Ostrów Wielkopolski (gmina wiejska)

Ostrów Wielkopolski
	gmina wiejska
	; Sobótka – zespół pałacowy
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	ostrowski
TERC	3017042
Siedziba	Ostrów Wielkopolski
Wójt	Dariusz Pryczak
Powierzchnia (2024)	207,83 km²
Populacja (2024); • liczba ludności	; 19 383
• gęstość	93 os./km²
Nr kierunkowy	62
Tablice rejestracyjne	POS
	Adres urzędu:al. Powstańców Wielkopolskich 12; 63-400 Ostrów Wielkopolski
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	35
Liczba miejscowości	53
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Ostrów Wielkopolski
	Położenie na mapie Polski Ostrów Wielkopolski
	51°39′N 17°49′E/51,650000 17,816667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Ostrów Wielkopolski – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, z siedzibą w Ostrowie Wielkopolskim.

Według danych z 1 stycznia 2024 roku gmina liczyła 19 389 mieszkańców^[1].

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2024 roku powierzchnia gminy Ostrów Wielkopolski wynosiła 207,83 km²^[1].

Gmina położona w południowej Wielkopolsce, w dwóch rozdzielnych częściach. Sąsiednie gminy: Ostrów Wielkopolski, Sulmierzyce, Gołuchów, Krotoszyn, Nowe Skalmierzyce, Odolanów, Pleszew, Przygodzice, Raszków, Sieroszewice.

Historia

Na terenie gminy znajdują się dwie miejscowości, które od XV do XVII wieku były miastami – Sobótka (Wielka Sobótka) i Kwiatków^[2].

Gminę Ostrów Wielkopolski utworzono 1 stycznia 1973 roku z pięciu ówczesnych gromad: Biniew, Daniszyn, Gorzyce Wielkie, Lewków i Nowe Kamienice^[3].

Środowisko naturalne

Lasy

W 2017 roku powierzchnia lasów na terenie gminy wynosiła 5599 ha, co stanowi lesistość na poziomie 26,9%^[4].

Wody

Kuroch
Niedźwiada
Ołobok
Rów Orpiszewski
Zgniła Barycz

Obszary chronione

rezerwat Dąbrowa koło Biadek Krotoszyńskich
obszar chronionego krajobrazu Dąbrowy Krotoszyńskie i Baszków Rochy

Zabytki

Miejscowość	Nazwa	Wybudowany	Wpis do rejestru zabytków^[5]
Bagatela	Pałac myśliwski	XVIII/XIX w.	1450/A z 8.06.1973
Bagatela	Park	1 poł. XIX w.	74/Wlkp/A z 11.01.2002
Czekanów	Dwór	XIX/XX w.	720/A z 14.12.1995
Gorzyce Wielkie	Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa^[6]	1937–1949	brak
Górzno	Kościół pw. św. Mateusza	1755	kl.IV-73/56/54 z 19.05.1954
Górzno	Zespół pałacowy: pałac, park	XIX/XX w.	339/A z 29.10.1968
Gutów	Zespół dworski: dwór, park	XIX w.	506/A z 5.03.1990
Kwiatków	Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa^[7]	XIX w.	brak
Lewków	Zespół pałacowy	1788–1791	I-4/4/51 z 20.07.1951
Lewków	Dawna ochronka	2 poł. XIX w.	637/A z 31.12.1991
Radziwiłłów	Zespół dworski: dwór, park	XIX w.	766/Wlkp/A z 2.10.2009
Sobótka	Kościół pw. NNMP i św. Józefa	XIII w.	kl-IV-73/64/53 z 30.10.1953
	Drewniana dzwonnica	1797	134/A z 16.07.1968
	Zespół pałacowy: pałac, park	XIX w.	1411/A z 1.03.1973
Szczury	Kościół pw. Michała Archanioła	1762	522/A z 31.12.1990
Szczury	Drewniana dzwonnica	XVIII w.	522/A z 31.12.1990
Topola Mała	Spichrz dworski	pocz. XIX w.	914/A z 20.02.1970
Wysocko Małe	Dwór	1 poł. XIX w.	1594/A z 9.09.1974
Wysocko Wielkie	Kościół pw. Podwyższenia Krzyża	XVI w.	521 z 31.21.1990
	Plebania	1 poł. XIX w.	915/A z 20.02.1970
	Dwór	XIX w.	723/A z 27.12.1995

Demografia

Ludność

Liczba mieszkańców gminy Ostrów Wielkopolski według danych GUS^[8]
Rok (stan na 1 stycznia)	Liczba ludności	Przyrost	Gęst. zaludnienia [os./km²]	Powierzchnia [km²]
2012	18 629	–	90	207,86
2013	18 732	103
2014	18 782	50
2015	18 909	127	91
2016	18 999	90	91
2017	19 052	53	92
2018	19 113	61
2019	19 097	16
2020	19 147	50
2024	19 389	242	93	207,83

Piramida wieku

Piramida wieku mieszkańców gminy Ostrów Wielkopolski w 2014 roku.

Gospodarka

Gmina Ostrów Wielkopolski ma charakter rolniczo–przemysłowy (ok. 68% powierzchni gminy to użytki rolne)^[9]. W 2019 roku na terenie gminy w rejestrze REGON zarejestrowanych było 1971 podmiotów gospodarczych^[10].

Transport

Transport drogowy

Drogi krajowe

11 Kołobrzeg – Koszalin – Piła – Poznań – Ostrów Wielkopolski – Kępno – Lubliniec – Bytom
25 Bobolice – Bydgoszcz – Konin – Kalisz – Nowe Skalmierzyce – Ostrów Wielkopolski – Oleśnica
36 Ostrów Wielkopolski – Krotoszyn – Rawicz – Prochowice

Droga wojewódzka

445 Ostrów Wielkopolski – Odolanów

Transport kolejowy

14 Łódź Kaliska ↔ Kalisz ↔ Czekanów ↔ Ostrów Wielkopolski ↔ Tuplice
272 Kluczbork ↔ Poznań
355 Ostrów Wielkopolski ↔ Grabowno
811 Stary Staw ↔ Franklinów

Transport lotniczy

Lotnisko Aeroklubu Ostrowskiego w Michałkowie

Miejscowości

Miejscowości wg TERYT^[11]:

Wsie sołeckie

Części wsi

Baby (część wsi Czekanów)
Kawetczyzna (część wsi Gutów)
Palczew (część wsi Chruszczyny)

Osady

Osady leśne

Przysiółki

Sobczyna

Przypisy

↑ ^a ^b ^c GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku. [dostęp 2024-11-12]. (pol.).
↑ Ostrów Wielkopolski – dzieje miasta i regionu, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 102–103, ISBN 83-210-0851-8 .
↑ Raport o stanie gminy Ostrów Wielkopolski, 2004 .
↑ Urząd Statystyczny w Poznaniu – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2018 .
↑ Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. [dostęp 2017-09-13]. (pol.).
↑ Gorzyce Wielkie [online], ostrowwielkopolski.pl [dostęp 2018-02-04] (pol.).
↑ Kaplica w Kwiatkowie [online], www.parafiaociaz.pl [dostęp 2018-02-03] (pol.).
↑ GUS, Główny Urząd Statystyczny [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-08-10] (pol.).
↑ Program Ochrony Środowiska Gminy Ostrów Wielkopolski, 2010 .
↑ Gmina Ostrów Wielkopolski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-08-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Główny Urząd Statystyczny [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2019-01-13] .

[Population_2024-1] GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku. [dostęp 2024-11-12]. (pol.).

[2] Ostrów Wielkopolski – dzieje miasta i regionu, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 102–103, ISBN 83-210-0851-8 .

[3] Raport o stanie gminy Ostrów Wielkopolski, 2004 .

[:2-4] Urząd Statystyczny w Poznaniu – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2018 .

[5] Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. [dostęp 2017-09-13]. (pol.).

[6] Gorzyce Wielkie [online], ostrowwielkopolski.pl [dostęp 2018-02-04] (pol.).

[7] Kaplica w Kwiatkowie [online], www.parafiaociaz.pl [dostęp 2018-02-03] (pol.).

[8] GUS, Główny Urząd Statystyczny [online], stat.gov.pl [dostęp 2018-08-10] (pol.).

[9] Program Ochrony Środowiska Gminy Ostrów Wielkopolski, 2010 .

[10] Gmina Ostrów Wielkopolski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-08-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[11] Główny Urząd Statystyczny [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2019-01-13] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Wsie	Będzieszyn Biniew Borowiec Cegły Chruszczyny Czekanów Daniszyn Franklinów Gorzyce Wielkie Górzenko Górzno Gutów Karski Kołątajew Kwiatków Lamki Lewkowiec Lewków Łąkociny Mazury Młynów Nowe Kamienice Radziwiłłów Sadowie Słaborowice Smardowskie Olendry Sobótka Szczury Świeligów Topola Mała Wtórek Wysocko Wielkie Zacharzew
Osady	Biłgoraje Daniszyn Gręblów Jamy Michałków Onęber Stary Staw Trąba Warszty Zalesie
Osady leśne	Bagatela Borowina Fabryka Kamionka Kąkolewo Rejtanów
Integralne części wsi	Baby Kawetczyzna Palczew Sobczyna

Miasta	Nowe Skalmierzyce Odolanów Ostrów Wielkopolski Raszków
Gminy miejskie	Ostrów Wielkopolski
Gminy miejsko-wiejskie	Nowe Skalmierzyce Odolanów Raszków
Gminy wiejskie	Ostrów Wielkopolski Przygodzice Sieroszewice Sośnie

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1919–39) woj. poznańskie (1945–75)
Miasta (1919–75)	Mikstat (← 1934–54 →) Nowe Skalmierzyce (od 1962) Odolanów (← od 1932) Ostrów (Wielkopolski) (do 1951 →) Raszków (← od 1932) Sulmierzyce (← 1932–34 →)
Osiedla (1954–72)	Skalmierzyce Nowe (1956–62)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Biniew (do 1946) Czarnylas (do 1954) Czekanów (do 1954) Daniszyn (do 1954) Granowiec (do 1946) Kamienice Nowe (1953–54) Mikstat (do 1954) Nowe Skalmierzyce* Odolanów Ostrów Wielkopolski (od 1973) Przygodzice Raszków Sieroszewice** Sobótka (1946–54) Sośnie (od 1946) Wysocko Wielkie (do 1953)
Gromady (1954–72)	Biniew (1954–72) Biskupice Ołoboczne (1954–61) Bogdaj (1954–61) Boników (1954–68) Chojnik (1954–71) Chynowa (1954–61) Cieszyn (1954–61) Czarnylas (1954–72) Daniszyn (1954–72) Gorzyce Wielkie (1954–72) Gostyczyna (1954–61) Grudzielec Nowy (1954–61) Kamienice Nowe (1954–72) Kotowiecko (1954–71) Lewków (1954–72) Ligota (← 1956–72) Mikstat (1954 →) Moszczanka (1954–59) Nabyszyce (1954–61) Ociąż (1954–59) Odolanów (1954–72) Ołobok (1954–61) Parczew (1954–61) Przybysławice (1954–59) Przygodzice (1954–72) Raczyce (1954–59) Radłów (1954–61) Raszków (1960–72) Sieroszewice (1954–72) Skalmierzyce (1954–72) Skalmierzyce Nowe (1954–55) Sobótka (1954–61) Sośnie (1954–72) Strzyżew (1954–71) Sulisław (1954–61) Szklarka Przygodzicka (1954–55 →) Tarchały Wielkie (1954–61) Topola Wielka (1954–59) Wielowieś (1954–72) Wysocko Wielkie (1954–68) Zamość (1954–61)
Legenda	* 1934–54: Skalmierzyce Nowe ** 1934–54: Sieroszewice Nowe