Mars Orbiter Mission (MOM), nieoficjalna nazwa: Mangalyaan – indyjska misja marsjańskiego orbitera organizowana przez ISRO (Indyjska Organizacja Badań Kosmicznych). Jest to pierwsza indyjska misja międzyplanetarna. 5 listopada 2013 roku sonda została umieszczona na orbicie wokółziemskiej przez indyjską rakietę nośną PSLV (Polar Satellite Launch Vehicle) wystrzeloną z kosmodromu w Sriharikota[1][2].
30 listopada 2013 roku sonda opuściła orbitę Ziemi, a 24 września 2014 roku osiągnęła orbitę Marsa[3]. Manewr wejścia na orbitę zakończył się sukcesem i sonda rozpoczęła badania Czerwonej Planety[4]. Statek, który miał działać jedynie przez pół roku i być demonstracją możliwości wysłania i operowania przez Indie sondą kosmiczną wokół innej planety, przekroczył wszelkie oczekiwania[5].
17 stycznia 2017 orbiter wykonał modyfikację orbity w celu uniknięcia długich zaćmień Słońca w lutym[5].
Cele misji
[edytuj | edytuj kod]Głównym celem pierwszej indyjskiej misji na Marsa jest rozwinięcie technologii wymaganych do projektowania, planowania i kierowania misją międzyplanetarną[6].
Cele technologiczne
[edytuj | edytuj kod]- Zaprojektowanie i wykonanie orbitera Marsa o zdolności do przeprowadzenia i przetrwania manewrów w okolicy Ziemi, fazy przelotu trwającej 300 dni, wejścia na orbitę wokół Marsa i fazy na orbicie wokółmarsjańskiej.
- Łączność kosmiczna dalekiego zasięgu, nawigacja, planowanie i kierowanie misją.
- Uwzględnienie autonomicznych procedur sterowania na wypadek sytuacji awaryjnych.
Cele naukowe
[edytuj | edytuj kod]- Badanie cech na powierzchni Marsa, ich morfologii, mineralogii oraz atmosfery marsjańskiej przy użyciu instrumentów naukowych wykonanych w Indiach.
Wyposażenie naukowe
[edytuj | edytuj kod]Sonda MOM jest wyposażona w pięć instrumentów naukowych o łącznej masie 14,5 kg[7]:
- Mars Exospheric Neutral Composition Analyser (MENCA)
- Lyman Alpha Photometer (LAP)
- Methane Sensor for Mars (MSM) – przyrząd do wykrywania metanu w atmosferze na podstawie obserwacji jego linii absorpcyjnych[8]
- Thermal Infrared Imaging Spectrometer (TIS)
- Mars Color Camera (MCC)
Ciekawostka
[edytuj | edytuj kod]Indie stały się pierwszym krajem, któremu udała się za pierwszym razem misja do Marsa. Sonda ta jest też najtańszą misją międzyplanetarną w historii (stan na 2017)[5]. Dla porównania według premier Indii Narendr-i Modi cała misja na Marsa kosztuje mniej niż hollywoodzki film fantastyczno-naukowy Grawitacja z Sandrą Bullock.[9]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Emily Lakdawalla: Updates on ISRO’s Mars Orbiter Mission: five instruments to be delivered in March. The Planetary Society, 2013-01-04. [dostęp 2013-01-05]. (ang.).
- ↑ Maciej Mickiewicz: Indyjska sonda Mangalyaan w drodze na Marsa!. kosmonauta.net, 5 listopada 2013. [dostęp 2013-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-13)].
- ↑ Stephen Clark: Rocket burn puts Indian probe on course to Mars. Spaceflight Now, 30 listopada 2013. [dostęp 2013-12-01]. (ang.).
- ↑ Hubert Bartkowiak: MOM na orbicie Marsa!. kosmonauta.net, 24 września 2014. [dostęp 2014-10-06].
- ↑ a b c Rafał Grabiński. Kronika. Misje i badania kosmiczne. „Urania – Postępy Astronomii”. 2/2017 (788), s. 9, marzec-kwiecień 2017. Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009. (pol.).
- ↑ Mars Orbiter Mission – Objectives. isro.org. [dostęp 2013-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-17)]. (ang.).
- ↑ India scales down Mars mission. The Hindu, 6 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-06]. (ang.).
- ↑ Mars Orbiter Mission may find what Curiosity didn’t – methane. The Times of India, 6 listopada 2013. [dostęp 2013-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-09)].
- ↑ How Mars became the prize for the new space race – and why China is hellbent on winning it [online], org/news/2021-02-mars-prize-space-china-hellbent.html [dostęp 2024-04-24] (ang.).