Niedokrwienne zapalenia jelita grubego – choroba jelita grubego spowodowana niedostatecznym dopływem krwi do jego ściany.

U podłoża choroby leży najczęściej miażdżyca.

Szczególnie narażone na niedokrwienie są

• okolica zgięcia lewego (śledzionowego)
• okrężnica zstępująca
• górna część odbytnicy

Czynniki sprzyjające wystąpieniu niedokrwienia

• choroby zapalne naczyń
• wstrząs
• świeży zawał
• niewydolność serca
• zator
• posocznica
• stany nadkrzepliwości
• doustne środki antykoncepcyjne
• glikozydy naparstnicy
• leki hipotensyjne
• środki obkurczające naczynia
• operacje tętniaków aorty brzusznej
• brzuszno-kroczowa resekcja odbytnicy
• zwężenie okrężnicy wywołane:
  • nowotworem
  • zapaleniem uchyłków

Trzy fazy niedokrwienia

1. przejściowe niedokrwienie – dotyczy tylko śluzówki
2. niedokrwienie niepełnościenne z następowym zwężeniem
3. zgorzel jelita

Większość przypadków – przebieg podostry:

• krwawienie jelitowe
• wyleczenie po kilku tygodniach
• niekiedy bliznowate zwężenia jako powikłanie

W 10% przypadków – przebieg ostry:

• nagły ból brzucha – przeważnie w lewej połowie brzucha
• krwotok jelitowy
• gorączka
• leukocytoza
• w krótkim czasie może dojść do martwicy jelita z perforacją i rozlanym zapaleniem otrzewnej

Wlew doodbytniczy i kolonoskopia są we wczesnej fazie choroby przeciwwskazane. Można je przeprowadzić dopiero po ustabilizowaniu się stanu chorego.

• rtg – typowe "odciski kciuka" widoczne w zajętym odcinku jelita grubego po podaniu kontrastu
• endoskopia – obrzęk i zmiany krwotoczne, niekiedy owrzodzenia błony śluzowej

• zapalenie uchyłków
• rak okrężnicy
• niedokrwienie i zawał krezki jelita

1) Przejściowe niedokrwienie:

• hospitalizacja i obserwacja chorego

2) Niedokrwienie niepełnościenne:

• płyny
• antybiotyki
• objawowe niedokrwienie wymaga korekty chirurgicznej w trybie planowym

3) Zgorzel jelita:

• resekcja martwego odcinka jelita w trybie pilnym
• wytworzenie kolostomii

• "Choroby wewnętrzne" pod red. prof. dr hab. Andrzeja Szczeklika ISBN 83-7430-031-0
• "Interna" pod red. prof. dr hab. Franciszka Kokota ISBN 83-200-2871-X
• "Chirurgia" Bruce E. Jarrel, R. Anthony Carabasi, III ISBN 83-85842-56-X