Porta Borsari

Porta Borsari

Państwo	Włochy
Region	Wenecja Euganejska
Miejscowość	Werona
Rozpoczęcie budowy	I wiek
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej Porta Borsari
Położenie na mapie Włoch Porta Borsari
45°26′31″N 10°59′36″E/45,441944 10,993333
Multimedia w Wikimedia Commons

Porta Borsari – rzymska brama znajdująca się we włoskiej Weronie, na końcu dzisiejszej ulicy Corso Porta Borsari.

Pierwotna brama została wzniesiona w tym miejscu w czasach rzymskich, w l. 50-40 p.n.e., jako element wznoszonych wówczas murów obronnych antycznego miasta. Zbudowana z cegły, usytuowana była na zachodnim krańcu decumanus^[1] maximus. Stanowiła główne wejście do rzymskiego miasta od strony Via Postumia i nosiła wówczas nazwę Porta Jovia, od położonej w pobliżu świątyni Jowisza. Jej rozplanowanie i forma były prawie identyczne jak drugiej częściowo zachowanej rzymskiej bramy w Weronie, Porta Leoni. Posiadała centralną, prostokątną sień z dwiema fasadami, z których każda miała dwa bliźniacze otwory bramne, oraz system galerii na wyższych piętrach. Przy obu zewnętrznych narożnikach budynku bramnego wznosiły się dwa donżony, zbudowane na rzucie szesnastokątów foremnych o średnicy ok. 7,4 m. Prawdopodobnie podzielone były one na kondygnacje, które – połączone drewnianymi schodami – dawały dostęp do wyższych pięter całej budowli.

W drugiej poł. I w. n.e. brama ta, podobnie jak inne bramy miejskie Werony, otrzymała nowe fasady. Do ich budowy użyto białego kamienia wydobywanego w regionie Valpolicella^[2]. Wewnętrzna część bramy nie zachowała się do czasów współczesnych, pozostała jedynie zewnętrzna fasada, wybiegająca frontem na Corso Cavour^[1].

Zachowana część bramy posiada dwuprzęsłową konstrukcję z dwoma łukami przelotowymi flankowanymi półkolumnami korynckimi, podtrzymującymi architraw zwieńczony tympanonem^[1][2]. Powyżej znajdują się dwa piętra, z których każde posiada po 6 otworów okiennych o różnorodnych obramieniach i zwieńczeniach. Na bramie wyryta jest inskrypcja z 265 roku, upamiętniająca prace renowacyjne przeprowadzone przez cesarza Galiena^[1][2] po niszczycielskim najeździe Alamanów na dolinę Padu.

Nazwa bramy pochodzi od łacińskiego słowa bursarii, oznaczającego rzymskich funkcjonariuszy celnych, pobierających cło od towarów wwożonych do miasta.