| gmina miejsko-wiejska | |||||||
 Ratusz w Sianowie | |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| Powiat | |||||||
| TERC |
2409073 | ||||||
| Burmistrz |
Maciej Berlicki | ||||||
| Powierzchnia |
226,77 km² | ||||||
| Populacja (31.12.2016[1]) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
60,5 os./km² | ||||||
| Urbanizacja |
49,2% | ||||||
| Nr kierunkowy |
94 | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
ZKO | ||||||
Adres urzędu: ul. Armii Polskiej 3076-004 Sianów | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu
| |||||||
| 54°13′49″N 16°17′51″E/54,230278 16,297500 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||
_location_map.png)
Sianów – gmina miejsko-wiejska w północnej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie koszalińskim. Siedzibą gminy jest miasto Sianów.
Według danych z 31 grudnia 2016 r. gmina miała 13 765 mieszkańców[1].
Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 44., ludność 29.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Gmina znajduje się w północnej części województwa zachodniopomorskiego, w północno-wschodniej części powiatu koszalińskiego.
15 stycznia 1976 z gminy Sianów wyłączono sołectwa Garbno, Kościernica, Powidz, Rekowo i Sowinki, włączając je do gminy Polanów oraz sołectwo Łazy, włączając je do gminy Mielno[2]. 1 stycznia 2023 Łazy włączono z powrotem do gminy Sianów[3], dzięki czemu zyskała dostęp do Morza Bałtyckiego.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia gminy wynosi 226,77 km²[4]. Gmina stanowi 13,6% powierzchni powiatu.
W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie koszalińskim.
Sąsiednie gminy:
- Koszalin (miasto na prawach powiatu),
- gminy Manowo, Mielno i Polanów (w powiecie koszalińskim)
- gminy Darłowo i Malechowo (w powiecie sławieńskim).
Do 31 grudnia 2009 r. sąsiadowała z gminą Będzino. Zmiana nastąpiła po przyłączeniu sołectw Jamno i Łabusz z tej gminy do Koszalina.
Miejscowości
[edytuj | edytuj kod]Na terenie gminy Sianów znajduje się 39 miejscowości.
- Miasto
- Sianów
- Wsie
- Bielkowo, Dąbrowa, Gorzebądz, Grabówko, Iwięcino, Karnieszewice, Kędzierzyn, Kleszcze, Kłos, Łazy, Maszkowo, Mokre, Osieki, Ratajki, Rzepkowo, Sieciemin, Sierakowo Sławieńskie, Skibno, Skwierzynka, Sowno, Sucha Koszalińska, Szczeglino, Szczeglino Nowe, Węgorzewo Koszalińskie, Wierciszewo
- Osady
- Borowiec, Gracz, Kołzin, Kościerza, Krzykacz, Płonka, Przytok, Siecieminek, Sierakówko, Skibienko, Sowieński Młyn, Suszka, Trawica, Wonieść
Administracja i samorząd
[edytuj | edytuj kod]W 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy Sianów wynosiły 53,1 mln zł, a dochody budżetu 57,4 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 12,7 mln zł, co stanowiło 22,2% poziomu dochodów[5].
Gmina Sianów utworzyła 28 jednostek pomocniczych gminy, w tym 25 sołectw, 3 osiedla.
- Sołectwa
- Bielkowo, Dąbrowa, Gorzebądz, Grabówko, Iwięcino, Karnieszewice, Kędzierzyn, Kleszcze, Kłos, Łazy, Maszkowo, Mokre, Osieki, Ratajki, Rzepkowo, Sieciemin, Sierakowo Sławieńskie, Skibno, Skwierzynka, Sowno, Sucha Koszalińska, Szczeglino, Szczeglino Nowe, Węgorzewo Koszalińskie, Wierciszewo.
- Osiedla
- Stare Miasto, Karnieszewice, osiedle Słowackiego,
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Dane z 30 czerwca 2004[6]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 13 159 | 100 | 6656 | 50,6 | 6503 | 49,4 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
58 | 29,4 | 28,7 | |||
Gminę zamieszkuje 20,7% ludności powiatu.
- Piramida wieku mieszkańców gminy Sianów w 2014 roku[7].
Przyroda i turystyka
[edytuj | edytuj kod]Gmina leży na Równinie Słupskiej. Na obszarze gminy znajdują się 3 rezerwaty: Jodły Karnieszewickie, Arboretum Karnieszewickie i Unieskie Moczary. Wieś Osieki jest położona nad dużym przybrzeżnym jeziorem Jamno i oddalona o 3 km od Morza Bałtyckiego, nieopodal znajduje się też drugie duże jezioro, Bukowo. Tereny leśne zajmują 44% powierzchni gminy, a użytki rolne 47%.
Przez teren gminy przebiega kilka szlaków turystycznych:
- Pieszy Szlak im. Józefa Chrząszczyńskiego, upamiętniający pierwszego koszalińskiego przewodnika turystycznego, wiedzie od Góry Chełmskiej do Kurozwęcza przez Maszkowo,
- Pieszy Szlak Porwanego Księcia wiedzie od Sianowa do Góry Chełmskiej. Rowerowy szlak nadmorski przebiega pasem nadmorskim od Pleśnej do Mielna, następnie skręca w południową stronę jeziora Jamno, przechodząc przez Osieki – Rzepkowo – Iwięcino – Bielkowo,
- rzeką Polnicą, Uniestą i jeziorem Jamno przebiega szlak kajakowy z Sianowa do Osiek lub Mielna.
Komunikacja
[edytuj | edytuj kod]Przez gminę Sianów prowadzą droga krajowa nr 6 łącząca miasto z Koszalinem (10 km do centrum) i ze Sławnem (33 km) oraz droga wojewódzka nr 203 łącząca oddaloną o 5 km od Sianowa wieś Suchą Koszalińską ze skrzyżowaniem z drogą nr 6 na peryferiach Koszalina (6 km) i Darłowem (24 km).
Wieś Skibno oddalona o 3 km od centrum Sianowa uzyskała połączenie kolejowe w 1869 r. po wybudowaniu odcinka Magistrali Nadmorskiej z Koszalina do Słupska (wcześniej powstała linia przez Stargard do Szczecina). Rok później linię przedłużono do Gdańska. W 1988 r. odcinek Koszalin- Słupsk został zelektryfikowany jako jeden z ostatnich na tej linii. Obecnie w gminie czynna jest 1 stacja: Skibno, która przed 1945 r. nosiła nazwę Schübben-Zanow (Skibno-Sianów)[potrzebny przypis].
W gminie czynny jest jeden urząd pocztowy: Sianów (nr 76-004).
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Brama Eklektyczna w Sianowie
- dębowa XVIII-wieczna brama w Iwięcinie
- fabryka zapałek przy ul. Koszalińskiej, założona przez Augusta Kolbego w 1845 roku, rozbudowana w 1861 roku, następnie w 1876 (instalacja maszyny parowej). W 1900 roku założenie fabryczne rozszerzono o domy mieszkalne, dwór, sad.
- ratusz w Sianowie (1879 r.)
- romański kościół pw. MB Różańcowej w Sierakowie Sławieńskim (XV w.)
- gotycki kościół pw. św. Stanisława Kostki w Dąbrowie (XVI w.)
- gotycki kościół pw. MB Królowej Polski w Iwięcinie (XIV w.)
- gotycki kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Osiekach Koszalińskich – budowany w XIV/XV w., w XV w słynął jako miejsce pielgrzymkowe z krwawiącą hostią
- neogotycki kościół pw. św. Wojciecha w Ratajkach (XIX w.)
- neogotycki kościół pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Siecieminie (XIX w.)
- neogotycki kościół pw. MB Szkaplerznej w Szczeglinie (1908 r.)
- szachulcowy kościół pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Karnieszewicach (1803 r.)
- szachulcowy kościół pw. św. Stanisława Kostki w Sianowie (2. połowa XVI w.) – wzniesiony z cegły i kamieni młyńskich (zachodni portal w wieży). Wieża była restaurowana w 1679 roku. Nawa kościoła została zbudowana w konstrukcji ryglowej z ceglanym wypełnieniem fach przypuszczalnie w początku XVIII wieku. Wokół kościoła istniał cmentarz. Kościół w Sianowie miał filię w Suchej i do 1906 roku patronat nad kościołem w części sprawował właściciel majątku ziemskiego w Suchej.
- szachulcowy kościół pw. Trójcy Świętej w Sownie (XIX w.)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 1, poz. 12
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1597
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
- ↑ Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Gmina Sianów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]| Miasto | |
|---|---|
| Część miasta |
|
| Wsie | |
| Osady |
