Miłość Dantego

Miłość Dantego

Dantis Amor

Autor	Dante Gabriel Rossetti
Data powstania	1860
Medium	olej na mahoniowej desce
Wymiary	74,9 × 81,3 cm
Miejsce przechowywania
Miejscowość	Londyn
Lokalizacja	Tate Britain
Multimedia w Wikimedia Commons

Miłość Dantego (oryg. Dantis Amor) – nieukończony obraz Dantego Gabriela Rossettiego z 1860 roku, zaprojektowany jako część tryptyku poświęconego ukochanej poety Dantego Alighieri – Beatrycze Portinari, który miał ozdobić mebel zamówiony przez Williama Morrisa. Ta część tryptyku przedstawia anioła lub upersonifikowaną Miłość, stojącą pomiędzy wyobrażeniami twarzy Chrystusa i Beatrycze.

Miłość Dantego miała być centralnym elementem tryptyku, mającego zdobić mebel (stanowiący połączenie szafy z ławą) wykonany przez stolarza Henry'ego Price'a na zamówienie Williama Morrisa. Mebel ten miał znajdować się w nowym domu zamawiającego i jego żony Jane Burden na Red Lion Square w Londynie^[1]. W 1859 Rossetti podarował parze w prezencie ślubnym dwie pierwsze części tryptyku (ukazujące Beatrycze na ziemi i w raju), natomiast w październiku 1860^[2] rozpoczął pracę nad Miłością Dantego (mebel znajdował się już wtedy w domu Morrisa Red House w Bexleyheath)^[1]. Nie ukończył jej wtedy i do pracy powrócił w 1863 roku^[2]. Elementem, który został na obrazie umieszczony jako ostatni, była personifikacja Miłości^[3]. Niektórzy uczeni uważają, że w końcowej fazie tworzenia obrazu pracował nad nim nie Rossetti, ale jego asystenci^[3].

W 1865 roku obraz znalazł się ponownie w pracowni Rossettiego. Malarz oprawił go wtedy w zaprojektowaną przez siebie ramę i sprzedał Ernestowi Gambart. W 1920 roku został podarowany muzeum Tate Britain, gdzie umieszczony jest współcześnie^[3].

Chociaż obraz nie został całkowicie ukończony, jego pełna wersja znana jest z rysunku brązowym tuszem, wykonanym prawdopodobnie w okolicach końca 1860 roku^[4]. Przedstawia on Miłość, trzymającą zegar słoneczny z datą śmierci Beatrycze (godzina dziewiąta, 12 czerwca 1290 roku^[1]); znajdują się też na nim dwa cytaty z Vita Nuova (wokół głowy Beatrycze i głowy Chrystusa^[1]) i jedna z Boskiej komedii (na ukośnej linii przecinającej obraz^[1]). Rysunek jest obecnie przechowywany w Birmingham City Museum and Art Gallery^[4].

Szkic ołówkiem do Miłości Dantego Rossetti zamieścił na odwrocie obrazu The Gate of Memory. Nie wiadomo jednak kiedy szkic ten powstał, być może było to w 1871 roku. Szkic ten również przechowywany jest w muzeum w Birmingham^[5].

Miłość Dantego miała znajdować się pomiędzy obrazami przedstawiającymi ziemską i niebiańską Beatrycze oraz miała obrazować śmierć ukochanej Dantego^[1]. Obraz nawiązywał też do ostatniego zdania Boskiej komedii – L'Amor che muove il sole e l'altre stelle (w przekładzie Edwarda Porębowicza – Miłość, co wprawia w ruch słońce i gwiazdy) oraz końcowego fragmentu Vita Nuova –quella beata Beatrice che mira continualmente nella faccia di colui qui est per omnia seacula benedictus (w przekładzie Gustawa Ehrenberga błogosławionej Beatrycy, która twarzą w twarz ogląda Tego, który jest per omnia saecula benedictus)^[2].

Obraz przedzielony jest przekątną linią. Tłem prawej części są promienie słoneczne, rozchodzące się z umieszczonej w lewym górnym rogu i reprezentującej słońce, głowy Chrystusa. Spojrzenie Jezusa skierowane jest w prawy dolny róg obrazu, gdzie znajduje się wpisana w księżyc twarz Beatrycze, umieszczona na tle gwiazd^[2]. Pośrodku obrazu znajduje się postać anioła^[1] czy też spersonifikowanej Miłości^[2]. Postać ta trzyma w prawej ręce zegar słoneczny (dzięki rysunkowi z Birmingham wiadomo, że miała być na nim umieszczona data śmierci Beatrycze^[1]), w lewej natomiast łuk i strzały^[2].

Obraz praktycznie pozbawiony jest głębi. Rossetti wykorzystał w nim intensywne barwy^[3]. Postacie przedstawione są szczegółowo i realistycznie, tło natomiast jest schematyczne^[1].