Krzywiczki (gmina)

Krzywiczki
	gmina wiejska
	1874–1954
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: lubelskie (II RP); 1945–54: lubelskie
Powiat	chełmski
Data powstania	1874
Data likwidacji	29 września 1954
Siedziba	Krzywiczki; Pokrówka
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	32
brak współrzędnych

Krzywiczki (do 1874 Chełm) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 187?–1954^[2] na Lubelszczyźnie. Siedzibą gminy były Krzywiczki^[3] (w latach 1945–54 Pokrówka).

Gmina Krzywiczki powstała w 1874 roku, w Królestwie Polskim, w powiecie chełmskim w guberni lubelskiej z obszaru dotychczasowej gminy Chełm^[4]^[5]^[6]^[7]; w latach 1912–1915 jako część guberni chełmskiej^[8].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego.

W 1924 roku w skład gminy wchodziły:

wsie: Bieławin, Depułtycze Królewskie, Depułtycze Ruskie, Koza-Gotówka, Krzywice, Krzywiczki, Okszów, Pokrówka Nowa, Pokrówka Stara, Rożdżałów, Rożdżałów-Łanowe Sołtysy, Rudka, Serebryszcze, Stańków, Strachosław, Strupin Duży, Strupin-Łanowe Sołtysy, Weremowice, Wolwinów, Zagroda Uherska, Zawadówka, Żółtańce
kolonie: Depułtycze Królewskie-Kolonia, Gotówka, Karolinów, Krzywice-Kolonia, Ludwinów, Okszów-Kolonia, Pokrówka, Rożdżałów-Kolonia, Strupin Mały, Trubakówka, Wojniaki, Wolwinów, Żółtańce,
osady: Podborcze, Weremowice, Zawadówka,
osada młyńska: Udalec,
osada leśna: Wolwinów,
folwarki: Antonin, Depułtycze Ruskie, Koza-Gotówka, Serebryszcze, Starostwo, Uher,
leśniczówka: Kumowa Dolina, Posada-Janów, Weresce,
cegielnia: Okszów^[8].

Do 1933 roku ustrój gminy Krzywiczki kształtowało zmodyfikowane prawo zaborcze. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie). W 1945 roku siedzibę gminy przeniesiono z Krzywiczek do Pokrówki^[8].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Krzywiczki składała się z 32 gromad^[9]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[10]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Krzywiczki nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł w skład gminy Chełm z siedzibą w Pokrówce^[11].

Przypisy

↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ do 28 września 1954 roku
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
↑ Powiat chełmski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 556 .
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom IV – Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
↑ ^a ^b ^c Akta gminy Krzywiczki w Pokrówce – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1] Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[2] 28 września 1954 roku

[3] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[4] Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)

[5] Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)

[6] Powiat chełmski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 556 .

[7] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom IV – Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924

[akta-8] Akta gminy Krzywiczki w Pokrówce – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[9] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[10] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[11] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Przynależność wojewódzka	gubernia lubelska (1867–1912) gubernia chełmska* (1912–15) woj. lubelskie (II RP) (1919–39) woj. lubelskie (PRL) (1945–75)
Miasta	Chełm (do 1951 →) Pawłów (do 1870) Puchaczów (do 1870) Rejowiec (do 1870) Rejowiec Fabryczny (od 1962) Sawin (do 1870) Wojsławice (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Rejowiec Fabryczny (1958–62)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Brzeziny (1868–1914 →) Bukowa (do 1954) Chełm (do 1874) Chełm (od 1973) Cyców (do 1930 i od 1973) Dorohusk (do 1874) Dorohusk (od 1973) Krzywiczki (1874–1954) Leśniowice (od 1973) Liszno (do 1870) Łańcuchów (do 1868) Olchowiec (do 1954) Pawłów (1870–1954) Rakołupy (do 1954) Rejowiec Rejowiec Fabryczny (od 1973) Ruda-Huta (od 1973) Sawin (od 1973) Siedliszcze Staw (1877–1954) Stołpie (do 1877) Świerże (do 1954) Turka (1874–1954) Wierzbica (od 1973) Wiszniewice (1930–54) Wojsławice Żmudź
Gromady (1954–72)	Aleksandria Krzywowolska (1954–57) Andrzejów (1954–59) Anusin (1954–57) Barki (1954–57) Bezek (1954–59) Brzeźno (1954–61) Bukowa Wielka (1954–68) Chojeniec (1961–72) Chojno Nowe (1954–61) Chutcze (1954–57) Cyców (1954–72) Czułczyce (1954–59) Dorohucza (1954–57 (→)) Dorohusk (1954–72) Garbatówka (1954–61) Horodysko (1954–59) Horodyszcze (1954–57) Huta (1954–57) Kamienna Góra (1954–57) Kamień (1954–72) Kanie (1954–59) Kukawka (1954–59) Kulik (1954–59) Kumów Plebański (1954–59) Leśniczówka (1954–59) Leśniowice (1954–72) Liszno (1954–72) Ludwinów (1954–61) Łowcza (1954–68) Łukówek Piękny (1954–59) Majdan Nowy (1954–57) Marynin (1954–57) Mogilnica (1954–59) Morawinek (1954–57) Nadrybie (1954–59) Niedziałowice (1954–59) Nowosiółki (1954–72) Okszów (1954–72) Olchowiec (1954–61) Ostrów (1954–59) Ostrów Kolonia (1954–59) Pawłów (1954–72) Pobołowice (1954–57) Pokrówka (1954–72) Putnowice (1954–57) Rejowiec (1954–72) Rostoka (1954–61) Ruda-Huta (1954–72) Rudka (1954–57) Sarniak (1954–59) Sawin (1954–72) Siedliszcze (1954–72) Sielec (1954–72) Staw (1954–72) Strachosław (1954–59) Strupin Duży (1954–59) Świerszczów (1954–59) Świerszczów (1962–72) Świerże (1954–72) Turka (1954–72) Turowiec (1958–61) Wierzbica (1954–72) Wojsławice (1954–72) Wola Korybutowa (1954–59) Wola Żulińska (1954 →) Wólka Okopska (1954–57) Wólka Tarnowska (1954–59) Zagroda (1954–68) Zawadówka (1954–72) Żalin (1954–57) Żmudź (1954–72)
Legenda	* oprócz gminy Brzeziny (pozostała w gub. lubelskiej)