Ryszard Knosała
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
| |
Ryszard Knosała (ur. 21 lutego 1907 w Żelaznej k. Opola, zm. 6 lutego 1945 w Dachau) – nauczyciel i działacz polski na Śląsku Opolskim oraz Warmii i Mazurach.
Nauki pobierał w Seminarium nauczycielskim w Tarnowskich Górach, które ukończył w roku 1927. Do czasu wybuchu II wojny światowej przebywał w Olsztynie, gdzie był kierownikiem szkoły polskiej. Był tam też komendantem Chorągwi Warmińsko-Mazurskiej ZHP im. Grunwaldu. Sprawował on swoją funkcję nieoficjalnie, gdyż będąc obywatelem polskim nie wolno mu było angażować się w działanie polskich organizacji[1]. Komendantem oficjalnym był Leon Włodarczak.
Po wybuchu wojny, w dniu 3 września 1939 roku został aresztowany, następnie przetransportowano go do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Prusach Wschodnich – Hohenbruch w pobliżu Królewca. Stamtąd został wywieziony do obozu w Działdowie, by po dwóch miesiącach głodówki trafić do obozu koncentracyjnego Dachau. W obozie tym pełnił funkcję tłumacza obozowego oraz został kierownikiem poczty obozowej. Szwagrem jego był ks. Józef Styp-Rekowski, który też był razem z nim w Dachau[2].
Zmarł w obozie 6 lutego 1945, rzekomo w wyniku epidemii tyfusu[1]. Po wojnie w mieście Oranienburg jego imieniem nazwano jedną z ulic. W hali sądu powiatowego w Dachau znajduje się tablica poświęcona pamięci więźnia Dachau nr 3756 – Ryszarda Knosały[1][3].
Jego prochy złożono na cmentarzu komunalnym w Olsztynie (kwatera 4-1-1)[4].
Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 29 maja 1946 „za wybitne zasługi w pracy narodowej, społecznej i kulturalno-oświatowej na Warmii i Mazurach” został pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Jan Chłosta, Olsztyn: Wspomnienie o Ryszardzie Knosale [online], naszawarmia.pl, 15 lutego 2017 [dostęp 2019-09-21].
- ↑ Malak Henryk Maria, Klechy w obozach śmierci (2012).
- ↑ Patron szkoły [online], Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Ryszarda Knosały [dostęp 2019-09-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-17] (pol.).
- ↑ Znani i zasłużeni na Cmentarzu przy ul. Poprzecznej, ZCK Olsztyn. zck.olsztyn.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-14)]..
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 127, poz. 235.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Opolszczyzna, Ludzie, fakty, cyfry, ciekawostki, Opole, listopad 1961, s. 15
