THK-1

Dane podstawowe
Państwo	Turcja
Producent	Türk Hava Kurumu
Typ	szybowiec desantowy
Konstrukcja	drewniana
Załoga	2
Historia
Liczba egz.	1
Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość	26 m
Długość	12,5 m
Wysokość	4 m
Powierzchnia nośna	56 m²
Masa
Własna	1100 kg
Użyteczna	1160 kg
Startowa	2260 kg
Osiągi
Prędkość minimalna	70 km/h
Doskonałość maks.	16
Dane operacyjne
Liczba miejsc
10
Multimedia w Wikimedia Commons

THK-1 – szybowiec desantowy opracowany i zbudowany przez polskich inżynierów w zakładach Türk Hava Kurumu w Turcji podczas II wojny światowej.

W zakładach Türk Hava Kurumu zatrudnienie znalazło kilkudziesięciu polskich inżynierów ewakuowanych z kraju po 17 września 1939. Inżynier Jerzy Wędrychowski(inne języki), kierujący zakładem, dążył do opracowywania własnych konstrukcji. Pozwoliłoby to konstruktorom trenować swoje umiejętności, poszukiwać nowych rozwiązań oraz szkolić tureckich inżynierów zatrudnionych w wytwórni^[1].

W 1941 konstruktorzy przystąpili do opracowywania projektu szybowca transportowego^[2]. Zainteresowanie tego typu konstrukcją wynikało z sukcesów niemieckich wojsk powietrzno-desantowych, które skutecznie użyły szybowców w ataku na fort Eben-Emael^[3], most nad Przesmykiem Korynckim^[4] i podczas desantu na Kretę^[5]. Również z powodu braku dostępu do silników zajęcie się budową szybowców dawało szanse na doprowadzenie projektu do fazy lotnej^[6].

Prace konstrukcyjne i budowę płatowca rozpoczęto w 1942, przy ich okazji prowadzono również szkolenie tureckich techników i kreślarzy. W 1943 wykonano ostatni etap prac, łącznie przez dwa lata zespół konstrukcyjny przepracował 29 000 roboczogodzin przy szybowcu^[7]. Prototyp nie wzbudził zainteresowania armii tureckiej, która nie zgodziła się na udostępnienie samolotu w roli holownika i wykonania oblotu. Z braku miejsca w hangarze był przechowywany na lotnisku, gdzie pod wpływem warunków atmosferycznych uległ zniszczeniu^[8].

Wojskowy szybowiec transportowy w układzie dolnopłatu o konstrukcji drewnianej.

Kadłub o konstrukcji półskorupowej w przedniej części mieścił dwuosobową kabinę pilotów za którą znajdował się przedział ładunkowy z miejscami dla dziesięciu żołnierzy desantu. W przedniej i tylnej części kadłuba znajdowały się drzwi wejściowe. Skrzydło dwudźwigarowe kryte sklejką, lotki płótnem. Stałe sloty zamontowane na krawędzi natarcia, na dolnej płaszczyźnie skrzydeł zamontowano pałąki zabezpieczające je przed kontaktem z ziemią. Podwozie składało się z podkadłubowej płozy amortyzowanej piłkami futbolowymi oraz płozy ogonowej. Do startu planowano stosować podwozie kołowe odrzucane po starcie^[9][10].

• Andrzej Glass: Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948. Sandomierz: Stratus, 2023, seria: Samolot po Polsku MAXI. ISBN 978-83-67227-33-9. OCLC 1453716552.
• Andrzej Glass, Jerzy Kubalańca: Polskie konstrukcje lotnicze. T. 5. Sandomierz: Stratus, 2013. ISBN 978-83-63678-23-4. OCLC 876483272.
• Tadeusz Królikiewicz: Szybowce transportowe. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07162-4. OCLC 750576901.