Kręgi piersiowe (łac. vertebrae thoracicae, skrót Th) – kręgi należące do odcinka piersiowego kręgosłupa. Kręgi odcinka piersiowego mają powierzchnie stawowe łączące się z żebrami – dołki żebrowe doczaszkowe i doogonowe na trzonach kręgów oraz dołki żebrowe wyrostka poprzecznego. Na wyrostkach poprzecznych ulokowane są wyrostki suteczkowate. Kręgi tego odcinka charakteryzuje krótki trzon oraz spłaszczone głowy i doły. Związane jest to ze słabą ruchomością tego odcinka kręgosłupa. Wyrostki kolczyste przeważnie są wysokie oraz odchylone w tył[1]. Istnieją również kręgi przeciwpochyłe (vertebra anticlinalis) czy też przeponowe (vertebra diaphragmatica), których wyrostki kolczyste nie są odchylone[1]. U człowieka to kręg XI[2], u owcy i psa X, u kozy i świni XII, u bydła XIII, natomiast u konia XVI[3].
W odróżnieniu od kręgów szyjnych liczba kręgów piersiowych u ssaków jest gatunkowo zmienna. U człowieka jest to 12, u psów, kota, bydła, owca, jelenia szlachetnego (Cervus elaphus)[1] oraz kozy 13, u świni 14–15, natomiast u konia 18[1][3].
U ptaków część kręgów piersiowych może być zrośnięta w notarium, można je odnaleźć wśród 5 rzędów ptaków innych, niż wróblowe (stan wiedzy z 1982)[4], odmiennych w swej ekologii; notarium obecne jest również u niektórych wróblowych. Jest to jeden z trzech zrostów kości spotykanych u ptaków, pozostałymi są: synsakrum i pygostyl. Ptasie kręgi piersiowe mogą być zrośnięte tylko w niewielkim stopniu, np. wyłącznie wyrostkami kolczystymi[5].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kręg piersiowy człowieka (widok boczny) -
Kręg piersiowy człowieka (widok z góry) -
Kręgi piersiowe człowieka -
Kręg piersiowy konia. Dołki żebrowe widoczne pod numerem 4. -
Kręg piersiowy konia z bardzo dobrze rozwiniętym wyrostkiem kolczystym. -
Kręgi piersiowe kota
_(14749259286).jpg)
_(14769096961).jpg)
_(18167456576).jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Simon Hillson: Mammal Bones and Teeth: An Introductory Guide to Methods of Identification. Routledge, 2016, s. 25. ISBN 978-1-315-42500-9.
- ↑ Ronald A. Bergman, Adel K. Afifi, & Ryosuke Miyauchi: Peculiar Thoracic Vertebrae. [w:] Illustrated Encyclopedia of Human Anatomic Variation: Opus V: Skeletal Systems [on-line]. [dostęp 2018-03-08].
- ↑ a b Helena Przespolewska, Henryk Kobryń, Tomasz Szara & Bartłomiej J. Bartyzel: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: PWN, 2014, s. 12–14. ISBN 978-83-62815-22-7.
- ↑ Robert W. Storer. Fused Thoracic Vertebrae in Birds. Their Occurrence and Possible Significance. „Journal of the Yamashina Institute for Ornithology”. 14 (2-3), s. 86-95, 1982.
- ↑ James, Helen F.. Repeated Evolution of Fused Thoracic Vertebrae in Songbirds. „The Auk”. 126 (4), s. 862−872, 2009.
