Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…jakie kontrowersje wzbudziła Pietà watykańska (na zdjęciu) w momencie odsłonięcia rzeźby?

…czym inspirowali się twórcy gry Hollow Knight?

…która polska sędzia piłkarska jest równocześnie dietetykiem?

…gdzie na Ziemi rosną skrzypy kilka razy wyższe od człowieka?

…że na wystawie białoruskiego sprzętu wojskowego MILEX można było zobaczyć Poloneza?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem

James Watson

• W Gizie otwarte zostało Wielkie Muzeum Egipskie (1 listopada)
• Alexandru Munteanu objął urząd premiera Mołdawii (1 listopada)
• Catherine Connolly została wybrana na prezydentkę Irlandii (25 października)
• Tufan Erhürman objął urząd prezydenta Cypru Północnego (24 października)
• Laureatami Nagrody Sacharowa zostali dziennikarze Andrzej Poczobut i Mzia Amaghlobeli (22 października)

Zmarli: Jurij Sisikin • Ham Lini • Tatsuya Nakadai • Carmen Moreno • Zbigniew Rylski • Ans Schut • James Watson (na zdjęciu) • Pono • Ronald Venetiaan • Dominik Duka

Rocznice

17 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Elżbieta, Wiktoria i Zacheusz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Ludwik XVIII

Kapitol w 1800

Model Łunochoda 1

• 1755 – urodził się król Francji Ludwik XVIII (na portrecie)
• 1790 – urodził się niemiecki matematyk i astronom August Ferdinand Möbius, jeden z twórców nowoczesnej geometrii algebraicznej, znany jako odkrywca wstęgi Möbiusa – obiektu topologicznego o ciekawych matematycznych własnościach
• 1800 – Kongres USA po raz pierwszy odbył sesję na Kapitolu w Waszyngtonie (na rysunku)
• 1895 – urodził się rosyjski literaturoznawca Michaił Bachtin
• 1905 – urodził się polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz Adam Ważyk
• 1970 – na Księżycu wylądowała radziecka sonda kosmiczna Łuna 17 wraz ze zdalnie sterowanym z Ziemi samobieżnym pojazdem Łunochod 1 (na ilustracji makieta Łunochoda)
• 1975 – urodziła się polska himalaistka Kinga Baranowska
  
  16 listopada • Kalendarium dzień po dniu • 18 listopada

Artykuł na medal

Charles Martel – francuski pancernik z końca XIX wieku. Był jedną z pięciu podobnych do siebie jednostek zamówionych w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1890 roku. Okręt wypierał 11 693 tony, a jego główne uzbrojenie stanowiły dwa działa kalibru 305 mm i dwa kalibru 274 mm, uzupełniane przez osiem dział kalibru 138 mm oraz lżejszą artylerię. Pancernik został zwodowany w sierpniu 1893 roku w stoczni Arsenal de Brest w Breście, a do służby w Marine nationale wcielono w lutym 1897 roku. Imię otrzymał na cześć frankijskiego majordomusa, faktycznego władcy państwa Franków z przełomu VII i VIII wieku – Karola Młota. Służył na Morzu Śródziemnym oraz Oceanie Atlantyckim do kwietnia 1914 roku, kiedy został wycofany z czynnej służby. Z listy floty skreślono go w październiku 1919 roku, po czym został złomowany w 1922 roku. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Ocelot wielki – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów w obrębie rodziny kotowatych, jeden z kilku gatunków swego rodzaju. Długość głowy i tułowia od 72,6 do 100 cm, ogona 25,5 do 41 cm, masa do 15,5 kg, samce większe od samic. Ma cętkowane futro o zróżnicowanych barwach. Cechuje się szerokim zasięgiem występowania od Meksyku i skrajnego południa USA po Argentynę, zasiedla różne siedliska leśne, ale też krzewiaste i sawannę. Świetnie wspina się po drzewach, polując jednak raczej na ziemi na myszowate i inne gryzonie, naczelne, szczerbaki i inne ssaki, ptaki oraz gady. Poluje zwłaszcza w nocy. Po około osiemdziesięciodniowej ciąży samica wydaje na świat miot liczący 1–4 noworodki, najczęściej jednego. Pomimo niszczenia siedlisk i nielegalnych polowań jest gatunkiem najmniejszej troski. Czytaj więcej…