Państwo | |
---|---|
Lider | |
Data założenia |
28 listopada 1964 |
Adres siedziby |
Postfach 84 01 57 |
Ideologia polityczna | |
Liczba członków |
7000 (2006) |
Członkostwo międzynarodowe |
|
Młodzieżówka | |
Barwy |
czerń, biel, czerwień |
Obecni posłowie |
0 (0%) |
Strona internetowa |
Die Heimat (pol. Ojczyzna), dawniej Narodowodemokratyczna Partia Niemiec – Unia Ludowa (Nationaldemokratische Partei Deutschlands – Die Volksunion, NPD – Die Volksunion) – niemiecka[6] partia o programie neonazistowskim i skrajnie prawicowym[7][8][9][10][11][12][13][14], jest kontynuatorką istniejącej w latach (1950–1964) Niemieckiej Partii Rzeszy. Założona 28 listopada 1964 w Hanowerze, z połączenia kilku mniejszych partii. NPD liczy ok. 7000 członków (2006). Organem prasowym partii jest Deutsche Stimme (gazeta była do 2005 drukowana w Polsce)[15]. Skandal finansowy doprowadził partię pod koniec 2008 roku na skraj bankructwa[16].
Program
[edytuj | edytuj kod]W swoim programie postuluje m.in. rewizje granic międzypaństwowych, m.in. z Polską oraz docenienie socjalnego dorobku III Rzeszy. Celem NPD jest również zmiana konstytucji, bezpośrednie wybory prezydenckie, renegocjacja układów międzynarodowych, referendum w sprawie członkostwa w UE i przywrócenie marki niemieckiej[17]. NPD dąży do wprowadzenia demokracji wzorowanej na szwajcarskich kantonach, które posiadają bardzo szeroką autonomię.
NPD co roku uczestniczy w marszach upamiętniających ofiary bombardowań Drezna[18][19].
Wyniki wyborcze
[edytuj | edytuj kod]Partia nigdy nie miała swojego klubu w Bundestagu. Najbliżej przekroczenia progu wyborczego w wysokości 5% była w roku 1969, gdy zdobyła 4.3% głosów[20]. W wyborach w 2009 roku zdobyła tylko 1,5% głosów, mniej niż Niemiecka Partia Piracka. W wyborach w 2013 uzyskała poparcie 1,3% głosujących. Było ono największe w okręgach wyborczych graniczących z Republiką Czeską oraz Polską, tj. w Sächsische Schweiz-Osterzgebirge (5,1%), Mecklenburgische Seenplatte I – Vorpommern-Greifswald II (4,6%) oraz w Görlitz (4,2%)[21].
Najlepszy wynik w wyborach do lokalnych parlamentów NPD odniosło w roku 1968 zdobywając 9,8% głosów w wyborach do Landtagu Badenii-Wirtembergii. W 2004 NPD zdobyła wspólnie z DVU 9,2% w wyborach do parlamentu Saksonii i wprowadziła 12 posłów, z których jedna trzecia opuściła szeregi tego klubu jeszcze przed zakończeniem kadencji. W kolejnych lokalnych wyborach nie wiodło się NPD już tak dobrze: nie udało się jej wprowadzić ani jednego reprezentanta do lokalnych parlamentów Saary, Turyngii i Hamburga (2004), Nadrenii Północnej-Westfalii i Szlezwika-Holsztynu (2005) oraz Nadrenii-Palatynatu, Berlina i Badenii-Wirtembergii (2006). 6 posłów udało się natomiast wprowadzić w 2005 do 71-osobowego parlamentu Meklemburgii-Pomorza Przedniego.
7 czerwca 2009 NPD odniosła sukces w wyborach komunalnych do rad miast w krajach związkowych: Saksonii, Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Saksonii-Anhalt, Turyngii, Badenii-Wirtembergii, Nadrenii-Palatynacie i w Kraju Saary zdobywając ponad 100 mandatów radnych.
W 2009 „pakt Niemcy” z DVU został zerwany. Rada Federalna NPD przegłosowała, że wystawi samodzielną listę w wyborach do Landtagu Brandenburgii, Turyngii, Saksonii i Saary.
Po negocjacjach lider NPD Udo Voigt zgodził się jedynie na wspólny start z DVU w wyborach do parlamentu Kraju Związkowego Brandenburgii.
W 2009 w wyborach do landtagu Saksonii NPD uzyskała 5,6% głosów wyborców[22].
W wyborach do Parlamentu Europejskiego (2014) partia uzyskała 1,03% głosów, co zapewniło jej jednego europosła.
Próby delegalizacji partii
[edytuj | edytuj kod]W 2003 Federalny Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie o delegalizację partii wszczęte na wniosek rządu uzasadniając to tym, że działalność NPD była w dużej części inspirowana przez agentów Federalnego Urzędu Ochrony Konstytucji w kierownictwie partii i nie sposób było odróżnić działań partii od działań wywiadu. Zamiar rozważenia ponownego złożenia przez współrządzące SPD wniosku o delegalizację partii NPD zasugerował przewodniczący Kurt Beck[23]. Miesiąc wcześniej za takim rozwiązaniem opowiedział się także szef frakcji socjaldemokratów w Bundestagu Peter Struck.
Centralna Rada Żydów w Niemczech domaga się delegalizacji partii NPD[24].
Kolejny spór o delegalizacje NPD wybuchł pod koniec listopada 2011 roku po rozbiciu skrajnie prawicowej organizacji terrorystycznej Nationalsozialistischer Untergrund[25].
Finansowanie
[edytuj | edytuj kod]Z tytułu dostania się do Landtagu w Schwerinie i stworzenia własnej frakcji z państwowego budżetu NPD otrzymywała rocznie 600 tys. euro[17].
Oskarżony o oszustwa finansowe i defraudację skarbnik partii Erwin Kremna został aresztowany i postawiony przed sądem za wyprowadzanie pieniędzy z subwencji do sieci prywatnych firm. W maju 2008 Sąd Administracyjny w Berlinie nakazał partii zwrot ponad 850 000 €, których ekwiwalent partia otrzymała pod koniec lat dziewięćdziesiątych[26].
23 stycznia 2024 Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że partia nie może być finansowana z państwowych środków przez okres sześciu lat[27][28][29].
Akcja plakatowa „Zatrzymać polską inwazję”
[edytuj | edytuj kod]„Zatrzymać polską inwazję”, niem. Poleninvasion stoppen to hasło wykorzystywane w akcji plakatowej NPD. Plakaty wywieszono przy granicy z Polską, np. w Löcknitz[30] i Görlitz[potrzebny przypis], prawdopodobnie po raz pierwszy w maju 2009[31]. Sąd w Greifswaldzie nakazał zwrócić NPD usunięte plakaty i zezwolić na ich wieszanie[32]. Później sąd wyższej instancji uznał, że plakaty podżegają do nienawiści i zakazał ich wieszania[33].
Walka o władzę w partii
[edytuj | edytuj kod]Podczas zjazdu 4 kwietnia 2009 Udo Pastörs (deputowany i szef frakcji NPD w Landtagu Meklemburgii-Pomorza Przedniego) wystąpił przeciwko Udo Voigtowi jako kandydat na szefa NPD, jednak przegrał w głosowaniu.
Z NPD w wyniku sporów wcześniej odeszło 4 deputowanych (Klaus Baier, Klaus-Jürgen Menzel, Mirko Schmidt i Jürgen Schön) do Landtagu Saksonii.
Tabela z wynikami w wyborach do Landtagów
[edytuj | edytuj kod]BW | BY | BE | BR | HB | HH | HE | MV | NI | NW | RP | SL | SN | ST | SH | TH | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1965 | b.d. | b.d. | ||||||||||||||
1966 | 7,4% | 3,9% | 7,9% | |||||||||||||
1967 | b.d. | 8,8% | 7,0% | 6,9% | 5,8% | |||||||||||
1968 | 9,8% | |||||||||||||||
1969 | ||||||||||||||||
1970 | 2,9% | 2,7% | 3,0% | 3,2% | 1,1% | 3,4% | ||||||||||
1971 | b.d. | 2,8% | 2,7% | 1,3% | ||||||||||||
1972 | b.d. | |||||||||||||||
1973 | ||||||||||||||||
1974 | 1,1% | 0,8% | 1,0% | 0,6% | ||||||||||||
1975 | b.d. | 1,1% | 0,4% | 1,1% | 0,7% | 0,5% | ||||||||||
1976 | 0,9% | |||||||||||||||
1977 | ||||||||||||||||
1978 | 0,6% | 0,3% | 0,4% | |||||||||||||
1979 | b.d. | 0,4% | 0,7% | 0,2% | ||||||||||||
BW | BY | BE | BR | HB | HH | HE | MV | NI | NW | RP | SL | SN | ST | SH | TH | |
1980 | 0,1% | b.d. | b.d. | |||||||||||||
1981 | b.d. | |||||||||||||||
1982 | 0,6% | b.d. | b.d. | b.d. | ||||||||||||
1983 | b.d. | b.d. | 0,1% | b.d. | ||||||||||||
1984 | b.d. | |||||||||||||||
1985 | b.d. | b.d. | 0,7% | |||||||||||||
1986 | 0,5% | b.d. | b.d. | |||||||||||||
1987 | b.d. | b.d. | b.d. | 0,8% | b.d. | |||||||||||
1988 | 2,1% | 1,2% | ||||||||||||||
1989 | b.d. | |||||||||||||||
1990 | b.d. | b.d. | 0,1% | 0,2% | 0,2% | 0,0% | 0,2% | 0,7% | b.d. | 0,2% | ||||||
1991 | b.d. | b.d. | b.d. | b.d. | ||||||||||||
1992 | 0,9% | b.d. | ||||||||||||||
1993 | b.d. | |||||||||||||||
1994 | 0,1% | b.d. | 0,1% | 0,2% | b.d. | b.d. | b.d. | |||||||||
BW | BY | BE | BR | HB | HH | HE | MV | NI | NW | RP | SL | SN | ST | SH | TH | |
1995 | b.d. | 0,1% | 0,3% | b.d. | ||||||||||||
1996 | b.d. | 0,4% | b.d. | |||||||||||||
1997 | 0,1% | b.d. | ||||||||||||||
1998 | 0,2% | 1,1% | b.d. | b.d. | ||||||||||||
1999 | 0,8% | 0,7% | 0,3% | 0,2% | b.d. | 1,4% | 0,2% | |||||||||
2000 | 0,0% | 1,0% | ||||||||||||||
2001 | 0,2% | 0,9% | b.d. | 0,5% | ||||||||||||
2002 | 0,8% | b.d. | ||||||||||||||
2003 | b.d. | b.d. | b.d. | b.d. | ||||||||||||
2004 | b.d. | 0,3% | 4,0% | 9,2% | 1,6% | |||||||||||
2005 | 0,9% | 1,9% | ||||||||||||||
2006 | 0,7% | 2,6% | 7,3% | 1,2% | b.d. | |||||||||||
2007 | b.d. | |||||||||||||||
2008 | 1,2% | b.d. | 0,9% | 1,5% | ||||||||||||
2009 | 2,5% | 0,9 | 1,5 | 5,6 | 0,9% | 4,3 | ||||||||||
BW | BY | BE | BR | HB | HH | HE | MV | NI | NW | RP | SL | SN | ST | SH | TH |
Dostali się do Landtagu | |
Najsilniejsza opozycja poza Landtagiem | |
b.d. | nie startowali |
Liderzy NPD
[edytuj | edytuj kod]- Friedrich Thielen (1964–1967)
- Adolf von Thadden (1967–1971)
- Martin Mussgnug (1971–1990)
- Günter Deckert (1991–1996)
- Udo Voigt (1996–2011)
- Holger Apfel (2011–2013)
- Udo Pastörs (2013–2014)
- Frank Franz (od 2014)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ NPD-Verbot: Mentale Nähe zum Nationalsozialismus – Politik – Tagesspiegel.
- ↑ Neo-Nazi NPD party takes hold in municipal vote in Saxony – The Local [online], www.thelocal.de [dostęp 2019-05-03] (ang.).
- ↑ Neo-Nazis make headway into town councils – The Local [online], www.thelocal.de [dostęp 2019-05-03] (ang.).
- ↑ Nachrichten aus Politik, Kultur, Wirtschaft und Sport – Süddeutsche.de [online], www.sueddeutsche.de [dostęp 2019-05-03] (niem.).
- ↑ The Routledge Companion to Fascism and the Far Right – Peter Davies, Derek Lynch – Google Książki [online], books.google.pl [dostęp 2019-05-03] .
- ↑ Tanya Wood , Racist jibes [online], Deutsche Welle, 8 grudnia 2009 [dostęp 2024-02-05] (ang.).
- ↑ A. Hołub, Niemiecka skrajna prawica wobec systemu politycznego RFN – przypadek Narodowodemokratycznej Partii Niemiec, [w:] Świat Idei i Polityki, t. 4 [15], 2004, s. 135-136
- ↑ J. Leszkowicz-Baczyński, Wpływ prawicowych ideologii jako źródło spadku zaufania społecznego w Polsce, [w:] Przegląd Polityczny, 63-81, 2017, s. 63
- ↑ I. Janicka, Nastroje prawicowo-ekstremistyczne społeczeństwa niemieckiego, [w:] Przegląd Polityczny, 3, 145-158, 2016, s. 146
- ↑ K. Kalinowska, Współczesne przejawy neonazizmu i neofaszyzmu w Polsce [w:] Świat Idei i Polityki, 2010, tom 10 [12], s. 172
- ↑ Kamila Kalinowska-Schneider , GDY MNIEJSZOŚĆ STAJE SIĘ WIĘKSZOŚCIĄ. PARTIE O CHARAKTERZE ANTYIMIGRANCKIM I ICH ROLA W SYSTEMACH POLITYCZNYCH WYBRANYCH KRAJÓW EUROPY ZACHODNIEJ, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW” (1), 2018, s. 85–104, ISSN 2081-3813 [dostęp 2021-01-26], Cytat: „[...] wciąż pozostaje największą i najbardziej reprezentatywną nacjonalistyczną i neofaszystowską partią. Jest ona spadkobierczynią i kontynuatorką całego ruchu skrajnej prawicy [...]” (pol.).
- ↑ Agata Kałabunowska , Nacjonalizm w ideologii współczesnej skrajnej prawicy, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii” (R. VII, t. 14, nr 2), 2018, s. 48–64, ISSN 2084-8722 [dostęp 2021-01-26] (pol.).
- ↑ Bożena Bankowicz , Skrajna prawica w demokracjach zachodnioeuropejskich, „Państwo i Społeczeństwo” (1), 2001, s. 5–21, ISSN 1643-8299 [dostęp 2021-01-26] (pol.).
- ↑ Sebastian Wojciechowski , Ekstremizm prawicowy we współczesnej Europie (Ogólna charakterystyka zjawiska), „Sprawy Narodowościowe” (27), 2005, s. 129–136, ISSN 1230-1698 [dostęp 2021-01-26] (pol.).
- ↑ ks, Niemieccy nacjonaliści drukowali w Polsce, „Wprost”, 2 czerwca 2005 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ agtr/coe/du, NPD na skraju bankructwa [online], dw.com, 2 kwietnia 2009 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ a b „Wprost” 2 września 2007, Wakacje z brunatnymi, s. 80.
- ↑ Grzegorz Szymanik , Drezno zablokowało marsz neofaszystów. A Warszawa?, „Gazeta Wyborcza”, 6 listopada 2010 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-15] .
- ↑ Piotr Jendroszczyk , Marsz neonazistów w Dreźnie, „Rzeczpospolita”, 29 kwietnia 2015 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-29] (pol.).
- ↑ Eatwell 1999 ↓, s. 354.
- ↑ Atlas zur Bundestagswahl 2013 [online], vis.uell.net [dostęp 2020-07-09] (niem.).
- ↑ sachsen.de/p: Wybory do Landtagu w Saksonii. [dostęp 2010-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-24)].
- ↑ Zdelegalizują NPD? [online], Informacyjna Agencja Radiowa, 24 sierpnia 2007 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-29] (pol.).
- ↑ „Frankfurter Rundschau” z 7 lipca 2007 – wywiad Dietera Graumanna, wiceprzewodniczącego Centralnej Rady Żydów w Niemczech. Według niego neonazistowska NPD musi dostać zakaz działalności, co ma pozbawić ją możliwości siania polityki nienawiści w Niemczech.
- ↑ ES, Mieszkańcy Niemiec chcą delegalizacji NPD [online], Onet.pl, 25 listopada 2011 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ NPD muss staatliche Mittel zurückzahlen.
- ↑ Die Partei Die Heimat (vormals NPD) ist für die Dauer von sechs Jahren von der staatlichen Parteienfinanzierung ausgeschlossen [online], Federalny Trybunał Konstytucyjny, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-05] .
- ↑ Christian Rath , BVerfG zur NPD: Ist das Urteil auf die AfD übertragbar? [online], Legal Tribune Online, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-05] (niem.).
- ↑ Niemiecka neonazistowska partia NPD odcięta od publicznych pieniędzy. Jest decyzja TK [online], Polskie Radio, 23 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ Poleninvasion stoppen - Die Wahrheit tut immer weh! [online], npd-mv.de, 3 września 2009 [dostęp 2024-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-10] (niem.).
- ↑ Bogdan Twardochleb , Antypolskie plakaty mogą wisieć - sukces NPD? [online], transodra-online.net, 11 września 2009 [dostęp 2024-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2011-02-19] (pol.).
- ↑ Piotr Jendroszczyk , Niemiecki sąd uznał, że plakaty obrażające Polaków są legalne, „Rzeczpospolita”, 14 września 2009 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
- ↑ MayaJ, Antypolskie plakaty mają zniknąć [online], MyPolacy.de, 20 września 2009 [dostęp 2024-02-05] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Roger Eatwell: Faszyzm: historia. Poznań: 1999. ISBN 83-7120-634-8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona internetowa NPD (niem.)
- Strona Deutsche Stimme (niem.)