Krasne (powiat przeworski)

Krasne
	wieś
	; Kościół parafialny w Krasnem
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przeworski
Gmina	Adamówka
Liczba ludności (2021)	363
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-534
Tablice rejestracyjne	RPZ
SIMC	0598782
	Położenie na mapie gminy Adamówka Krasne
	Położenie na mapie Polski Krasne
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Krasne
	Położenie na mapie powiatu przeworskiego Krasne
	50°15′16″N 22°43′37″E/50,254444 22,726944
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krasne – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Adamówka^[4]^[5].

W latach 1853–1975 Krasne administracyjnie należało do powiatu jarosławskiego.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa przemyskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Krasne^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0598799	Bliźniaki	część wsi
0598807	Capłapy	część wsi
0598813	Dzióbanka	część wsi
0598820	Kazimierka	część wsi
0598836	Szuliki	część wsi

Historia

W 1897 roku wybrano zwierzchność gminną, której naczelnikiem został Ilko Kmiecik, a w 102 domach było 595 mieszkańców^[6]. Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z 14 lipca 1934 roku została utworzona Gmina (zbiorowa): Adamówka i w jej skład weszły zlikwidowane gminy jednostkowe: Adamówka, Cieplice, Dobcza, Dobra, Krasne, Majdan Sieniawski, Pawłowa i Słoboda^[7]^[8].

Według W. Kubijowicza w 1939 roku w Krasnem było 650 mieszkańców (w tym: 380 Ukraińców, 260 Polaków i 10 Żydów). W latach 1943–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 20 Polaków^[9]. W 1945 roku polscy partyzanci dokonali mordów na Ukraińcach^[10]. W 1945 roku na Ukrainę wysiedlono 144 osób z 34 domów.

Kościół

Osobny artykuł: Parafia św. Judy Tadeusza w Krasnem.

Budowę kościoła w Krasnem rozpoczęto w 1937 roku z inicjatywy ks. Stanisława Szpetnara, a ukończono dopiero w 1955 roku, a 9 czerwca 1955 roku kościół został poświęcony przez biskupa przemyskiego Franciszka Bardę. Parafia została erygowana 30 kwietnia 1957 roku pw. św. Judy Tadeusza^[11].

Oświata

Szkoła w Krasnem została zorganizowana reskryptem Rady szkolnej krajowej 1 września 1891 roku^[12]. Przydatnym źródłem archiwalnym do poznawania historii szkolnictwa Galicyjskiego są austriackie Szematyzmy Galicji i Lodomerii, które podają wykaz szkół ludowych, wraz z nazwiskami ich nauczycieli.

W latach 1891–1892 szkoła była filialna, a od 1892 była jednoklasowa. W latach 1891–1911 nie było stałego nauczyciela (posada nieobsadzona). W latach 1911–1914? nauczycielką była Maria Dolska^[13]. W 1924 roku kierownikiem 1-klasowej szkoły był Aleksander Tereszkowski.

Zobacz

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 61386
↑ Wieś Krasne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-28] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 614 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Skorowidz Powiatu Jarosławskiego na rok 1902 (str. 54) [Dostęp 2017-07-21]
↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 646
↑ "Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego. 1934 (Nr 9)" strona 493
↑ SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 261, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
↑ Apokryf Ruski / Nadsanie / Krasne
↑ Tygodnik Katolicki „Niedziela” Niedziela przemyska 43/2015 Pod opieką św. Judy Tadeusza
↑ Skorowidz Powiatu Jarosławskiego na rok 1902 (str. 142) [Dostęp 2017-07-21]
↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1912 (str. 685) [Dostęp 2017-07-21]

Linki zewnętrzne

Sołectwo na stronie gminy
Krasne 3(2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 627 .
Mapa katastralna wsi Krasne z 1854

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 61386

[pwl-2] Wieś Krasne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-28] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 614 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-5] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[6] Skorowidz Powiatu Jarosławskiego na rok 1902 (str. 54) [Dostęp 2017-07-21]

[7] Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 646

[8] "Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego. 1934 (Nr 9)" strona 493

[siekierka22-9] SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 261, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .

[10] Apokryf Ruski / Nadsanie / Krasne

[11] Tygodnik Katolicki „Niedziela” Niedziela przemyska 43/2015 Pod opieką św. Judy Tadeusza

[12] Skorowidz Powiatu Jarosławskiego na rok 1902 (str. 142) [Dostęp 2017-07-21]

[13] Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1912 (str. 685) [Dostęp 2017-07-21]

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]