Spis treści
DOS
DOS (od ang. disk operating system) – pierwszy przenośny (dyskowy) system operacyjny w mikrokomputerach lat osiemdziesiątych, zawierający między innymi rozszerzenia programowe procedur sprzętowych BIOS-u oraz interpreter poleceń. W systemie DOS zapożyczono i rozwinięto niektóre elementy z systemów klasy CP/M.
W komputerach osobistych DOS nie ma wbudowanych mechanizmów ochrony pamięci (nie istnieją mechanizmy ochrony pamięci w trybie rzeczywistym procesora x86, w którym pracuje DOS) – z tego względu nie jest systemem bezpiecznym dla danych i procesów wymuszanych sztucznie wielopotokowo lub sieciowo. W zamyśle był to jednowątkowy system operacyjny i nie przewidywano w nim uruchamiania więcej niż jednego procesu (programu) jednocześnie. Była jednak możliwość uruchamiana programów w tle, np. do obsługi urządzeń.
Programy DOSowe mogą być uruchamiane w systemie Windows, OS/2, Linux (poprzez program DOSBox lub DOSemu). Istnieją obecnie darmowe implementacje tego systemu, na przykład FreeDOS. Ponieważ od systemu Windows XP programy DOS-owe są uruchamiane na tak zwanej wirtualnej maszynie DOS-owej (VDM), która nie pozwala na bezpośredni dostęp programu do sprzętu i posiada jeszcze inne ograniczenia, to działają wyłącznie te, które takich odwołań nie wykonują i nie ingerują zbytnio w system. Do nich należą głównie programy użytkowe, przykładowo edytory tekstu, i bazy danych.
Ważniejsze systemy tej klasy:
- dla komputerów Commodore 64
- dla ośmiobitowych komputerów Atari – Atari DOS, SuperDOS, SpartaDOS, MyDOS i inne
- dla komputerów Amiga – AmigaDOS
- dla komputerów Robotron – UDOS
- dla komputerów klasy IBM-PC
- QDOS, 86-DOS – pierwowzór systemu MS-DOS
- PC-DOS firmy IBM
- MS-DOS firmy Microsoft
- DR-DOS firmy Digital Research
- FreeDOS – wolne oprogramowanie do bezpłatnego pobrania
- PTS-DOS rosyjskiej firmy PhysTechSoft
- ROM-DOS – zaprojektowany do używania w systemach wbudowanych
- OpenDOS – darmowy do zastosowań niekomercyjnych
Nazwę DOS nosiły też od lat sześćdziesiątych systemy niezwiązane technicznie z późniejszym DOS-em dla komputerów x86, na przykład:
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Początki systemów typu DOS (ang.)
- Oś czasu przedstawiająca kolejne wersje systemów typu DOS. oldfiles.org.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-28)]. (ang.)