Wchłanianie pokarmu – pobieranie substancji pokarmowych przez powierzchnię błon śluzowych i błon komórkowych, np. wchłanianie produktów trawienia w jelicie. Zachodzi dzięki pracy komórek, głównie ich swoistej wybiórczości, wspomagane jest przez procesy dyfuzji i osmozy[1].
Niewielkie cząsteczki obojętne elektrycznie bądź rozpuszczalne w tłuszczach przenikają bezpośrednio przez błonę komórkową zgodnie z gradientem stężeń. Jony i większe cząsteczki (np. glukoza, aminokwasy) przenikają przez błonę na zasadzie transportu aktywnego. U człowieka podstawowa część wchłaniania składników pokarmowych ma miejsce w jelicie cienkim (dwunastnica, jelito czcze i jelito kręte).
Tylko nieliczne substancje wchłaniane są w innych częściach przewodu pokarmowego: jama ustna, żołądek, jelito grube.
Wchłanianie w przewodzie pokarmowym
[edytuj | edytuj kod]jama ustna
[edytuj | edytuj kod]żołądek
[edytuj | edytuj kod]- alkohol
- salicylany (np. polopiryna S)
- cyjanki
- woda
- sole mineralne
- roztwory glukozy
jelito cienkie
[edytuj | edytuj kod]jest głównym miejscem wchłaniania produktów trawienia, może odbywać się to na drodze dyfuzji lub transportu aktywnego
na drodze dyfuzji wchłaniane jest:
- do naczyń krwionośnych
- sole mineralne
- jony jednowartościowe
- witaminy C, B2, B6
- fruktoza
- do naczyń limfatycznych:
- kwasy tłuszczowe poniżej 13 atomów węgla
- witaminy A, D, E, K
- do naczyń krwionośnych
na drodze transportu aktywnego wchłaniane jest:
- do naczyń krwionośnych:
- aminokwasy
- glukoza
- jony dwuwartościowe
- witamina B12
- kwas foliowy
- puryny
- pirymidyny
- do naczyń limfatycznych
- kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach węglowych
- mono- i diglicerydy
- do naczyń krwionośnych:
Produkty trawienia tłuszczów wchłaniane są w postaci miceli. Natomiast w komórkach nabłonka zachodzi ich resynteza -powstają trójglicerydy otoczone białkiem tzw. chylomikrony, które wchłaniane są do naczyń limfatycznych.
jelito grube
[edytuj | edytuj kod]- woda
- alkohol
- niektóre leki (np. paracetamol, piramidon)
- narkotyki
- witaminy z grupy B (B1), K i H
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Encyklopedia popularna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 1998