Ołeksandr Syrski

Ołeksander Syrski

Олександр Станіславович Сирський

generał pułkownik
Data i miejsce urodzenia	26 lipca 1965 Nowinki↗
Przebieg służby
Lata służby	od 1986
Siły zbrojne	Armia Radziecka Siły Zbrojne Ukrainy
Główne wojny i bitwy	wojna w Donbasie, inwazja Rosji na Ukrainę: walki o Izium bitwa o Bachmut operacja charkowska (2022) bitwa o Sołedar
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Ołeksandr Stanisławowycz Syrski (ukr. Олександр Станіславович Сирський, ros. Александр Станиславович Сырский; ur. 26 lipca 1965) – ukraiński wojskowy (generał pułkownik) pochodzenia rosyjskiego, od 8 lutego 2024 głównodowodzący Sił Zbrojnych Ukrainy.

Urodził się w ZSRR we wsi Nowinki w obwodzie włodzimierskim (wówczas Rosyjska FSRR) w rosyjskiej rodzinie o tradycjach wojskowych. Jego rodzice i brat nadal mieszkają w stolicy obwodu, mieście Włodzimierz, położonym około 200 km od Moskwy^[1].

W 1980, gdy Syrski miał 15 lat, jego ojciec został skierowany do służby wojskowej w Charkowie (wówczas Ukraińska SRR). W tym mieście Syrski ukończył szkołę średnią. Następnie został przyjęty do prestiżowej Moskiewskiej Wojskowej Wyższej Szkoły Dowódczej, którą ukończył w 1986. Po studiach służył w oddziałach artylerii Armii Radzieckiej, m.in. w Afganistanie, Tadżykistanie i Czechosłowacji^[2][3][4][5].

Po rozpadzie ZSRR jego jednostka wojskowa w Czuhujewie w obwodzie charkowskim została przekazana pod dowództwo ukraińskie, a on szybko awansował do stopnia pułkownika^[6]. W 1996 ukończył z wyróżnieniem Akademię Sił Zbrojnych Ukrainy w stopniu operacyjno-technicznym, a w 2005 – Akademię Obrony Narodowej Ukrainy (ze złotym medalem)^[7]. Dowodził 72. brygadą zmechanizowaną, dochodząc do stopnia generała dywizji^[8]. Od 2013 pierwszy zastępca szefa Głównego Centrum Dowodzenia Sił Zbrojnych Ukrainy, zaangażowany m.in. we współpracę z NATO^[9].

Od początku wojny rosyjsko-ukraińskiej w 2014 był szefem sztabu operacji antyterrorystycznej. W czasie walk w Donbasie brał udział w kierowaniu bitwami pod Wuhłehirśkiem, Ridkodubem i nieudaną próbą odbicia Łogwinowa. W 2015 r. bronił przyczółka w Debalcewie, po czym wyprowadził ukraińskie oddziały z tworzonego przez Rosjan „kotła”. Został za to odznaczony Orderem Bohdana Chmielnickiego III stopnia, a następnie awansowany do stopnia generała porucznika^[10].

W 2016 r. został szefem Połączonego Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych Ukrainy, które koordynuje działania operacyjne w Donbasie. W 2017 był dowódcą całej operacji antyterrorystycznej na wschodzie Ukrainy. W sierpniu 2019 został dowódcą Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych Ukrainy^[11]. W 2020 r. awansowany do stopnia generała pułkownika^[12].

Od pierwszych dni zapoczątkowanej w lutym 2022 inwazji Rosji na Ukrainę kierował obroną Kijowa. Według „The Washington Post”, przed rozpoczęciem inwazji Syrski analizował dyslokację wojsk rosyjskich wzdłuż granic Ukrainy, celnie przewidując ich dalsze ruchy w kierunku stolicy Ukrainy. Aby chronić miasto, zorganizował dwa pierścienie sił – na zewnętrznych przedmieściach i w obrębie miasta, co pozwoliło chronić centrum przed ostrzałem i zatrzymać Rosjan walczących na podejściach do Kijowa. Zdecydował też o przeniesieniu poza główne bazy zasobów lotniczych armii, w tym śmigłowców i odrzutowców, umieszczając je z dala od oczywistych celów ataku lotniczego^[13].

5 kwietnia 2022 otrzymał najwyższe odznaczenie państwowe – tytuł Bohatera Ukrainy. Od lata 2022 był jednym z dowódców kontrofensywy Sił Zbrojnych w obwodzie charkowskim. Jesienią 2022 i wiosną 2023 dowodził obroną Sołedaru i Bachmutu.

8 lutego 2024 mianowany przez prezydenta Wołodymira Zełenskiego głównodowodzącym Ukraińskich Sił Zbrojnych. Zastąpił sprawującego tę funkcję od początku wojny Wałerija Załużnego^[14].

• Bohater Ukrainy „Złotej Gwiazdy” (2022)^[15]
• Krzyż Bojowych Zasług (2022)^[16]
• Order Bohdana Chmielnickiego I Klasy (2022))^[17]
• Order Bohdana Chmielnickiego II Klasy (2022)^[18]
• Order Bohdana Chmielnickiego III Klasy (2015)^[19]