Aleksandr Gorczakow (polityk)

Aleksandr Gorczakow
Александр Горчаков
Pełne imię i nazwisko	Aleksandr Michajłowicz Gorczakow
Data i miejsce urodzenia	15 lipca 1798 ; Haapsalu, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	11 marca 1883 ; Baden-Baden, Cesarstwo Niemieckie
	Minister spraw zagranicznych Imperium Rosyjskiego
Okres	od 1856; do 1882
Poprzednik	Ioannis Kapodistrias i Karl Nesselrode
Następca	Nikołaj de Giers
	Ambasador Imperium Rosyjskiego w Cesarstwie Austriackim
Okres	od 1854; do 1855
Poprzednik	Aleksandr Kurakin
Następca	Awierkij Aristow
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Ten artykuł od 2022-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Aleksandr Michajłowicz Gorczakow (ros. Александр Михайлович Горчаков) (ur. 15 lipca 1798 w Haapsalu, zm. 11 marca 1883 w Baden-Baden) – rosyjski polityk i dyplomata^[1]. Pochodził z książęcego rodu Gorczakowów.

Karierę polityczną rozpoczął w 1841 roku, będąc posłem w Stuttgarcie, gdzie zaprzyjaźnił się z Ottonem von Bismarckiem, później od roku 1854 w Wiedniu. W latach 1856–1882 minister spraw zagranicznych, uzyskał na politykę rosyjską wpływ wszechwładny, kierując ją na tory zbliżenia z Prusami i Francją.

W stosunku do Królestwa Kongresowego popierał program Aleksandra Wielopolskiego, ale w roku 1863 odparł interwencję państw zachodnich. Od roku 1866 kanclerz. Pełniąc ten urząd w roku 1870 oznajmił mocarstwom, że Rosja nie uznaje postanowionej w traktacie paryskim w 1856 roku neutralności Morza Czarnego. Spowodowało to sprzeciw pozostałych stron traktatu paryskiego (jego art. 14 zabraniał zmian bez zgody ich wszystkich, zaś porozumienie austro-brytyjsko-francuskie z 15 kwietnia 1856 uznawało naruszenie zakazu za casus belli), ich przedstawiciele przybyli do Londynu i zawarli Traktat londyński (1871), w którym dokonano stosownych zmian.

Prowadząc politykę zagraniczną, w roku 1875 zażegnał naprężenie wojenne między Niemcami a Francją, po kongresie berlińskim (1878) zwrócił się przeciw Ottonowi von Bismarckowi.

Zmarł w Baden-Baden, pochowany został w Nadmorskiej Pustelni Trójcy Świętej i św. Sergiusza; grób zachował się do dzisiaj.

Przypisy

↑ Gorczakow Aleksandr M., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-12] .

[1] Gorczakow Aleksandr M., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-12] .

[1]

Posolsky Prikaz, przewodniczący (1549–1699)	Iwan Wiszkowaty (1549–1570) Wasilij i Andriej Szelkalow (1570–1601) Iwan Gramotyn (1605–1606) Piotr Tretiakow (1608–1610) Iwan Gramotyn (1610–1612) Piotr Tretiakow (1613–1618) Iwan Gramotyn (1618–1626) Iwan Gramotyn (1634–1635) Almaz Iwanow (1635–1667) Afanasy Ordin-Naszczokin (1667–1681) Artamon Matwiejew (1671–1676) Wasilij Golicyn (1682–1689) Emelian Ukrainczew (1689–1697) Lew Naryszkin (1697–1699)
Kanclerze i wicekanclerze Carstwa Rosyjskiego i Imperium Rosyjskiego (1699–1801)	Fiodor Gołowin (1700–1706) Piotr Szafirow (1706–1708) Gawriłło Gołowkin (1706–1734) Andriej Ostermann (1734–1740) Aleksiej Czerkaski (1740–1742) Aleksy Piotrowicz Bestużew-Riumin (1744–1758) Michaił Iłłarionowicz Woroncow (1758–1763) Nikita Panin (1763–1781) Iwan Andrejewicz Ostermann (1781–1797) Aleksandr Bezborodko (1797–1799) Fiodor Rostopczyn (1799–1801) Nikita Pietrowicz Panin 1801
MSZ Imperium Rosyjskiego (1801–1917)	Wiktor Koczubej (1801–1802) Aleksander Woroncow (1802–1804) Adam Jerzy Czartoryski (1804–1806) Andriej Budberg (1806–1808) Nikołaj Rumiancew (1807–1814) Karl Nesselrode (1814–1856) Ioannis Kapodistrias (1816–1822, razem z Nesselrode’m) Aleksandr Gorczakow (1856–1882) Nikołaj de Giers (1882–1895) Aleksiej Łobanow-Rostowski (1895–1896) Nikołaj Szyszkin (1896–1897) Nikołaj Murawiow (1897–1900) Władimir Lambsdorff (1900–1906) Aleksandr Izwolski (1906–1910) Siergiej Sazonow (1910–1916) Borys Stürmer 1916 Nikołaj Pokrowski (1916–1917)
MSZ Rządu Tymczasowego Rosji	Pawieł Milukow (1917) Michaił Tereszczenko (1917)
Ludowy Komisariat Spraw Zagranicznych RFSRR	Lew Trocki (1917–1918) Gieorgij Cziczerin (1918–1923)
Ludowy Komisariat Spraw Zagranicznych ZSRR (1922–1946)	Gieorgij Cziczerin (1923–1930) Maksim Litwinow (1930–1939) Wiaczesław Mołotow (1939–1946)
Ministerstwo Spraw Zagranicznych ZSRR (1946–1991)	Wiaczesław Mołotow (1946–1949) Andriej Wyszynski (1949–1953) Wiaczesław Mołotow (1953–1956) Dmitrij Szepiłow (1956–1957) Andriej Gromyko (1957–1985) Eduard Szewardnadze (1985–1990) Aleksandr Biessmiertnych 1991 Boris Pankin 1991 Eduard Szewardnadze
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej	Andriej Kozyriew (1990–1996) Jewgienij Primakow (1996–1998) Igor Iwanow (1998–2004) Siergiej Ławrow (od 2004)