| Lyroderma | |||
| W.C.H. Peters, 1872[1] | |||
.jpg) Lironos wielkoskrzydły (L. lyra) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Lyroderma | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Megaderma lyra É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Lyroderma – rodzaj nietoperzy z rodziny lironosowatych (Megadermatidae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej[3][4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 70–95 mm, ogona brak, długość ucha 31–45 mm, długość tylnej stopy 14–20 mm, długość przedramienia 56–72 mm; masa ciała 40–60 g[4][5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Megaderma) zdefiniował w 1872 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters w artykule zatytułowanym O gatunkach z rodzaju Megaderma, opublikowanym w czasopiśmie „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) lironos wielkoskrzydły (L. lyra). Wcześniejsza nazwa – Eucheira – z 1847 roku którą ukuł angielski etnolog i przyrodnik Brian Houghton Hodgson okazała się młodszym homonimem rodzaju motyli opisanym w 1834 roku.
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Eucheira: gr. ευ eu ‘dobry, ładny, typowy’[6]; χειρ kheir, χειρος kheiros ‘dłoń, ręka’[7]. Gatunek typowy: Megaderma schistacea B.H. Hodgson, 1847 (= Megaderma lyra É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810).
- Lyroderma: gr. λυρα lura ‘lira’; δερμα derma, δερματος dermatos ‘skóra’[8].
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[9]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[10] | Podgatunki[4][3][5] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][5] | Podstawowe wymiary[4][5][b] | Status IUCN[11] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) |
Lyroderma lyra | (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810) | lironos wielkoskrzydły | gatunek monotypowy | skrajnie wschodni Afganistan, Pakistan, Indie, Sri Lanka, Nepal, Bangladesz i zachodnia Mjanma; być może Bhutan; zakres wysokości: do 950 m n.p.m. | DC: 7–9,5 cm DO: bezogonowy DP: 5,6–7,2 cm MC: 40–60 g |
LC |
 |
Lyroderma sinense | (Andersen & Wroughton, 1907) | gatunek monotypowy | południowa i południowo-zachodnia Chińska Republika Ludowa, południowa Mjanma, Tajlandia, Laos, Wietnam, Kambodża oraz półwyspowa Malezja | DC: 7–9,5 cm DO: bezogonowy DP: 5,6–7,2 cm MC: 40–60 g |
NE |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b W.C.H. Peters. Über die Arten der Chiropteren-gattung Megaderma. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1872, s. 195, 1873. (niem.).
- ↑ B.H. Hodgson. The slaty blue megaderme. Megaderma schistacea, N. S.. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 16 (2), s. 891 (przypis), 1847. (ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 116. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e Ch.M. Francis: Family Megadermatidae (False-vampire Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 191. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ a b c d Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 466. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 98.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 54.
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 390, 1904. (ang.).
- ↑ C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-04-19]. (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 96. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ Taxonomy: Lyroderma – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-04-04]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
