Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka |
Stanisław Wyrzykowski (ur. 30 listopada 1869 w Bortnikach koło Stanisławowa, zm. 16 lutego 1949 w Krakowie) – polski poeta, powieściopisarz i tłumacz okresu Młodej Polski.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Wyrzykowski blisko współpracował z krakowskim „Życiem” i warszawską „Chimerą”, był też kierownikiem Wydziału Teatru w Ministerstwie Sztuki i Kultury w 1919 roku[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Początkowo pisał wiersze nastrojowo-opisowe, łączące w sobie typowe wątki myślowe modernistów. W późniejszej fazie swojej twórczości uprawiał lirykę refleksyjną, nastrojoną na optymistyczne wizje świata, w których subtelna nuta pesymizmu służyła jedynie świadectwu chwilowej słabości człowieka i trzeźwej wizji świata. W poezji Wyrzykowskiego widoczne są nawiązania do filozofii Friedricha Nietzschego oraz Henriego Bergsona, zwłaszcza w punktach, gdzie mowa o woli mocy i apoteozie życia. Jego tom poezji stanowi drugie najciekawsze obok Snów o potędze Staffa świadectwo reakcji poezji polskiej na dekadentyzm.
Wyrzykowski jest również autorem trylogii powieściowej Moskiewskie gody. Spod jego ręki wyszły także cenione i do dziś wznawiane tłumaczenia prozy Edgara Allana Poego (wszystkie dzieła prozatorskie), Josepha Conrada i Friedricha Nietzschego (m.in. Tako rzecze Zaratustra, wraz z Wacławem Berentem).
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Poezja
[edytuj | edytuj kod]- Plon życia, 1931
Proza
[edytuj | edytuj kod]- Moskiewskie gody, 1930
- Ver sacrum. Poemat mojej młodości, 1947
Przekłady
[edytuj | edytuj kod]- Conrad, Joseph – Nostromo
- Conrad, Joseph – Opowieści zasłyszane
- von Hofmannsthal, Hugo – O wierszach. Dyalog[2]
- Kipling, Rudyard – Takie sobie bajeczki[3]
- London, Jack – Nieoczekiwane
- Nietzsche, Friedrich – Dusza dostojna
- Nietzsche, Friedrich – Dytyramby dionizyjskie[4]
- Nietzsche, Friedrich – Jutrzenka : myśli o przesądach moralnych[5]
- Nietzsche, Friedrich – Poza dobrem i złem[6]
- Nietzsche, Friedrich – Zmierzch bożyszcz czyli Jak filozofuje się młotem[7]
- Poe, Edgar Allan – Opowieści niesamowite
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dariusz Marciniec, Ministerstwo Sztuki i Kultury Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918-1922, w: Rocznik Łódzki, T. 63 (2015), s. 95.
- ↑ Hugo von Hofmannsthal , O wierszach. Dyalog [online] .
- ↑ Rudyard Kipling , Takie sobie bajeczki [online] .
- ↑ Fryderyk Nietzsche , Dytyramby dionizyjskie [online] .
- ↑ Fryderyk Nietzsche , Jutrzenka : myśli o przesądach moralnych [online] .
- ↑ Fryderyk Nietzsche , Poza dobrem i złem [online] .
- ↑ Fryderyk Nietzsche , Zmierzch bożyszcz czyli Jak filozofuje się młotem [online] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Magdalena Grela. Stanisław Wyrzykowski, Ver sacrum. Poemat mojej młodości. Wstęp, opracowanie tekstu, opracowanie. „Roczniki Humanistyczne”, 2005.
- Lucyna Kozikowska-Kowalik. Stanisława Wyrzykowskiego wspomnienia z młodości. Jeszcze jedna młodopolska legenda. „Pamiętnik Literacki”, 1983.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Utwory Stanisława Wyrzykowskiego w bibliotece Polona