Życica trwała

Życica trwała
	; Życica trwała po lewej, po prawej życica wielokwiatowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	życica
Gatunek	życica trwała
	Nazwa systematyczna
	Lolium perenne L.; Sp. Pl.: 83 (1753)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Życica trwała, rajgras angielski (Lolium perenne L.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Występuje w Europie, północnej Afryce i zachodniej Azji^[3]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym, przy czym zarówno rośnie w stanie dzikim, jak i jest również rośliną uprawną.

Morfologia

Pokrój: Trawa luźnokępowa, tworząca liczne pędy płonne. Ma bardzo dobrze rozwinięty system korzeniowy, o płytkim zasięgu, tworzący zbitą darń.
Łodyga: Gładkie źdźbło o wysokości do 60 cm.
Liście: Długie, żywozielone, płaskie, w młodości złożone na pół. Na stronie górnej są bruzdkowane, na spodniej połyskujące. Języczek liściowy krótki, o krótkich uszkach, pochwy gładkie, dołem czerwone.
Kwiaty: Zebrane w kłos o długości do 20 cm, który jest złożony z 10-20 kłosków zwróconymi węższą stroną do osadki. Kłoski są spłaszczone i ułożone po dwu stronach osi kłosa i zwrócone do niej ostrym końcem. Nieco odstające kłoski zawierają 2-10 kwiatów każdy. Plewy o długości 1/3 kłoska i równe długością plewce dolnej, która jest cienka i podługowato-lancetowata. Kwitnie od maja do września.
Owoc: Ziarniak. Dojrzały ma długość 3 razy większą od szerokości.

Biologia i ekologia

Rośnie na pastwiskach, przydrożach i na nie utwardzonych drogach. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O./All. Polygonion avicularis^[4].

Zmienność

Tworzy mieszańce z życicą lnową, życicą wielokwiatową, kostrzewą czerwoną, kostrzewą łąkową, kostrzewą olbrzymią, kostrzewą trzcinową^[5].

Zastosowanie

Życica trwała jest bardzo cenną trawą pastewną. Świetnie nadaje się na pastwiska, gdyż bardzo dobrze wykorzystuje azot zawarty w odchodach zwierząt. Nadaje się na łąki, na których wypasa się owce i które są nawożone przez koszarowanie. Odznacza się bardzo dużą smakowitością oraz łatwością zrywania liści, dlatego stosuje się ją na pastwiskach dla koni, drobiu, kóz, bydła. Żywozielone, a od spodu błyszczące liście powodują, że jest stosowana również na trawniki.

Gatunek bardzo szybko wschodzący po siewie, szybko rozpoczyna wegetację na wiosnę, bardzo szybko odrasta, np. po skoszeniu lub spasaniu. W postaci zielonej utrzymuje się do późnej jesieni, w wiosennych odrostach tworzy głównie pędy generatywne. Jest trawą o silnej konkurencyjności – staje się dominantem. Jest gatunkiem wrażliwym na stresowe warunki termiczne i klimatyczne, źle znosi susze letnie, czasem wymarza w zimie. Nie lubi długo zalegającej pokrywy śnieżnej. Rośnie najlepiej na glebach czarnych, żyznych, mineralnych. Gorsze efekty daje na glebach murszowych – głównie torfowych. Bardzo szybko reaguje na nawożenie azotowe. Na łąkach rzadko koszonych (dwukośnych) występuje tylko w runi, gdyż wymaga dużej ilości światła (jest światłolubna).

Znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).
↑ ^a ^b Lolium perenne L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-16] .
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8

Bibliografia

D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
Mała Encyklopedia Rolnicza, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1964.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997. ISBN 83-7073-092-2.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).

[powo-3] Lolium perenne L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-16] .

[4] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[5] Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]