych nośnikach (dyskietki, CD, DVD, pamięć przenośna) lub przez sieć i zwykle pozwalający na określenie niektórych parametrów instalacji. Po zakończeniu instalacji i ewentualnych zmianach konfiguracyjnych wynikających z upodobań użytkownika program jest gotowy do wielokrotnego użycia i wykonywania zadań, dla których został napisany.
Przebieg instalacji
[edytuj | edytuj kod]Na proces instalacji mogą składać się niżej wymienione etapy:
- wywołanie instalatora
- zebranie danych o konfiguracji sprzętu/środowisku
- pobranie od użytkownika danych dotyczących opcji instalacji, kluczy licencyjnych itp.
- pobranie źródeł/plików
- kompilacja źródeł (występuje najczęściej w przypadku wolnego oprogramowania, gdzie źródła są ogólnodostępne)
- dekompresja lub kopiowanie plików
- konfiguracja poinstalacyjna (np. konfiguracja środowiska, konfiguracja zainstalowanego programu)
- zapisanie ustawień (np. do plików konfiguracyjnych, do rejestru systemowego)
Jeżeli program ingeruje w konfigurację systemu operacyjnego rozumiemy jako jądro systemu plus zespół programów dodanych do jądra, bądź integruje się z nim, to pomiędzy niektórymi etapami instalacji może wystąpić konieczność ponownego uruchomienia komputera.
Klasyfikacje instalacji
[edytuj | edytuj kod]Klasyfikacja ze względu na pochodzenie źródeł:
- instalacja lokalna – występuje w przypadku, kiedy źródła instalacji wywoływane są na komputerze, na którym docelowo znajdzie się program instalowany.
- instalacja zdalna – występuje wówczas, gdy źródła lub instalator są wywoływane lub pobierane w trakcie instalacji z komputera zdalnego (np. z sieci lokalnej, z internetu).
Klasyfikacja ze względu na przebieg instalacji:
- instalacja cicha (silent installation) – polega na przyjęciu domyślnych (ustawionych przez twórcę programu) odpowiedzi na zapytania instalatora – przebiega całkowicie automatycznie od momentu wywołania instalatora.
- instalacja nienadzorowana (unattended installation) – polega na wcześniejszym przygotowaniu przez użytkownika konfiguracji instalatora i zapisaniu jej w postaci pliku odpowiedzi, bądź skryptu instalacyjnego, co powoduje, że po wywołaniu instalacji z odpowiednim parametrem definiującym ścieżkę do pliku odpowiedzi proces przebiega tak jak w instalacji cichej, więc pozwala to zaoszczędzić czas administratorom, którzy nie muszą instalować tego samego programu wiele razy
- instalacja samodzielna/indywidualna – polega na osobistym skopiowaniu i skonfigurowaniu programu przez jego przyszłego użytkownika
- instalacja naprawcza – polega na pobraniu brakujących/uszkodzonych źródeł lub plików, bądź na odtworzeniu konfiguracji programu, co może być wykonane przez systemy operacyjne potrafiące zapamiętać czynności instalatora (gdzie jakie pliki trafiły i jakie wpisy dodano do rejestru), porównać z zastaną sytuacją i powtórzyć czynności instalatora doprowadzając program do początkowego poinstalacyjnego stanu.
Inne terminy związane z instalacją
[edytuj | edytuj kod]Preinstalacja
- Proces polegający na umieszczeniu źródeł instalacji w pamięci stałej lokalnego komputera celem późniejszego uruchomienia instalatora. Preinstalację od pobrania/kopiowania plików odróżnia najczęściej zapisanie automatycznego wywołania instalatora przy następnym uruchomieniu komputera. Z preinstalacją spotykamy się najczęściej w przypadku systemów operacyjnych sprzedawanych wraz z gotowymi zestawami komputerowymi.
Dezinstalacja
- Proces polegający na usunięciu plików i przywróceniu zmian dokonanych w konfiguracji środowiska do stanu przed instalacją danego programu.
Reinstalacja
- Zespół procesów dezinstalacji i ponownej instalacji następujących po sobie kolejno. Występuje najczęściej w celach naprawczych, aktualizacji bądź zmiany istotnych opcji programu.
