Jean Leray

Państwo działania	Francja
Data i miejsce urodzenia	7 listopada 1906 Chantenay-sur-Loire
Data i miejsce śmierci	10 listopada 1998 La Baule-Escoublac
Specjalność: matematyka
Alma Mater	École normale supérieure (Paryż)
Praca naukowo-dydaktyczna
Uczelnia	Collège de France
Nagrody
Nagroda Wolfa (1979)
Multimedia w Wikimedia Commons

Jean Leray (ur. 7 listopada 1906 w Chantenay-sur-Loire (współcześnie część Nantes), zm. 10 listopada 1998 w La Baule-Escoublac) – francuski matematyk^[1].

Zajmował się topologią algebraiczną, analizą funkcjonalną i równaniami różniczkowymi. Współtworzył, wspólnie z polskim matematykiem Juliuszem Schauderem, twierdzenie Leraya-Schaudera. Był profesorem Collège de France w Paryżu, członkiem Francuskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Nauk.

W 1934 roku w czasopiśmie matematycznym Annales scientifiques de l'École normale Supérieure opublikowano jego pracę napisaną wspólnie z polskim matematykiem Juliuszem Schauderem zatytułowaną Topologie et équations fonctionelles. Praca ta dotyczyła zastosowania teorii przestrzeni Banacha do równań o pochodnych cząstkowych. W 1937 obaj uczeni zostali laureatami międzynarodowej nagrody Malaxa.

W 1932 roku ożenił się z Marguerite Trumier, z którą miał trójkę dzieci. W czasie II wojny światowej służył w armii w stopniu oficera. W 1940 roku został wzięty do niewoli i wysłany do obozu jenieckiego w Austrii. Wolność odzyskał dopiero w 1945 roku. Przed wojną Leray specjalizował się w hydrodynamice. Jednak w obozie ukrywał ten fakt, ponieważ obawiał się, że Niemcy będą chcieli wykorzystać jego umiejętności i wiedzę do swoich działań wojennych. Dlatego na czas pobytu w obozie poświęcił się w całości topologii. Po wojnie opublikował książkę Algebraic topology taught in captivity^[2].

W 1977 r. został członkiem zagranicznym PAN^[3].

• Encyklopedia PWN, Tom 2, Warszawa 1991, s. 302.