Wierzbowate

Kwiatostan męski wierzby iwy
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	wierzbowate
Nazwa systematyczna
Salicaceae Mirb. Elém.Phys.Vég.Bot.2:905 1815
Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzbowate (Salicaceae Mirb.) – rodzina roślin o zdrewniałych pędach należąca do rzędu malpigiowców (Malpighiales). Obejmuje 54 rodzaje z ok. 1200 gatunkami. Dawniej włączano tu tylko dwa rodzaje – topola (Populus) i wierzba (Salix), których gatunki są też jedynymi reprezentantami rodziny w polskiej florze. Jej przedstawiciele występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, w Australii występują nieliczne gatunki tylko na północnym wschodzie kontynentu^[2].

Pokrój

Drzewa i krzewy^[2].

Liście

Ułożone skrętolegle, mają pojedyncze blaszki, na brzegu piłkowane. Ząbki na brzegach liści charakterystyczne – z wiązką przewodzącą dochodzącą do ich szczytu, zakończone kulistym gruczołkiem lub tęgim włoskiem. U nasady liścia obecne są przylistki^[2].

Kwiaty

Często rozdzielnopłciowe, zebrane w różne typy kwiatostanów (u wierzb i topoli – kotki). Kwiaty są 3- lub 6-krotne, z licznymi pręcikami i słupkiem tworzonym zwykle z trzech owocolistków. Okwiat składa się z dwóch okółków naprzemianległych działek i płatków korony lub go brak. Kwiaty mogą być wiatropylne (topola) lub owadopylne i posiadać miodniki (wierzba)^[2].

Owoce

Najczęściej torebki^[2]. Nasiona bezbielmowe bywają opatrzone puchem.

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina siostrzana dla Lacistemataceae, wchodzi w skład kladu wspólnego m.in. z fiołkowatymi i męczennicowatymi w obrębie obszernego rzędu malpigiowców (Malpighiales), wraz z którym reprezentuje klad różowych w obrębie okrytonasiennych^[2].

Pozycja rodziny w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt., nadrząd Violanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd wierzbowce (Salicales Lindl.), rodzina wierzbowate (Salicaceae Mirb.)^[3].

Podział rodziny^[2][4]

Podrodzina Samydoideae Reveal

• Casearia Jacq. (w tym m.in. Laetia Loefl. ex L.)
• Euceraea Mart.
• Irenodendron Alford & Dement
• Lunania Hook.
• Neoptychocarpus Buchheim
• Ophiobotrys
• Osmelia Thwaites
• Piparea Aublet
• Pseudosmelia Sleumer
• Ryania Vahl
• Tetrathylacium Poepp.
• Trichostephanus Gilg

Podrodzina Scyphostegioideae Reveal

• Scyphostegia Stapf
• Dianyuea C. Shang, S. Liao & Z. X. Zhang

Podrodzina Salicoideae Arnott

plemię Abatieae Bentham & J. D. Hooker

• Abatia Ruiz & Pav.
• Aphaerema Miers

plemię Bembicieae Warburg

• Bembicia Oliv.

plemię Homalieae (R. Brown) Dumortier

• Bartholomaea Standl. & Steyerm.
• Bivinia Jaub. ex Tul.
• Byrsanthus Guill.
• Calantica Jaub. ex Tul.
• Dissomeria Hook. f. ex Benth.
• Homalium Jacq.
• Neopringlea S. Watson
• Trimeria Harv.

plemię Prockieae Endlicher

• Banara Aubl.
• Hasseltia Kunth
• Hasseltiopsis Sleumer
• Macrohasseltia L. O. Williams
• Neosprucea Sleumer
• Pineda Ruiz & Pav.
• Pleuranthodendron L. O. Williams
• Prockia L.

plemię Saliceae Reichenbach

• Azara Ruiz & Pav.
• Bennettiodendron Merr.
• Carrierea Franch.
• Dovyalis E. Mey. ex Arn. – dowialis
• Flacourtia Comm. ex L’Hér. – strzeligłóg
• Idesia Maxim. – idezja
• Itoa Hemsl.
• Lasiochlamys Pax & K. Hoffm.
• Ludia Comm. ex Juss.
• Olmediella Baill.
• Poliothyrsis Oliv.
• Populus L. – topola
• Priamosia Urb.
• Salix L. – wierzba (w tym Chosenia Nakai)
• Tisonia Baill.
• Xylosma G. Forst.

plemię Scolopieae Warburg

• Hemiscolopia Slooten
• Mocquerysia Hua
• Phyllobotryon Müll. Arg.
• Pseudoscolopia Gilg
• Scolopia Schreb.

Rodzaj o niejasnej pozycji (incertae sedis): Oncoba Forssk.