Apoderus coryli | |||||
(Linnaeus, 1758) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Plemię | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
oszynda leszczynowiec | ||||
|
Oszynda leszczynowiec[1] (Apoderus coryli) – gatunek chrząszcza z nadrodziny ryjkowców i rodziny podryjowatych.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza w dziesiątym wydaniu Systema Naturae pod nazwą Attelabus coryli[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Chrząszcz o ciele długości od 5,9[3] do 8 mm, typowo ubarwionym czarno z czerwonymi: przedpleczem, pokrywami i środkowymi odcinkami ud[4]. Zdarzają się jednak okazy całkiem czarne, całkiem czerwone i z różnymi przejściami w ubarwieniu. Głowa i przedplecze są błyszczące, podczas gdy pokrywy raczej matowe[3]. Ryjek jest krótki, gruby, prawie tak długi jak szeroki, z guzowatą wypukłością pomiędzy znajdującymi się przed środkiem jego długości nasadami 12-członowych czułków[4]. Czułki są krótkie, u samców dłuższe niż u samic[3]. Głowa za dużymi, okrągławymi i wyłupiastymi oczami jest znacznie dłuższa od ryjka i silnie zwęża się ku tyłowi, tworząc szyję. U samca owa szyja jest dłuższa i węższa niż u samicy. Przedplecze jest niewiele szersze niż dłuższe, o kształcie dzwonkowatym, ku przodowi silnie zwężonym i na przednim brzegu węższe niż połowa szerokości jego brzegu tylnego. Powierzchnię przedplecza cechuje bardzo delikatne i rozproszone punktowanie. Prawie prostokątne w zarysie pokrywy mają wyraźnie zaznaczone: guzy barkowe, rzędy i międzyrzędy. Rzeźba pokryw różni się od tej u podobnego Compsapoderus erythropterus węższymi, żebrowatymi i lekko pomarszczonymi międzyrzędami oraz obecnością dwóch dodatkowych, skróconych rzędów między trzecim a piątym międzyrzędem[4][3].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Owad foliofagiczny. Żeruje głównie na leszczynie pospolitej, rzadziej na olszy szarej i olszy czarnej. Notowany również z różnych wierzb, dębów, buków, brzóz i grabów. Wydaje jedno pokolenie w ciągu roku. Owady dorosłe są aktywne od maja do września. Samica składa jaja do naciętego z boku i zwiniętego w rulon liścia. Larwa żywi się tkanką obumarłego liścia. Przepoczwarczenie następuje w opadłej na glebę tutce, rzadziej w samej glebie. Postacie dorosłe drugiego pokolenia pojawiają się w sierpniu[5][4][6].
Gatunek euroazjatycki, powszechny w Europie, a na wschód sięgający przez Turcję, Kaukaz i Syberię po północne Chiny[5] i Japonię[1]. Północna granica zasięgu w Europie biegnie przez środkową Norwegię, środkową Finlandię i Karelię[3]. W Polsce jest spotykany w całym kraju[4].
-
Kopulacja
-
Przygotowywanie liścia do zwijania
-
Przygotowywanie liścia do zwijania
-
Składanie liścia
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Zwijanie tutki
-
Tutka
-
Jajo
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 208.
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 387. (łac.).
- ↑ a b c d e Hans Gønget , The Nemonychidae, Anthribidae and Attelabidae (Coleoptera) of Northern Europe, N.P. Kristensen (red.), „Fauna Entomologica Scandinavica”, 38, Leiden, Boston, New York, Köln: Brill, 2003, ISSN 0106-8377 .
- ↑ a b c d e Zdzisław Cmoluch: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 96-97 Rhinomaceridae, Attelabidae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1979, s. 53-54.
- ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowcowate prócz ryjkowców – Curculionioidea prócz Curculionidae.. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (18), 1992.
- ↑ Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-08369-7.