Konwencja ramsarska (ang. Ramsar Convention on Wetlands) – potoczna nazwa układu międzynarodowego dotyczącego ochrony przyrody, który został podpisany 2 lutego 1971 roku podczas konferencji w irańskim kurorcie Ramsar nad brzegiem Morza Kaspijskiego. Konwencja weszła w życie 21 grudnia 1975 roku, zgodnie z artykułem 10[1]. Pełna jej nazwa brzmi Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego. Jest otwarta do podpisania na czas nieokreślony, dla wszystkich członków Organizacji Narodów Zjednoczonych lub którejś z jej wyspecjalizowanych agencji lub strony Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. Depozytariuszem jest Dyrektor Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury (art. 9). Sporządzona w językach angielskim, francuskim, niemieckim i rosyjskim; w razie rozbieżności tekst angielski jest rozstrzygający (art. 12)[2]. 2 lutego, w kolejne rocznice podpisania konwencji, obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł.
Celem porozumienia jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako „wodno-błotne”[3]. Szczególnie chodzi o populacje ptaków wodnych zamieszkujących te tereny lub okresowo w nich przebywające[4].
Jest to 40 typów obszarów bagien, błot, torfowisk lub zbiorników wodnych; naturalnych lub sztucznych stałych lub okresowych, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, wraz z wodami morskimi.
W czerwcu 2011 roku objęte konwencją ramsarską były 1933 obszary o łącznej powierzchni ponad 189 mln hektarów. Do tej pory podpisało ją 171 państw[5], a początkowymi sygnatariuszami w 1971 roku było 18 państw. Polska ratyfikowała konwencję w 1978 roku[6]. Najwięcej obszarów wykazanych w spisie konwencji ma Wielka Brytania, a największą powierzchnię tych obszarów – Kanada.
Co trzy lata odbywają się spotkania uczestniczących w konwencji państw, a siedziba organizacji mieści się w Szwajcarii w mieście Gland.
Za wdrażanie w Polsce postanowień konwencji ramsarskiej odpowiedzialny jest Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska[7].
W Polsce w 2018 roku było 19 obszarów przyrody chronionej (łącznie ponad 153 tys. ha) wpisanych na listę konwencji ramsarskiej[8][9]:
| Nazwa | Data wpisania | Powierzchnia |
|---|---|---|
| Rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno | 22 listopada 1977 | 1189 ha |
| Park Narodowy Ujście Warty | 3 stycznia 1984 | 7956 ha |
| Rezerwat przyrody Jezioro Karaś | 3 stycznia 1984 | 815 ha |
| Rezerwat przyrody Jezioro Siedmiu Wysp | 3 stycznia 1984 | 1618 ha |
| Rezerwat przyrody Świdwie | 3 stycznia 1984 | 891 ha |
| Biebrzański Park Narodowy | 27 października 1995 | 59233 ha |
| Słowiński Park Narodowy | 27 października 1995 | 32744 ha |
| Stawy Milickie w Parku Krajobrazowym Dolina Baryczy | 27 października 1995 | 5324 ha |
| Narwiański Park Narodowy | 29 października 2002 | 7350 ha |
| Poleski Park Narodowy | 29 października 2002 | 9762 ha |
| Wigierski Park Narodowy | 29 października 2002 | 15085 ha |
| Rezerwat przyrody Jezioro Drużno | 29 października 2002 | 3068 ha |
| Subalpejskie torfowiska w Karkonoskim Parku Narodowym | 29 października 2002 | 40 ha |
| Torfowiska Doliny Izery | 10 stycznia 2018[10] | 529,4 ha |
| Stawy Przemkowskie | 10 stycznia 2018[10] | 4605,4 ha |
| Ujście Wisły | 10 stycznia 2018[10] | 1748,1 ha |
| Rezerwat przyrody Bór na Czerwonem | 9 maja 2018[9] | 114,7 ha |
| Polodowcowe stawy Tatrzańskiego Parku Narodowego | 9 maja 2018[9] | 571,1 ha |
| Torfowiska Tatrzańskiego Parku Narodowego | 9 maja 2018[9] | 741 ha |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Convention on Wetlands of International Importance especially as Waterfowl Habitat. Ramsar, 2 February 1971
- ↑ Wg art. 2 Protokołu zmieniającego postanowienia Konwencji podpisanego w Paryżu 3 grudnia 1982 r. miarodajne są wszystkie cztery języki Konwencji (Protocol to amend the Convention on Wetlands of International Importance especially as Waterfowl Habitat 1982, Dz.U. z 2003 r. nr 131, poz. 1204).
- ↑ W rozumieniu art. 1 Konwencji obszarami wodno-błotnymi są tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza 6 metrów.
- ↑ Do ptactwa wodnego art. 1 Konwencji zalicza ptaki, które ekologicznie są uzależnione od istnienia obszarów wodno-błotnych.
- ↑ Lista stron (ang.)
- ↑ Ratyfikacja przez Radę Państwa – 6 stycznia 1977 r. powiadomienie Dyrektora Generalnego UNESCO - 22 listopada 1977, ogłoszenie w Dzienniku Ustaw – 29 marca 1978 r. wejście w życie – 22 marca 1978 r. (Dz.U. 1978 nr 7 poz. 24), załącznik, Oświadczenie Rządowe z 26 stycznia 1978 r. w sprawie przystąpienia do Konwencji (Dz.U. 1978 nr 7 poz. 25).
- ↑ Krajowy Sekretariat Konwencji Ramsarskiej, GDOŚ
- ↑ Rezultat wyszukiwania obszarów "Region/country: Poland". [w:] Ramsar Sites Information Service [on-line]. [dostęp 2018-11-25]. (ang.).
- ↑ a b c d Trzy nowe obszary Ramsar w Polsce. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2018-05-10. [dostęp 2018-11-25].
- ↑ a b c Nowe obszary Ramsar w Polsce - Aktualności - Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu [online], wroclaw.rdos.gov.pl [dostęp 2018-01-12] (pol.).
