Kuršis

„Kuršis” w 2012
Klasa	niszczyciel min
Typ	Hunt
Historia
Stocznia	Vosper Thornycroft w Southampton
Wodowanie	3 listopada 1982
Royal Navy
Nazwa	HMS Dulverton
Wejście do służby	4 listopada 1983
Wycofanie ze służby	2005
Litewska Marynarka Wojenna
Nazwa	Kuršis
Wejście do służby	2011
Los okrętu	w służbie (2024)
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	615 ts standardowa 762 t pełna
Długość	60 m
Szerokość	10 m
Zanurzenie	3,4 m
Napęd
2 silniki wysokoprężne o mocy 3800 hp, 2 śruby
Prędkość	14 węzłów
Uzbrojenie
1 armata plot. 40 mm L/70 2 km 7,62 mm
Załoga	40-45
Multimedia w Wikimedia Commons

Kuršis, wcześniej HMS Dulverton – brytyjski, następnie litewski niszczyciel min typu Hunt. Służył w brytyjskiej Royal Navy jako HMS „Dulverton” (M 35) od 1983 do 2005 roku, po czym został sprzedany Litwie i w 2011 roku wszedł do służby w Litewskiej Marynarce Wojennej pod nazwą „Kuršis” (numer burtowy M 54).

Okręt był siódmą jednostką z typu brytyjskich niszczycieli min Hunt^[1]. Budowę zamówiono 19 czerwca 1980 roku w stoczni Vosper Thornycroft Ltd w Woolston (część Southampton)^[1][2]. Okręt wodowano 3 listopada 1982 roku, a budowę ukończono i okręt przekazano marynarce 4 listopada 1983 roku^[3]. Koszt budowy wynosił ok. 35 mln funtów^[1].

 Osobny artykuł: Niszczyciele min typu Hunt.

Okręty typu Hunt miały kadłub zbudowany z plastiku wzmocnionego włóknem szklanym (GRP)^[1]. Wyporność standardowa wynosiła 615 ts, a pełna 725 ts^[1]. Według nowszych źródeł, w służbie litewskiej wyporność pełna wynosiła 762 ton (metrycznych)^[3]. Długość całkowita wynosiła 60 m, a na linii wodnej 57 m, szerokość: 10 m, a maksymalne zanurzenie: 3,4 m^[1]. Załoga liczyła pierwotnie 45 osób, a po modernizacji 40 osób, w obu przypadkach 6 oficerów^[1][3].

Uzbrojenie służyło tylko do samoobrony i stanowiła je pierwotnie automatyczna armata uniwersalna Bofors 40 mm^[1][2]. Do połowy lat 90. na okrętach tego typu armata była wymieniana na Oerlikon/BMARC DS30B kalibru 30 mm L/75 i dodawane były dwa działka kalibru 20 mm Oerlikon/BMARC GAM-C01^[2]. W służbie litewskiej uzbrojenie ponownie stanowi armata 40 mm Bofors L/70, uzupełniona przez dwa karabiny maszynowe kalibru 7,62 mm^[3].

Napęd pierwotnie stanowiły dwa silniki wysokoprężne Ruston(inne języki)-Paxman 9-59K Deltic o mocy łącznej 3800 hp, napędzające dwie śruby, pozwalające na osiąganie prędkości maksymalnej 15 węzłów^[2]. Ponadto okręty miały pomocniczy napęd hydrauliczny pozwalający na osiąganie prędkości do 8 węzłów, napędzany przez silnik Deltic 9-55B o mocy 780 hp, napędzający też agregaty prądotwórcze^[2]. Zasięg wynosił 1500 mil morskich przy prędkości 12 węzłów^[2]. Po modernizacji silniki wymieniono na Caterpillar C32 zbliżonej mocy^[3].

Wyposażenie nawigacyjne obejmowało radar Kelvin Hughes(inne języki) Type 1006 lub 1007 (pasmo I)^[2]. Po modernizacji okręt ma radar Sperry (pasmo I)^[3]. Wyposażenie do poszukiwania min obejmowało pierwotnie sonar Plessey Type 193M Mod 1^[2] (według starszych źródeł, Type 2093)^[1]. Ponadto okręty miały sonar wysokiej częstotliwości Mil Cross do unikania min na kursie i sonar Type 2059 do śledzenia pojazdów podwodnych^[2]. Po 1990 roku okręty typu Hunt otrzymały system nawigacyjny Racal Mk 53^[2]. Po modernizacji „Kuršis” wyposażony został w sonar kadłubowy Thales 2193 (100/300 kHz) i system informacji bojowej Thales M-Cube^[3].

Okręty przenosiły dwa zdalnie kierowane pojazdy podwodne PAP 104 do zwalczania min, a od 1988–1989 roku także nowsze PAP 105^[1][2]. Okręty ponadto miały trały magnetyczne MS 14, holowany trał akustyczny Sperry MSSA Mk 1 i klasyczne trały kontaktowe Oropesa Mk8^[2]. Po modernizacji okręt otrzymał system przeciwminowy z jednorazowymi pojazdami podwodnymi ECA K-ster^[3].

HMS „Dulverton” (numer burtowy M 35) został wcielony do służby w brytyjskiej Royal Navy 4 listopada 1983 roku^[3]. Został przydzielony początkowo do 1 Eskadry Niszczycieli Min (1st MCM Squadron)^[1]. Na początku 1991 roku brał udział w wojnie w Zatoce Perskiej, powracając w maju do Wielkiej Brytanii^[4][5]. Okręt bazował w Rosyth do listopada 1995 roku, a następnie w Portsmouth, nadal w składzie 1 Dywizjonu Niszczycieli Min^[6].

Po zakończeniu zimnej wojny i zmniejszeniu zagrożeń, w 1997 roku z okrętu zdjęto wyposażenie przeciwminowe i skierowano go do zadań patrolowych wokół Irlandii Północnej (razem z bliźniaczymi „Cottesmore” i „Brecon”)^[3][7]. W 2005 roku został wycofany ze służby w Royal Navy^[3].

27 listopada 2008 roku Litwa podpisała z Wielką Brytanią umowę na zakup dwóch niszczycieli min „Cottesmore” i „Dulverton”, po ich uprzedniej modernizacji i ponownym wyposażeniu w sprzęt przeciwminowy^[3]. Modernizacja była zlecona firmie Thales UK z udziałem podwykonawców. Został zainstalowany nowy system dowodzenia, sonar, radary, silniki i wyposażenie do zwalczania min^[3]. W kwietniu 2011 roku załogi rozpoczęły ostatni etap szkolenia w Wielkiej Brytanii przed przeprowadzeniem okrętów^[8]. Oba okręty weszły do służby litewskiej w 2011 roku, a dawny „Dulverton” otrzymał nazwę „Kuršis” i numer burtowy M 54^[3]. Nazwę przejął po pozostającym jeszcze w służbie niszczycielu min pochodzenia niemieckiego „Kuršis” (M 51)^[9].

„Kuršis” między innymi brał udział w manewrach BALTOPS w 2012 i 2015 roku^[10][11].

• Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
• Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
• Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).
• IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).