Stanisław Iwo Kiełbasiński

Stanisław Iwo Kiełbasiński

porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia	27 listopada 1900 Władywostok
Data i miejsce śmierci	1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1918–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	56 Pułk Piechoty Wielkopolskiej, 1 Pułk Lotniczy
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Stanisław Iwo Kiełbasiński (ur. 14 listopada^?/27 listopada 1900^[a] we Władywostoku, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – porucznik piechoty Wojska Polskiego, pilot, rzeźbiarz, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.

Urodził się w rodzinie Antoniego i Dory Alicji z d. Celle^[1]. Był starszym bratem Jana Władysława Marii (1903–1940), podporucznika rezerwy, również zamordowanego w Katyniu^[2].

Uczestnik wojny 1920. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Służył w 56 pułku piechoty^[3]. Czynny pilot sportowy Aeroklubu Warszawskiego. Od 1926 w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa w Bydgoszczy^[1]. Wskutek wypadku lotniczego w 1926 zmuszony do rezygnacji z latania^[2]. Z dniem 30 czerwca 1929 został przeniesiony w stan spoczynku^[4]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[5]. Mieszkał w Warszawie^[6].

W sierpniu 1939 zmobilizowany do 1 pułku lotniczego w Warszawie. W kampanii wrześniowej walczył w 2 eskadrze zapasowej. Podczas ewakuacji w kierunku Rumunii pod Darachowem dostał się do niewoli radzieckiej. Według stanu na kwiecień 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. 28.04.1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD^[6] – lista wywózkowa 052/1 poz. 97, nr akt 3514 z 27.04.1940^[7]. Został zamordowany 30.04.1940 przez NKWD w lesie katyńskim^[6]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana^[8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

• Krzyż Walecznych dwukrotnie^[9]
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986^[10]

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
• Hubert Kazimierz Kujawa, Księga Lotników Polskich, Poległych, Zmarłych i Zaginionych w latach 1939 – 1946, Tom I, Polegli w kampanii wrześniowej, pomordowani w ZSRR i w innych okolicznościach podczas okupacji, bez daty wydania, na prawach rękopisu.