 Ruiny bacówki pod Wierchliczką | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
963 m n.p.m. |
Położenie na mapie gminy Szczawnica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°22′59,0550″N 20°35′31,6606″E/49,383071 20,592128
| |
Wierchliczka (963 m[1], 943 m[2], słow. Vrchriečky) – szczyt w grzbiecie głównym Małych Pienin, położony pomiędzy przełęczą Rozdziele a Watriskiem. Jest najdalej na wschód wysuniętym szczytem polskich Małych Pienin[3]. Sam jego wierzchołek zwany jest Skałką. Przebiega przez niego granica słowacko-polska. Południowe, słowackie zbocza Wierchliczki są porośnięte lasem i wchodzą w skład PIENAP (słowackiego pienińskiego parku narodowego)[2]. Po północnej, polskiej stronie pod szczytem znajduje się duża łąka Zapustek z widokami na Beskid Sądecki. Dalej niewielki pas lasu i znów duże i odkryte zbocze (łąka Brysztan) opadające do doliny Biała Woda[3]. Zarówno polana, jak i odkryte zbocza w okolicach przełęczy Rozdziele to dawne pola uprawne nieistniejącej już wsi Biała Woda. Po wojnie i wysiedleniu zamieszkujących ją Łemków pola zostały wielkim nakładem kosztów zmeliorowane, założono na nich socjalistyczna spółdzielnię i hodowlę owiec. Wybudowano dużą bacówkę, która okazała się niepraktyczna i nie była używana. Obecnie pod lasem w okolicach przełęczy Rozdziela istnieją jej niszczejące ruiny. Na wielkich połoninach Zapustek i Brysztan wypasane są owce i krowy przez baców z Podhala[4]. Część pól uprawnych w grzbiecie od Wierchliczki do Wysokiej zostało zalesione modrzewiami, sosną i świerkiem[5].
Północne zbocza Wierchliczki odwadniane są przez Potok Brysztański, który na obszarze rezerwatu przyrody Biała Woda uchodzi do potoku Biała Woda[2]. Nazwa szczytu pochodzi od spływającego po jego południowych zboczach słowackiego potoku Riečka (słowacka nazwa szczytu po dosłownym przetłumaczeniu na język polski brzmi Wierchrzeczka)[4]. Polskie zbocza Wierchliczki znajdują się w miejscowości Jaworki w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie miejsko-wiejskiej Szczawnica[3].
Wierchliczka jest szczytem zwornikowym. W południowo-wschodnim kierunku odchodzi od niej długi grzbiet, który po słowackiej stronie ciągnie się poprzez Faklówkę i Wielką Górę (801 m) do miejscowości Jarzębina. Znajdująca się na nim Wielka Góra jest najdalej na wschód wysuniętym wzniesieniem Pienin[6].
Z rzadkich w Polsce gatunków roślin na Wierchliczce rośnie oset pagórkowy[7].
Szlaki turystyki pieszej
[edytuj | edytuj kod]
– od Drogi Pienińskiej grzbietem Małych Pienin przez Szafranówkę, Łaźne Skały, Cyrhle, Wysoki Wierch, Durbaszkę, Wysoką, Wierchliczkę, przełęcz Rozdziele do Gromadzkiej Przełęczy w Beskidzie Sądeckim. Szlak nie prowadzi przez sam szczyt Wierchliczki, lecz nieco poniżej niego, po północnej, polskiej stronie przez polanę Podskałkę[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 [online] [dostęp 2025-03-08].
- ↑ a b c d Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008, s. 1.
- ↑ a b c Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2025-03-10].
- ↑ a b Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, s. 212, 213, 281, ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ Stefan Michalik, Pieniny – park dwu narodów: przewodnik przyrodniczy, Krościenko n/D: Pieniński Park Narodowy, 2005, ISBN 83-913898-1-2.
- ↑ Słowacka mapa turystyczna [online] [dostęp 2025-03-10].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
