Ludwik IX, landgraf Hesji-Darmstadt

Ludwik IX

Landgraf Hesji-Darmstadt
Okres	od 1768 do 1790
Poprzednik	Ludwik VIII
Następca	Ludwik X (I)
Dane biograficzne
Dynastia	heska
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1719 Darmstadt
Data i miejsce śmierci	6 kwietnia 1790 Pirmasens
Ojciec	Ludwik VIII
Matka	Charlotta von Hanau-Lichtenberg
Żona	1. Karolina Wittelsbach 2. Marie Adelaide Gräfin von Lemberg
Dzieci	Karolina Fryderyka Luiza Ludwik I Amalia Fryderyka Wilhelmina Luiza Luiza Augusta Fryderyk Ludwik Christian Ludwik
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Ludwig IX von Hessen-Darmstadt (ur. 15 grudnia 1719 w Darmstadt, zm. 6 kwietnia 1790 w Pirmasens) – landgraf Hesji-Darmstadt w latach 1768-1790.

Znany był jako „landgraf-żołnierz” ze względu na swe zainteresowania militarne i posiadanie stopnia oficerskiego w wojsku pruskim.

W przeciwieństwie do swego ojca był zwolennikiem militarystycznego Królestwa Prus i Fryderyka Wielkiego, a także jego osobistym przyjacielem.

Założył garnizon w mieście Pirmasens, które miało pełnić przede wszystkim funkcje wojskowe. Poprzednio wioska Pirmasens liczyła 30 domów. W 1763 nadał mu prawa miejskie. W 1789 Pirmasens było już sporym miastem zamieszkanym przez 7000 osób. Znajdował się tam słynny na całe ówczesne Niemcy wzorcowy garnizon wojskowy, którego organizacja zachwycała podróżnych, nawet tych niezainteresowanych żołnierskim fachem.

Tak jak Fryderyk Wilhelm I Hohenzollern, spędzał większość czasu na manewrach. Z trzydziestu dwu lat swego pożycia małżeńskiego z Karoliną Wittelsbach, córką księcia Palatynatu-Zweibrücken Christiana III, osiemnaście spędził z dala od niej, w garnizonie pirmaseńskim.

Po wstąpieniu na tron w 1768 udało mu się polepszyć kiepską dotychczas finansową sytuację Landgrafstwa. Dotychczas pomagała zaprzyjaźniona z jego ojcem Maria Teresa Habsburg. Odpowiednie reformy wprowadził jego minister Friedrich Karl von Moser (1723–1798). Ludwik IX był władcą z wizją i typowym monarchą oświeconym. Zniósł stosowanie tortur w sądownictwie. Na jego dworze było wielu pisarzy i artystów niemieckich, choć była to też zasługa jego żony, księżnej Karoliny. Rewolucja francuska odebrała mu posiadłości w Alzacji.

Z zawartego 12 sierpnia 1741 małżeństwa Ludwika IX z Karoliną Wittelsbach (1721–1774) narodziło się ośmioro dzieci:

• Karolina (1741–1820) – żona Fryderyka V, landgrafa Hesji-Homburg
• Fryderyka Luiza (1751–1805) – druga żona króla Prus Fryderyka Wilhelma II Hohenzollerna
• Ludwik (1753–1830) – wielki książę Hesji-Darmstadt
• Amalia Fryderyka (1754–1832) – żona Karola Ludwika Badeńskiego
• Wilhelmina Luiza (1755–1776) – żona Pawła I Romanowa, późniejszego cara Rosji
• Luiza Augusta (1757–1830) – żona Karola Augusta Wettyna, wielkiego księcia Sachsen-Weimar-Eisenach
• Fryderyk Ludwik (1759–1802)
• Christian Ludwik (1763–1830)

Krótko po śmierci pierwszej żony Ludwik IX poślubił w 1775 Marie Adelaide Gräfin von Lemberg. Małżeństwo pozostało bezdzietne.

• Darmstadt inder Zeit de Barock und Rokoko, Magistrat der Stadt Darmstadt, 1980
• Manfred Knodt, Regenten von Hessen-Darmstadt, Darmstadt 1989
• Piotr Napierała, Hesja-Darmstadt w XVIII stuleciu. Wielcy władcy małego państwa, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009

• Zeitalter des Absolutismus in Hessen-Darmstadt
• Eintrag in der ADB