| Data i miejsce urodzenia |
35 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
68 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
65–68 |
| Jednostki | |
| Stanowiska | |
Gaius Nymphidius Sabinus[1][2] (ur. 35 n.e.w Rzymie, zm. 68 n.e. tamże) – od 65 roku prefekt pretorianów (wspólnie z Gajuszem Ofoniuszem Tygellinusem).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Według Plutarcha Nimfidiusz Sabinus był synem wyzwolenicy cesarskiej Nimfidii, która była córką Gajusza Juliusza Kallistusa, wpływowego wyzwoleńca na dworze Kaliguli i Klaudiusza. Jego ojcem był gladiator Martianus, choć Nimfidiusz sugerował, że jest synem Kaliguli z nieprawego łoża[3][4].
W 65 Nimfidiusz za zasługi w czasie śledztwa po wykryciu spisku Pizona został mianowany przez Nerona drugim obok Tygellinusa prefektem pretorianów (praefectus praetorio). Otrzymał też w nagrodę odznaki konsularne (consularia insignia)[5][6]. Wcześniej był prefektem jazdy pomocniczej (praefectus alae) i trybunem jednej z kohort gwardii pretoriańskiej[5]
W 68 wraz z pretorianami udzielił poparcia Galbie, przyczyniając się do samobójstwa Nerona. Przekonał pretorian, że Neron zamierza uciec do Egiptu i zachęcił ich do obwołania cesarzem Galbę, który miał po przybyciu do Rzymu z Hiszpanii wypłacić w nagrodę każdemu z nich po 30 tysięcy sesterców[5].
Nimfidiusz zmusił Tygellinusa do rezygnacji ze stanowiska prefekta pretorian i przejął samodzielne dowodzenie jednostkami[7][8]. Nowy cesarz nie docenił działań Nimfidiusza i jeszcze w Hiszpanii odebrał mu dowództwo gwardii pretoriańskiej, a na miejsce Tygellinusa wyznaczył Korneliusza Lakona. W poczuciu krzywdy próbował ogłosić się cesarzem podając się za syna Kaliguli. Jednakże pretorianie go nie poparli i został zgładzony (na czele oddziału pretorian stał Antoniusz Honoratus[9][10]) tuż przed przybyciem Galby we wrześniu do Rzymu[11][12][13].
Galba kazał stracić osoby podejrzane o związki z Nimfidiuszem, między innymi wyznaczonego na konsula Cyngoniusza Warrona[14][15][10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ CIL VI 6621. [dostęp 2016-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-17)].
- ↑ PIR i II N 200 ↓, s. 422–423.
- ↑ Plutarch ↓, Galba 9.
- ↑ Łuć 2010 ↓, s. 160–161.
- ↑ a b c Łuć 2010 ↓, s. 160.
- ↑ Tacyt ↓, Roczniki XV, 72.
- ↑ Plutarch ↓, Galba 8.
- ↑ Łuć 2010 ↓, s. 161.
- ↑ Plutarch ↓, Galba 14,1.
- ↑ a b Byra 2014 ↓, s. 83.
- ↑ Łuć 2010 ↓, s. 161–162.
- ↑ Krawczuk 1986 ↓, s. 86.
- ↑ Górczyk ↓, Cz. I.
- ↑ Swetoniusz ↓, Galba 16.
- ↑ Tacyt ↓, Dzieje I, 6.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mateusz Byra: Wojna o tron cezarów (68-70 r. n.e.). Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-201-4.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat. Warszawa: Iskry, 1986. ISBN 83-207-0788-9.
- Ireneusz Adam Łuć: Excubiae principis. Geneza i zadania żołnierzy kohort pretoriańskich w starożytnym Rzymie. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010. ISBN 978-83-7177-628-1.
- Wojciech Górczyk: Praefecti Pretorio – znaczenie i rola polityczna w Cesarstwie Rzymskim. [dostęp 2016-05-24].
- Prosopographia Imperii Romani. Hermann Dessau (red.). T. 2. Berlin: Georg Reimer, 1897. (łac.).
- Swetoniusz: Żywoty Cezarów. Przeł. Janina Niemirska-Pliszczyńska. Wrocław: Ossolineum, 1987. ISBN 83-04-01648-6.
- Tacyt: Dzieła. Opr. Seweryn Hammer i Tadeusz Zawadzki. Warszawa: 2003.
- Plutarch: Żywoty równoległe. Galba.
