Unia Polskich Pisarzy Lekarzy

Unia Polskich Pisarzy Lekarzy (UPPL, pierwotnie Unia Polskich Pisarzy Medyków) – polska organizacja literacka utworzona w 1967 w celu zrzeszenia lekarzy uprawiających twórczość literacką. Obecna siedziba mieści się w Krakowie^{[1][2][3][4][5]}.

W 1967 roku powołano Unię Polskich Pisarzy Medyków podczas zjazdu założycielskiego w Radziejowicach. Do grona założycieli należeli: Danuta Bieńkowska, Jerzy Pomianowski, Grzegorz Fedorowski, Stanisław Lem, Adam Baron, Jerzy Lutowski, Marcin Łyskanowski, Romuald Gutt, Stanisław Sterkowicz i Zbigniew Łapiński. Za patrona organizacji uznano Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Początkowo stowarzyszenie działało pod patronatem i kontrolą Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia. Od 1985 r. jest organizacją niezależną i posługuje się nazwą: Unia Polskich Pisarzy Lekarzy. Siedziba zarządu mieściła się początkowo w Warszawie, następnie w Łodzi (1990-2002) i Krakowie (od 2002)^{[1][2][3][5][6]}.

• Jerzy Pomianowski (1967–1969)
• Grzegorz Fedorowski (1970–1971)
• Jerzy Lutowski (1971–1976)
• Witold Kapuściński (1977–1978)
• Marcin Łyskanowski (1979–1983)
• Piotr Müldner-Nieckowski (1983–1989)
• Barbara Szeffer-Marcinkowska (1990–2002)
• Marek Pawlikowski (2002–2014)
• Waldemar Hładki (od 2015)

Pierwotnym obszarem działalności Unii Polskich Pisarzy Lekarzy była integracja środowiska poprzez organizację corocznych zjazdów, sympozjów i warsztatów literackich odbywających się w różnych miastach. Wraz z rozwojem organizacji obszar jej działalności został rozszerzony:

Unia Polskich Pisarzy Lekarzy trzykrotnie była gospodarzem międzynarodowych kongresów Światowej Unii Pisarzy Lekarzy (UMEM, fr. Union Mondiale des Écrivains Médecins):

• XVIII Kongres Światowej Unii Pisarzy Lekarzy w Warszawie (1972)^[3]
• XLIV Kongres Światowej Unii Pisarzy Lekarzy w Łodzi (2000)^[2]
• LIV Kongres Światowej Unii Pisarzy Lekarzy w Płocku (2010)^[2]

W 1978 r. Unia Polskich Pisarzy Medyków uzyskała zgodę ówczesnych władz na wydawanie serii "Spektrum : almanach Unii Polskich Pisarzy Medyków"^[2]. Odtąd prowadzi działalność wydawniczą w celu prezentacji dorobku członków i dokumentacji działalności stowarzyszenia. Dorobek wydawniczy obejmuje kilkadziesiąt druków (stan na 2023 r.)^[8]. Materiały publikowane są w seriach: "Almanach UPPL" "Skarbczyk UPPL" i "Zeszyty UPPL"^[8][2][1].

Od 2005 r. Unia Polskich Pisarzy Lekarzy przyznaje Medal im. Jana z Ludziska - honorowe wyróżnienie za zasługi w krzewieniu humanizmu w medycynie. Medalem zostali odznaczeni m.in.: Barbara Szeffer-Marcinkowska, Jerzy Woy-Wojciechowski, Andrzej Szczeklik, Henryk Gaertner, Marek Pawlikowski, Jerzy Samusik I Zbigniew Jabłoński a także Okręgowa Izba Lekarska w Łodzi^[3][9].

Od 2016 r. w Krakowie funkcjonuje Biblioteka Unii Polskich Pisarzy Lekarzy. Jej opiekunem jest Waldemar Hładki^[10].

Zgodnie ze Statutem^[4] członkiem UPPL może być lekarz lub lekarz dentysta, który uprawia twórczość literacką. Do 1985 r. z uwagi na powiązania ze Związkiem Zawodowym Pracowników Służby Zdrowia do stowarzyszenia mogli należeć również przedstawiciele innych zawodów medycznych. Ten stan rzeczy był niezgodny z założeniami Światowej Unii Pisarzy Lekarzy (UMEM), jednak konieczny ze względu na zależność organizacji od władz PRL^[2][1]. W 2023 r. w UPPL zrzeszonych było 71 członków^[1].

• Unia Polskich Pisarzy Lekarzy (strona oficjalna) [online] [dostęp 2024-03-08]
• Marek Pawlikowski, Unia Polskich Pisarzy Lekarzy (2014) [w:] Łódzka Regionalna Biblioteka Cyfrowa [online] [dostęp 2024-03-08]