 Macelak od wschodniej strony | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
857 m n.p.m. |
Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°25′11,6″N 20°22′31,1″E/49,419889 20,375306
| |
Macelak – drugi co do wysokości szczyt w Pieninach Czorsztyńskich. Wznosi się na wysokość 857 m n.p.m.[1] Bronisław Gustawicz pisał o nim w 1881 r.: Sam szczyt tej góry trawiasty, z rzadka świerkami i leszczyną porosły, od pd. stromo spadający, od zach., pn. i wsch. pięknymi otoczony polanami. Obecnie sam wierzchołek jest całkowicie porośnięty lasem, ale poniżej znajdują się liczne polany. Na jego odsłoniętych zboczach występują ciepłolubne owady. Z Macelakiem związana jest legenda o skarbach rzekomo ukrytych w zapadlisku „Złotej Studni”.
Nazwa Macelak jest stara, występuje na mapach z 1822 r. Szlak turystyczny nie prowadzi przez szczyt Macelaka, lecz obchodzi go po południowej stronie[2].
Cały masyw Macelaka posiada interesującą florę. Rozciągające się wokół szczytu łąki, pomimo iż powstały w wyniku celowej działalności człowieka, stanowią najistotniejszy element krajobrazowy i florystyczny. Skład gatunkowy tutejszych łąk jest bardzo bogaty – na powierzchni 1 m² można naliczyć do 50 gatunków roślin wyższych. Do najbardziej charakterystycznych roślin tutejszych zespołów łąkowych należą mietlica pospolita, wiechlina alpejska, konietlica łąkowa i storczyk drobnokwiatowy.Wczesną wiosną zakwita tu pierwiosnek wyniosły, a jesienią zimowit jesienny[3]. Z rzadkich w Polsce roślin stwierdzono tutaj występowanie m.in. ostrożnia głowacza, dwulistnika muszego, ostu pagórkowego i marzanki barwierskiej[4]. W 2016 r. znaleziono tu jodłówkę pospolitą (Abietinella abietina) – podlegający ochronie gatunek rzadkiego mchu[5].
Macelak znajduje się w Pienińskim Parku Narodowym w granicach wsi Tylka (obecnie część Krościenka nad Dunajcem), w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim[6].
– z Czorsztyna do Szczawnicy przez przełęcz Osice, Macelak, przełęcz Trzy Kopce, przełęcz Szopka, Trzy Korony, Zamkową Górę, Bajków Groń, Czerteż, Czertezik, Sokolicę[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008, s. 1.
- ↑ Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, s. 174, 268, ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ Rajmund Bartyzel, Eugeniusz Szyda, Ścieżki dydaktyczno-naukowe Pienińskiego Parku Narodowego, „Karpaty. Materiały szkoleniowe o problematyce górskiej (...)”, 1978–79, 15–16, Krakowski Klub Przodowników Turystyki Górskiej przy Krakowskim Oddziale PTTK, 1981, s. 38–45.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ Grzegorz Vončina, Adam Stebel, Materiały do flory mchów (Bryophyta) pienińskiego pasa skałkowego (Karpaty Zachodnie), „Pieniny. Przyroda i człowiek”, 14, 2016, s. 79–89.
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-03-08].
