| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Komisariat Straży Granicznej „Sierakowice” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Sierakowice” do Inspektoratu Granicznego nr 6 „Kościerzyna” i określił jego strukturę organizacyjną[2]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił nową organizację komisariatu[3]. Rozkazem nr 3 z 27 lipca 1936 w sprawach reorganizacji placówek i zmian przydziałów, dowódca Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zmienił nazwę placówki I linii „Dolina Jadwigi” na „Gawidlino” [4]. Rozkazem nr 4 z 26 września 1936 w sprawach przeniesienia siedzib i likwidacji posterunków zlikwidowano posterunek SG „Chmielno”[5].
Służba graniczna
[edytuj | edytuj kod]Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: kamień graniczny nr 1; granica południowa: kamień graniczny nr 136[6].
- Sąsiednie komisariaty
Funkcjonariusze komisariatu
[edytuj | edytuj kod]| Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
|---|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
| podkomisarz | Tadeusz Chełmecki[a] | 8 VIII 1928 - | |
| podkomisarz | Jan Ostruszka | 1 VIII 1938[8] - | |
| aspirant | Kazimierz Witrylak | – 14 VI 1939[9] | komendant komisariatu „Lipusz” |
| aspirant | Zbigniew Hadas[10] | 14 VI 1939[9] – | |
| Zastępcy komendanta komisariatu | |||
| starszy strażnik | Marian Witkowski | 1 V 1939[11] – | |
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[2]:
- komenda − Sierakowice
- podkomisariat Straży Granicznej „Sulęczyn”
- placówka Straży Granicznej I linii „Pałubice”
- placówka Straży Granicznej I linii „Łyśniewo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wilhelminental”
- placówka Straży Granicznej I linii „Bawarnica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Chośnica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Jamno”
- placówka Straży Granicznej II linii „Sierakowice”
- placówka Straży Granicznej II linii „Sulęczyn”
Organizacja komisariatu w styczniu 1930[12]:
- komenda − Sierakowice
- placówka Straży Granicznej I linii „Kamienica”
- placówka Straży Granicznej I linii „Załakowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Łyśniewo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Dolna Jadwigi” → w 1936 zmieniono na Gawidlino
- placówka Straży Granicznej II linii „Sierakowice”[b]
Organizacja komisariatu w 1936:
- komenda − Sierakowice
- placówka Straży Granicznej II linii Sierakowice
- placówka Straży Granicznej I linii Kamienica
- placówka Straży Granicznej I linii Załakowo
- placówka Straży Granicznej I linii Łyśniewo
- placówka Straży Granicznej I linii Gowidlino
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tadeusz Chełmecki – do służby w SG przyjęty w sierpniu 1928 i 8 sierpnia mianowany kierownikiem komisariatu SG „Sierakowice”. W 1935 członek Komisji Dyscyplinarnej przy Wschodnio-Małopolskim IOSG we Lwowie. W kwietniu 1937 oficer wywiadowczy IG „Łomża”[7].
- ↑ W 1931 placówka Straży Granicznej II linii „Sierakowice” wydzieliła posterunek detaszowany SG „Podjazdy” → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 78
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 19.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 111.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 112.
- ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
- ↑ Kozłowski 2015 ↓, s. 64.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/40.
- ↑ a b Dyslokacja IG „Kościerzyna” ↓, s. 12.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 23/39.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 27/39.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 74.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939: słownik biograficzny oficerów, strażaków oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
- Materiały dotyczące dyslokacji Inspektoratu Granicznego „Kościerzyna” w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)
- Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
