Data i miejsce urodzenia |
16 marca 1929 |
---|---|
doktor habilitowany nauk chemicznych | |
Specjalność: chemia nieorganiczna, elektrochemia | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1962 |
Habilitacja |
1972 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Stanowisko | |
Odznaczenia | |
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
16 marca 1929 |
---|---|
Przebieg służby | |
Lata służby |
do 1944 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
łączniczka |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Maria Turowska, z domu Pawłowska (ur. 16 marca 1929 w Brześciu Kujawskim)[1] – polska chemik, specjalizująca się w chemii nieorganicznej i elektrochemii, doktor habilitowany nauk chemicznych, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, uczestniczka powstania warszawskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Przyszła na świat w Brześciu Kujawskim jako trzecia córka właścicieli młyna[1], Władysława i Pelagii z d. Pańka[1]. Miała dwie starsze siostry Barbarę i Halinę[1]. W 1940 rodzina została przesiedlona na teren Generalnego Gubernatorstwa, a następnie osiadła w Warszawie[1]. Maria Turowska podjęła naukę w stołecznej szkole sióstr Goldman[1], gdzie do 1944 w ramach tajnych kompletów ukończyła drugą klasę gimnazjum i wstąpiła do Szarych Szeregów[2].
W powstaniu warszawskim została przydzielona do Harcerskiej Poczty Polowej przy Kwaterze Głównej Szarych Szeregów, gdzie jako łączniczka (ps. Myszka[2]) przenosiła meldunki i urządzenia telefoniczne na terenie Śródmieścia Południowego[2]. Po zakończeniu powstania warszawskiego zamieszkała u stryja w Zakopanem[2], gdzie w 1948 zdała maturę w Gimnazjum im. Oswalda Balzera[2][1]. Była drużynową szkolnej drużyny harcerskiej, a także reprezentowała miasto w pływaniu i siatkówce[1].
W 1952 ukończyła studia z zakresu chemii na Wydziale Matematyczno-Przyrodnicznym Uniwersytetu Łódzkiego, a następnie została asystentem w Katedrze Chemii Nieorganicznej łódzkiej uczelni[1]. Jako studentka reprezentowała AZS Łódź w narciarstwie zjazdowym oraz siatkówce[1]. W 1962 na podstawie rozprawy Pochodne akrydyny jako wskaźniki chemiluminescencyjne otrzymała tytuł doktora nauk chemicznych[1], a w 1972 na podstawie pracy Układy chemiczne generujące oscylacje elektryczne habilitowała się w tej dziedzinie[1]. W 1973 została powołana na stanowisko docenta (specjalność: chemia nieorganiczna)[1], a w 1990 na stanowisko profesora Uniwersytetu Łódzkiego (specjalność: elektrochemia)[1]. W latach 1977–1980 pełniła funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Chemii Uniwersytetu Łódzkiego[1], a w latach 1987–1990 prodziekana Wydziału Matematyki Fizyki i Chemii tej uczelni[1]. W latach 1977–1999 kierowała uczelnianymi badaniami z zakresu elektrochemii[1], a w latach 1990–1999 Zakładem Chemii Powierzchni Uniwersytetu Łódzkiego[1]. W latach 1983–1991 była członkinią prezydium zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Chemicznego[1], a w latach 1991–2003 przewodniczącą prezydium łódzkiego oddziału stowarzyszenia[1]. W latach 1953–1980 była członkinią Związku Nauczycielstwa Polskiego[1]. Ponadto działała w Łódzkim Towarzystwie Naukowym[1], a od 1980 była członkinią NSZZ „Solidarność”[1].
W badaniach naukowych zajmowała się m.in. chemią analityczną[1]. Prowadziła też badania elektrochemiczne[1]. Jej badania wpłynęły na budowę oscylatora elektrochemicznego (patent PRL nr 64927 w roku 1969)[1]. Brała udział w pracach badawczych nad rozwijaniem nowych metod i technik pomiarowych z zakresu elektrochemii, a także pracowała w zespole zajmującym się konstrukcją elektrochemicznej aparatury pomiarowej[1].
W 1999 przeszła na emeryturę[1].
Dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]Jest autorką 46 artykułów opublikowanych w Polsce, Czechosłowacji, Wielkiej Brytanii, Indiach i w czasopismach rosyjskojęzycznych, 54 komunikatów na konferencjach oraz zjazdach naukowych, 10 opracowań dla przemysłu oraz wielu referatów naukowych[1].
Współpracowała naukowo z uniwersytetami w Lublinie i Poznaniu[1], Politechniką Warszawską, Politechniką Łódzką[1], a także z uczelniami zagranicznymi: Uniwersytetem w Koszycach, Uniwersytetem w Pawii (jako profesor wizytujący), Shenyang (jako profesor wizytujący), Sydney (Australia), Uniwersytetem Mendelejewa (Moskwa), Technical University of Athens (Grecja), University of Porto (Portugalia – współpraca bezpośrednia), Instytut MBS w Jerozolimie (jako profesor wizytujący)[1]. Była również członkiem Rady Naukowej Instytutu Technologii i Chemii Leków Akademii Medycznej w Łodzi[1].
W latach 1989, 1993 i 1998 napisała trzy podręczniki dydaktyczne pt. Laboratorium analizy ilościowej (Wydawnictwo UŁ)[1].
Była promotorem 3 prac doktorskich, kierownikiem 78 prac magisterskich i 7 licencjackich oraz recenzentem 18 rozpraw doktorskich[1].
Działalność kombatancka
[edytuj | edytuj kod]W 1980 została członkinią Koła Szarych Szeregów przy Komendzie Łódzkiej Harcerstwa[1]. 30 lipca 2024 została mianowana na stopień porucznika Wojska Polskiego[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jej ojciec Władysław Pawłowski zmarł w czerwcu 1944[2]. Matka Pelagia zginęła podczas powstania pod gruzami jednego z warszawskich domów[2]. Jej siostra Halina Pawłowska była sanitariuszką w oddziale AK na ul. Pięknej[2]. Druga z sióstr, Barbara Pawłowska, po śmierci matki pod gruzami domu, została łączniczką[2]. Obie przeżyły powstanie[2].
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)[1]
- Złoty Krzyż Zasługi (1973)[1]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1983)[1]
- Warszawski Krzyż Powstańczy (1988)[1]
- Złota Odznaka Uniwersytetu Łódzkiego (1978)[1]
- Medal Uniwersytetu Łódzkiego „W Służbie Społeczeństwu i Nauce” (1978)[1]
- Nagroda Naukowa Ministra Szkolnictwa Wyższego i Edukacji[1]
i inne[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar ODNOWIENIA DOKTORATÓW NAUKOWYCH: PROF. MARIA TUROWSKA [online], www.uni.lodz.pl [dostęp 2024-08-15] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j Powstańcze Biogramy - Maria Pawłowska [online], www.1944.pl [dostęp 2024-08-15] (pol.).
- ↑ Mianowanie na wyższy stopień wojskowy [online], wcrlodz.wp.mil.pl, 30 lipca 2024 [dostęp 2024-07-30] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Dr hab. Maria Turowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-08-18] .