Pałac wicegubernatora w Grodnie

Portyk pałacu
Państwo	Białoruś
Obwód	grodzieński
Miejscowość	Grodno
Adres	ul. Elizy Orzeszkowej 2
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	klasycyzm
Kondygnacje	2
Ukończenie budowy	1803
Pierwszy właściciel	Kondrat Maksymowicz
Kolejni właściciele	Powiat Grodzieński
Położenie na mapie Białorusi Pałac wicegubernatora w Grodnie
53°40′57″N 23°50′01″E/53,682500 23,833611

Pałac wicegubernatora w Grodnie – pałac znajdujący się w Grodnie przy ul. Elizy Orzeszkowej 2 na Białorusi.

Murowany pałac Maksymowicza przy ulicy Rozkosz (później Sodowej) został zbudowany w 1803 roku. Od 1807 roku wicegubernatorem grodzieńskim był właściciel pałacu Kondrat Maksymowicz. Podczas wojny 1812 roku w pałacu mieściła się siedziba Hieronima Bonaparte, brata Napoleona I.

W 1827 roku w wyniku nadużyć finansowych władze Imperium Rosyjskiego przejęły pałac do skarbu państwa, po czym został on na pewien czas wydzierżawiony. W późniejszym okresie w dawnym pałacu mieściły się różne instytucje: skarbiec, administracja wojewódzka, urząd skarbu państwa, archiwum, urząd kontroli skarbowej, restauracja. W czasie wojny polsko-bolszewickiej latem 1920 roku w budynku mieścił się Grodzieński Komitet Rewolucyjny, w którym 1-2 sierpnia przebywał Feliks Dzierżyński.

W okresie międzywojennym w dawnym pałacu mieściły się: Starostwo Powiatu Grodzieńskiego, Ministerstwo Robót Publicznych, Ministerstwo Finansów, muzea miejskie, klub urzędników miejskich, kasa oszczędnościowa Powiatu Grodzieńskiego, redakcja „Gazety Polskiej Ziemi Grodzieńskiej”.

Po II wojnie światowej w dawnym pałacu mieścił się Komitet Wykonawczy Obwodowej Rady Deputowanych Ludowych. W 1970 r. władze sowieckie zawiesiły na budynku tablicę pamiątkową poświęconą Dzierżyńskiemu.

Pałac jest zabytkiem architektury klasycystycznej. Jest to dwukondygnacyjny budynek na planie litery L z dwuspadowym dachem. Część centralną wyróżnia 4-kolumnowy portyk z elementami porządku doryckiego. Kolumny na wysokich cokołach podtrzymują belkowanie z trójkątnym frontonem. Główną fasadę przedzielono płycinami i profilowanym gzymsem, ozdobionym rustyką. Ściany przeprute są prostokątnymi otworami okiennymi, ozdobionymi listwami i gzymsami.

Plan korytarza z dwustronnym układem pomieszczeń. Przy głównym wejściu znajduje się przedsionek, w którym odbywają się formalne spotkania. Wnętrza zdobiły freski.

W niewielkim sadzie za budynkiem znajdowała się murowana altanka-rotunda (niezachowana)^[1].

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
• Біяграфія гарадзенскіх вуліц. Ад Фартоў да Каложы. — Горадня — Вроцлаў: Вроцлаўская навуковая друкарня, 2012. — 370 с. ISBN 978-93-61617-77-8.